কলকাতাত কোভিড-১৯ মহামাৰীৰ সময়ত অনুসন্ধানকাৰীসকলে তবলিগী জামাত সদস্যক সোধা-পোছা কৰিছে। ফাইল ফটো
আতিৰ খান
চৌদি আৰৱৰ শেহতীয়া নিষেধাজ্ঞাৰ পিছত ১৫০ খন দেশত সক্ৰিয় বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ ইছলামধৰ্মী আন্দোলন তবলিগী জামাতে আগন্তুক দিনবোৰত যথেষ্ট প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হ'ব লাগিব। ১৯২০ ৰ দশকত ভাৰতত উদ্ভৱ হোৱা সংগঠনটোৱে সমগ্ৰ বিশ্বৰ লাখ লাখ চুন্নী মুছলমানক প্ৰভাৱিত কৰি আহিছে। চৌদি আৰৱৰ বাধাই বিশ্বৰ মুছলমানসকলক আচৰিত কৰি তুলিছে।
চৌদি আৰৱত ব্যাপকৰূপত সামাজিক আৰু সাংস্কৃতিক পৰিৱৰ্তন চলি থকা দেখা গৈছে। শেহতীয়াকৈ এক চৰকাৰী যোগাযোগে তবলিগী জামাত, যাক আল আহবাব বুলিও জনা যায়, সমাজৰ বাবে বিপদ আৰু সন্ত্ৰাসবাদৰ অন্যতম দুৱাৰ বুলি বৰ্ণনা কৰা দেখা গৈছে। এক টুইটযোগে পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ে কয়: "মহামান্য ইছলামিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী ড০ আব্দুল লতিফ আল শ্বেখে মছজিদৰ প্ৰচাৰক আৰু মছজিদসমূহক তবলিগী আৰু দা'ৱাহ গোটৰ বিৰুদ্ধে লোকসকলক সতৰ্ক কৰিবলৈ নিৰ্দেশনা দিছে।"
পাকিস্তান মৌনতা
আশ্বৰ্যজনকভাৱে মহামাৰীৰ প্ৰথম ঢৌৰ সময়ত কোভিড-১৯ বিয়পোৱাৰ অভিযোগত ভাৰতত সমালোচনাৰ সন্মুখীন হোৱাৰ সময়ত তবলিগী জামাতক সমৰ্থন কৰা পাকিস্তানে এই বন্ধৰ ওপৰত মৌনতা হৈ থকাটো এক লক্ষ্যণীয় বিষয় হৈ পৰিছে। চৌদি আৰৱ আৰু পাকিস্তান দুয়োৰে এই পদক্ষেপৰ কিছু কাৰণ থাকিব পাৰে, তথাপিও চৌদি আৰবে এই নিষেধাজ্ঞাৰ কোনো স্পষ্ট যুক্তি আগবঢ়াব পৰা নাই। লগতে, পাকিস্তানে ইয়াৰ মৌনতাৰ কাৰণ ব্যাখ্যা কৰা নাই। কিন্তু, এই নিষেধাজ্ঞাৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ একাংশ লোকে বিৰোধীতা কৰা দেখা গৈছে ।
ভাৰতীয় উলেমাসকলে চৌদি আৰৱক ইয়াৰ সিদ্ধান্ত পুনৰ বিবেচনা কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছে। এই সন্দৰ্ভত জামাইত-উলামা-ই-হিন্দৰ মুৰব্বী মৌলানা আৰ্শ্বদ মাদানীয়ে ভাৰতত চৌদি ৰাষ্ট্ৰদূতক সাক্ষাৎ কৰিছিল আৰু এই বিষয়ে পুনৰ বিবেচনা কৰিবলৈ অনুৰোধ জনাইছিল। সংগঠনটোৰ সাধাৰণ সম্পাদক মৌলানা মাদানী, আমিৰ-ই-শ্বৰাইতৰ মৌলানা আহমেদ ৱালি চৈফাল ৰেহমানী, ফতেহপুৰী মছজিদ ইমাম মুফতি মুকাৰম আৰু আন কেইবাজনো ইছলামিক নেতাই এই নিষেধাজ্ঞাৰ বিৰুদ্ধে মাত মতা দেখা গৈছে।
দেশৰ স্বাধীনতাৰ পুৰ্বেই ভাৰতত তবলিগী জামাত গঢ় লৈ উঠিছিল কৰিছিল। এই সংগঠনটোৱে কেতিয়াও চৰকাৰৰ ত্ৰ্ফৰ পৰা তেওঁ লোকৰ ধৰ্মান্তৰকৰণৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰত কোনো বাধাৰ সন্মুখীন হোৱা নাছিল। তবলিগী জামাত এটা অ-ৰাজনৈতিক সংগঠন; ই ৰাজনৈতিক দল বা নেতাসকলৰ পক্ষ লোৱাত বিশ্বাস নকৰে। ইয়াৰ কাৰ্য্যালয়ৰ বিষয়াসকলে কেতিয়াও ৰাজনৈতিক বিষয়ত কোনো বিবৃতি দিয়া দেখা পোৱা নাই।
তথাপিও, তবলিগী জামাত আৰম্ভণিৰে পৰা ভাৰতীয় চোৰাংচোৱা সংস্থাসমূহৰ নিৰীক্ষণৰ অধীনত আছে। উত্তৰ ভাৰতত হিন্দু শুধি আন্দোলন আৰম্ভ হোৱাৰ প্ৰায় একে সময়তে ই ভাৰতত শিপাই পৰিছিল। চোৰাংচোৱা সংস্থাবোৰৰ তবলিগী জামাতৰ কাৰ্যকলাপৰ ওপৰত তীক্ষ্ণ নজৰ ৰখাৰ কাৰণ আছে, কিয়নো ইয়াত যথেষ্ট সংখ্যক বিদেশী অনুগামী থকা দেখা যায়। এই অনুগামী সকলৰ বেছিভাগ দক্ষিণ-পূব এছিয়া, আফ্ৰিকা, ইউৰোপ আৰু আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ, যিসকলে মানুহক ধৰ্মান্তৰিত কৰাৰ বাবে ভাৰত ভ্ৰমণ কৰিছিল।
তাবলিগী জামাতৰ সদস্য আব্দুৰ ৰেহমান দিল্লীত কোভিড-১৯ ৰোগীসকলৰ বাবে প্লাজমা দান কৰা প্ৰথম জনৰ ভিতৰত আছিল। ফাইল ফটো
চোৰাংচোৱা সংস্থাবোৰে জামাত ভ্ৰমণ কৰা বিদেশীসকলৰ ওপৰত চোকা নজৰ ৰাখিব লাগিব, যদিও জামাতৰ বিষয়বৱীয়াসকলে দাবী কৰে যে তেওঁলোকৰ ওচৰলৈ অহা বিদেশীসকলৰ পূৰ্বসূৰী প্ৰমাণীকৰণৰ এক অতি শক্তিশালী প্ৰণালী আছে।
অৱশ্যে, এতিয়ালৈকে মধ্য এছিয়াৰ কিছুমান দেশে ইয়াক নিষিদ্ধ কৰা আৰু ইউৰোপত সন্ত্ৰাস-সম্পৰ্কীয় কাৰ্যকলাপত তবলিগী সকল জড়িত থকাৰ কিছুমান সাধাৰণ প্ৰসংগ বাদ দি, এই সংগঠনটোৰ বিৰুদ্ধে কোনো ধৰণৰ বিৰূপ প্ৰভাৱ নাই। মুছলমানসকলৰ তথা ভাৰতবৰ্ষৰ বিৰুদ্ধে যোৱা কোনো কাৰণৰ সৈতে তবলিগী জামাত জৰিত নহয়।
তবলিগী জামাতে মুছলমানসকলক এবছৰত সৰ্বাধিক ৪০ দিন নিজৰ আভ্যন্তৰীণ আত্মাক শুদ্ধি কৰাৰ বাবে উৎসাহিত কৰে। এই সংগঠনটোৱে আন মুছলমানসকলক মুছলমান বৃত্তিত বিশ্বাসৰ নিশ্চিততা , মনোযোগ আৰু ভক্তিৰ সৈতে সময়মতে প্ৰাৰ্থনা, ঈশ্বৰৰ স্মৰণ, আন মুছলমানসকলৰ সেৱা, অভিপ্ৰায় শুদ্ধ কৰা, আৰু সহ-মুছলমানসকলক প্ৰচাৰ কৰাৰ বাবে ঈশ্বৰৰ পথত আগবাঢ়ি যোৱা এই ছয়টা গুণৰ প্ৰতি আহ্বান জনাই। এনে গুণবোৰ পয়গম্বৰ মহম্মদৰ সঙ্গীসকলৰ জীৱনৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা বুলি কোৱা হয়, আৰু তেওঁলোকৰ ৰূপায়ণৰ জৰিয়তে, বিশ্বাসীসকলৰ মতে, মুছলমান সম্প্ৰদায় এদিন সঠিক ইছলামিক ব্যৱস্থালৈ ঘূৰি আহিব বুলি আশা কৰা হৈছে। জামাতৰ গোলকীয় সদস্য পদৰ আধাৰ জাতিগত আৰু আৰ্থ-সামাজিক পৃষ্ঠভূমিৰ এক বিস্তৃত বিন্যাসৰ পৰা আহৰণ কৰা হৈছে আৰু ইয়াক মুখ্যতঃ অ-পণ্ডিতসকলে পূৰণ কৰে। মহিলাসকলে ও তবলিগী কাৰ্যকলাপত অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰে। কিন্তু কঠোৰ নিৰ্দেশনাৰ অধীনত আৰু তেওঁলোকৰ পুৰুষ পৰিয়ালৰ সদস্যসকলৰ সৈতেহে তেওঁলোকে অংশগ্ৰহণ কৰিব পাৰে।
সকলো সদস্যক তেওঁলোকৰ তবলিগী নিয়ম শিকিবলৈ ভাৰতীয় উপ-মহাদেশৰ যিকোনো ইছলাম প্ৰাধান্য ঠাইলৈ চাৰি মাহৰ তীৰ্থযাত্ৰা কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰা হয়। দেওবন্দী সংস্কাৰবাদী পৰম্পৰাৰ এজন ভাৰতীয় পণ্ডিত মহম্মদ ইলিয়াছে ১৯২৫-২৬ চনত মক্কাত তীৰ্থযাত্ৰাৰ সময়ত এক দৰ্শন লাভ কৰিছিল আৰু মেৱাট অঞ্চলৰ অৰ্ধ-ইছলামীকৃত মিঅ'ছৰ মাজত ধৰ্মান্তৰিত কাৰ্যকলাপ কৰিবলৈ দিল্লীলৈ উভতি আহিছিল।
তেওঁৰ মৃত্যুৰ পূৰ্বে , ইলিয়াছে এক ধৰ্মান্তৰিত পদ্ধতি বিকশিত কৰিছিল। যি তবলিগী আন্দোলনৰ নীতিবোৰৰ মূল বিষয় হিচাপে লোৱা হৈছিল। দিল্লীৰ নিজামুদ্দিন দৰগাহৰ ওচৰৰ এটা মছজিদ চৌহদৰ পৰা কাম কৰি ইলিয়াছে বিশ্বৰ হাজাৰ হাজাৰ অনুগামীক তবলিগীৰ আদৰ্শৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত কৰিছিল। মহম্মদৰ মৃত্যুৰ পিছত যেতিয়া ইউছুফ আল-কান্ধালাৱীয়ে দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছি। তেতিয়া তেওঁ তবলিগী জামাতক এক আন্তৰ্জাতিক আন্দোলনলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছিল। সংগঠনটোৰ দুটা মাধ্যমিক মুখ্য কাৰ্যালয় পাকিস্তানৰ লাহোৰ সমীপৰ ৰাইৱিণ্ডত আৰু বাংলাদেশৰ ঢাকাৰ সমীপত আছে ।
আন ইছলামিক সংগঠনৰ তুলনাত তবলিগী জামাত হৈছে অতি অন্তৰ্মুখী প্ৰকৃতিৰ। ইয়াৰ নেতাসকলে খুব কমকৈ সংবাদ মাধ্যমৰ সৈতে বাৰ্তালাপ কৰে। সংগঠনটো ভাল কাম আৰু মুছলমানসকলৰ ধৰ্মীয় সংস্কাৰৰ প্ৰচাৰৰ বাবে জনাজাত। বলপূৰ্বক ধৰ্মান্তৰত এই সংগঠনটোৱে বিশ্বাস নকৰে। ইয়াৰ মূল কাম হৈছে মুছলমানসকলক ইছলামিক মূল্যবোধ অনুসৰণ কৰিবলৈ প্ৰভাৱিত কৰা।
চৌদি আৰবৰ নিষেধাজ্ঞা জাৰি হোৱাৰ পিছত, আন দেশবোৰেও ইয়াক অনুসৰণ কৰিব পাৰে বুলি আশংকা কৰা হৈছে। ইছলাম হৈছে শান্তিৰ ধৰ্ম। অৱশ্যে, অতীতত কিছুমান বিপথগামী মুছলমানে ইছলামৰ নামত তেওঁলোকৰ হিংসাত্মক কাৰ্যকলাপক ন্যায় সঙ্গত কৰিবলৈ এটা ভুল উদাহৰণ স্থাপন কৰিছিল। সকলো ঈশ্বৰ-ভয়ী মুছলমানসকলে হিংসাৰ পৰা আঁতৰি থকা উচিত। তবলিগী জামাতৰ প্ৰত্যাহ্বানবোৰৰ প্ৰতি অতিৰিক্ত সতৰ্ক হোৱাৰ এক ডাঙৰ দায়িত্ব আছে, যি ইয়াৰ কাৰ্যকলাপৰ প্ৰতি ভাবুকি সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
তবলিগী নেতাসকলে ইয়াৰ কামত কিছু স্বচ্ছতা আনিব লাগিব আৰু নিশ্চিত কৰিব লাগিব যে সদস্যসকল ভাৰত আৰু বিশ্বৰ আন ঠাইত আইনৰ সৈতে যাতে কোনো ধৰণৰ বিবাদ সৃষ্টি নকৰে।
