বুদ্ধৰ আদৰ্শ জীয়াই ৰখাৰ বাবে অভিনৱ পন্থা

Story by  atv | Posted by   Imtiaz Ahmed • 1 Years ago
চলাপথাৰ বৌদ্ধ বিহাৰৰ ভিতৰভাগ
চলাপথাৰ বৌদ্ধ বিহাৰৰ ভিতৰভাগ

স্মিতা ভট্টাচাৰ্য / যোৰহাট

উজনি অসমৰ চৰাইদেউ জিলাৰ চলাপথাৰ সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ পাৰ্শ্বৱৰ্তী এখন গাঁৱত বাস কৰা টাই খামিয়াং সম্প্ৰদায়ে কেৱল পৰম্পৰাগত উৎসাহেৰে বুদ্ধ পূৰ্ণিমা উদযাপন কৰাই নহয়, প্ৰকৃতি আৰু পৰিৱেশৰ সুৰক্ষা আৰু উপাসনা সম্পৰ্কে বুদ্ধদেৱে নিৰ্ধাৰণ কৰা আদৰ্শসমূহো তেওঁলোকে সুন্দৰভাৱে জীয়াই ৰাখিছে।
 
এই ক্ষেত্ৰত সম্প্ৰদায়টোৱে বিৰল প্ৰজাতিৰ গ্নেটাম গ্নেমন গুল্মকে ধৰি উদ্ভিদ আৰু জীৱজন্তুৰ সুৰক্ষাৰ বাবে চালা ৰিজাৰ্ভ ফৰেষ্ট নামৰ এক অভয়াৰণ্য ঘোষণা কৰিছে, যি তেওঁলোকৰ আহাৰৰ এক মুখ্য অংশ।
 
চলাপথাৰ বৌদ্ধ বিহাৰত ভগৱান বুদ্ধৰ এটা মূৰ্তি
 
চালা ভিলেজ সংৰক্ষিত অভয়াৰণ্য ছ'চাইটিৰ অধ্যক্ষ পিয়োচেঙে চৌলুৱে কয় যে কচু আৰু ঢেকীয়াৰ উপৰিও, খামিয়াংসকলে ইয়াৰ উচ্চ প্ৰ'টিন আৰু পুষ্টিগত গুণৰ বাবে গ্নেটাম খায়। 
"বুদ্ধৰ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰকৃতি এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ। তেওঁ নিজেই বট বৃক্ষৰ তলত জ্ঞান লাভ কৰিছিল। আমাৰ বাবে সকলো গছ পবিত্ৰ আৰু অৰণ্যৰ সুৰক্ষাৰ শিক্ষা আমি তেওঁৰ পৰাই লাভ কৰিছো।" পিয়োচেঙে কয়।
"এই জোপোহাৰ পাত আৰু ইয়াৰ বীজবোৰ এনেদৰে চপোৱা উচিত, যাতে জোপোহাৰ পুনৰ্জন্ম আৰু প্ৰসাৰ প্ৰভাৱিত নহয়। অৱশ্যে, বাহিৰৰ মানুহে উদ্ভিদটো এনেদৰে উৎখাত বা কাটি পেলাইছিল যাতে ই পুনৰ বিকাশিত নহয়," তেওঁ কয়।
 
চলাপাথাৰ বৌদ্ধ বিহাৰত ভাস্কৰ্য
 
পিয়োচেঙে কয় যে চলা শ্যাম গাঁও আৰু অৰণ্যৰ প্ৰান্তত থকা প্ৰায় পাঁচ বা ছয়খন গাৱে উদ্ভিদবোৰ কটা বন্ধ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয় আৰু এইদৰে গ্নেটামৰ সংৰক্ষণ প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ হয়।
তেওঁ কয়, " উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ কেৱল শিৱসাগৰ, গোলাঘাট আৰু কাৰ্বি আংলং অঞ্চলত পোৱা এই উদ্ভিদটো নিজৰ বাবে আৰু পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ বাবে সংৰক্ষণ কৰাটো অত্যাৱশ্যকীয় হৈ পৰিছে। সকলো উদ্ভিদৰ জীৱন ৰক্ষা কৰাটো আমাৰ ধৰ্মীয় দৰ্শনৰ অংশ।"
এই প্ৰেক্ষাপটত ৭৪৩জন লোকৰ জনসংখ্যা থকা সম্প্ৰদায়টোৱে পৰৱৰ্তী সময়ত গ্নেটামৰ খেতি কৰা সকলো ভূমি সংৰক্ষণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়। ইয়াৰ ফলত সৃষ্টি হয় সমগ্ৰ বন সংৰক্ষিত অঞ্চল। এই বনাঞ্চলক সমাজে চলা গাওঁ অভয়াৰণ্য বুলি ঘোষণা কৰিছিল। ইয়াৰ পিছতে চলা গাওঁ অভয়াৰণ্য সংৰক্ষণ সমিতি গঠন কৰা হয়। 
 
এজন পুৰোহিেতে চলাপাথৰ বৌদ্ধ বিহাৰত পাণ্ডুলিপি পঢ়ি আছে
 
"আমি আমাৰ গাঁৱত এই সন্দৰ্ভত এখন বোৰ্ড আৰু বেনাৰো আঁৰি দিছো," পিয়োচেঙে কয়। যোৱা সাত বছৰত বন সংৰক্ষণৰ বাবে অঞ্চলটোত ১৫,০০০ গছ ৰোপণ কৰা হৈছে। 
 
পিয়োচেঙে কয় যে নাহৰফুটুকী বাঘ, চিতাবাঘ, গ্ৰীণ ভাইপাৰ(এবিধ বিষাক্ত সাপ), হৰ্ণবিল আৰু অন্যান্য সৰু জন্তুকে ধৰি কেইবাটাও প্ৰকাৰৰ চৰাইয়ে ইয়াত সুৰক্ষা আৰু আশ্ৰয় গ্ৰহণ কৰিছে।
 
বুদ্ধ পূৰ্ণিমা উপলক্ষে এই সম্প্ৰদায়টোৱে বৰ্ণাঢ্য অনুষ্ঠান আয়োজন কৰিছে। বুদ্ধৰ শিক্ষা, প্ৰাৰ্থনা, মমবাতি জ্বলোৱা, শিশুসকলৰ মাজত বৌদ্ধ শ্লোকৰ প্ৰতিযোগিতা আৰু সমূহীয়া মধ্যাহ্ন ভোজন, ধৰ্মীয় বক্তৃতাৰে অনুষ্ঠানটো উদযাপন কৰা হ’ব।
 
চলাপাথৰ বৌদ্ধ বিহাৰ স্থাপত্য আৰু ভাস্কৰ্য 
 
দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ পৰা অহা টাই খামিয়াংসকলে কেৱল তেওঁলোকৰ ধৰ্মীয় বিশ্বাসক জীয়াই ৰখাই নহয়, ম্যানমাৰৰ সৈতে তেওঁলোকৰ সামাজিক সাংস্কৃতিক সম্পৰ্কও বজাই ৰাখিছে। সম্প্ৰদায়টোৱে উনবিংশ শতিকাত পাটকাই পাহাৰ পাৰ হৈ অসমত প্ৰৱেশ কৰাৰ পূৰ্বে প্ৰায় ৫০০ বছৰ ধৰি ম্যানমাৰত বসতি স্থাপন কৰিছিল। 
যোৰহাটৰ তিতাবৰ মহকুমাত টাই খামিয়াংসকলৰ এটা জনসংখ্যা বেটবাৰী শ্যাম গাঁও, বালিজান শ্যাম গাঁও আৰু না শ্যাম গাঁওত বসতি স্থাপন কৰিছে। তিনিওখন গাওঁ নগা পাহাৰৰ পাদদেশত অৱস্থিত।
বুদ্ধ বিহাৰক কেন্দ্ৰ কৰি বেটবাৰীত বুদ্ধ পূৰ্ণিমা উদযাপন কৰা হয়। ইয়ে ম্যানমাৰৰ সৈতে সম্প্ৰদায়টোৰ সম্পৰ্ক পুনৰ নিশ্চিত কৰে। কেইবাবছৰৰ আগতে এক অনুষ্ঠানত তেওঁলোকে বিহাৰ(মঠ)ৰ পুৰণি নামঘৰ শৈলীৰ চূড়াৰ সলনি শিখৰত থি (মুকুট) আৰু স্ফটিক স্থাপন কৰিছিল। সাধাৰণতে এই পৰম্পৰা ম্যানমাৰত দেখিবলৈ পোৱা যায়। 
 
বিশ্ব পৰিৱেশ দিৱস উপলক্ষে চালা সংৰক্ষিত বনাঞ্চলত গাওঁবাসীয়ে গছপুলি ৰোপণ কৰিছে
 
এজন গাওঁবাসীয়ে বৰ্ণনা কৰে যে এই বুদ্ধ বিহাৰ ১৯৫১ চনত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল কিন্তু ইয়াৰ গাঁথনিটো অসমৰ নামঘৰৰ দৰে আছিল।
"ইয়াৰ সলনি এটা থি ৰখা হৈছে, যিটো অৰুণাচল প্ৰদেশৰ লোহিত জিলাৰ পৰা ক্ৰয় কৰা হৈছিল আৰু এইবোৰ ম্যানমাৰৰ পৰা অনা হৈছিল আৰু তাত উপলব্ধ। আমি সেই দেশৰ সৈতে আমাৰ সম্পৰ্ক বজাই ৰাখিব বিচাৰো আৰু থেৰাভাদা বৌদ্ধ হিচাপে আমাৰ পৰিচয় বজাই ৰাখিব বিচাৰো," তেওঁ কয়।
তিতাবৰত বাস কৰা গাওঁখনৰ অধ্যাপক ললিত শ্যামে কয় যে থেৰাভাদা বৌদ্ধ ধৰ্মক অনুসৰণ কৰা সকলো বৌদ্ধ মন্দিৰত এই গাঁথনি আছিল আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ বুদ্ধ বিহাৰ আৰু অসমৰ কিছু অংশত পোৱা গৈছিল।
"আমি ম্যানমাৰৰ চান প্ৰদেশৰ পৰা পাটকাই পাহাৰ পাৰ হৈ আন টাই জনজাতিৰ গোট ক্ৰমে টাই আইটন, টাই টুৰুংছ, টাই ফাকেছ, টাই খামতি আৰু টাই আহোমসকলৰ সৈতে এই ভূমিলৈ প্ৰব্ৰজন কৰিছিলো। আমি সেই দেশবোৰত প্ৰচলিত হোৱা ধৰণে বৌদ্ধ ধৰ্মক ইয়াতো বজাই ৰাখিছো। ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ পৰা চীনৰ পৰা এই প্ৰব্ৰজন প্ৰক্ৰিয়া আৰম্ভ হৈছিল," তেওঁ কয়।
শ্যামে লগতে কয় যে থেৰাভাদা বিদ্যালয়ৰ অধীনৰ বিহাৰসমূহে ম্যানমাৰৰ আৰ্হি কঠোৰভাৱে পালন কৰিছিল, কাৰণ সেই দেশৰ দুজন সন্ন্যাসী অসমৰ কাজিৰঙা আৰু লিডোত বাস কৰিছিল।
 
চলাপথাৰ বৌদ্ধ বিহাৰৰ ভিতৰত এটা মন্দিৰ
 
তেওঁ কয়, "পিছত নিৰ্মাণ কৰা কিছুমান বৌদ্ধ বিহাৰে স্থানীয় মন্দিৰ আৰু নামঘৰৰ আৰ্হি গ্ৰহণ কৰিছিল। ইয়াৰ এক উদাহৰণ হ’ল বেটবাৰীত নিৰ্মাণ কৰা মন্দিৰ।" একেদৰে, বালিজান বুদ্ধ বিহাৰত বুদ্ধ পূৰ্ণিমা উদযাপন কৰাটো এক পৰম্পৰা হৈ পৰিছে। 
 
গাওঁখনৰ এজন বাসিন্দা শ্যামে কয় যে বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ দিনা গাঁওখনৰ লোকে মঠত একত্ৰিত হ'ব আৰু প্ৰাৰ্থনা কৰিব। মূখ্য সন্ন্যাসীজনে বুদ্ধৰ শিক্ষা, আঠগুণ পথ, পঞ্চ শীল আদি প্ৰচাৰ কৰিব।
বালিজানৰ বুদ্ধ বিহাৰৰো এটা আকৰ্ষণীয় কাহিনী আছে। প্ৰবাদ আছে যে প্ৰায় ৩০০ বছৰ পূৰ্বে মান আক্ৰমণৰ সময়ত, তিনিওখন গাওঁক বাৰ্মিজ আক্ৰমণকাৰীয়ে যেতিয়া ৰক্ষা কৰিছিল, তেতিয়া বাসিন্দাসকলৰ পৰা তেওঁলোকে নিজৰ ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্কৰ বিষয়ে জানিব পাৰিছিল।
 
বাৰ্মীজ জেনেৰেল মিংগিমাহা বাণ্ডুলাই আনকি বুদ্ধৰ এটা মূৰ্তি উপহাৰ দিছিল, এয়া আছিল এটা সোণালী কাম্মাৱাৰা–যাৰ ৰহস্য এতিয়াও উদ্ধাৰ কৰিব পৰা নাই বুলি। আৰু এটা বেতৰ বাকচ, যিবোৰ বালিজান বুদ্ধ বিহাৰত সংৰক্ষণ কৰা হৈছে।