অন্ধ অনুসৰণকাৰী হোৱাতকৈ নীতিগত স্থিতি ভাল

Story by  atv | Posted by  [email protected] • 1 Years ago
যুদ্ধৰ প্ৰতিনিধিত্বমূলক ছবি
যুদ্ধৰ প্ৰতিনিধিত্বমূলক ছবি

আতিৰ খান / নতুন দিল্লী

নিকোলাছ কোপাৰনিকাছক ধন্যবাদ। আমি জানো যে আমি বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ কেন্দ্ৰ নহয় আৰু আমি এনে এখন পৃথিৱীত বাস কৰোঁ, যি সূৰ্যৰ চাৰিওফালে ঘূৰি থাকে। আমি পৃথিৱীখনক কমুনিফোবিয়াৰ পৰা ইছলামোফোবিয়ালৈ ইয়াৰ অক্ষত আগবাঢ়ি থকা দেখিছোঁ আৰু এতিয়া ই ৰুচোফোবিয়াৰ ফালে আগবাঢ়িছে। ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতি সদায় এই দৃষ্টান্তৰ সৈতে সংযোজিত হৈ আহিছে যে ভূ-ৰাজনীতিত স্থায়ী বন্ধু বা শত্ৰু থাকিব নোৱাৰে।

যেতিয়া ইতিহাসৰ সঠিক দিশত থকাৰ কলাৰ কথা আহে, তেতিয়া ভাৰতক কোনো উপদেশৰ প্ৰয়োজন নাই। ৭৫বছৰ আগতেদেশখনে এক নমনীয়দৃষ্টিভংগীৰে আৰম্ভ কৰিছিল কিন্তু ভাৰতে আজি অতি সংবেদনশীল আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিষয়ত নীতিগত স্থিতি গ্ৰহণ কৰি এক সাহসী স্থিতি গ্ৰহণ কৰিছে।

সেইদিনা প্ৰধানমন্ত্ৰী মোডীয়ে ভাৰতৰ প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰীসকলৰ সাফল্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিবলৈ এটা সংগ্ৰহালয় উদ্বোধন কৰে৷ উল্লেখ্য যে, এই সংগ্ৰহালয়টো তিনি মূৰ্তিনামৰ স্থানত অৱস্থিত, যি স্থান পণ্ডিত জৱাহৰলাল নেহৰুৰ সৈতে ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত।একেদৰে, গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষ নীতি আৰু পঞ্চশীলৰ দৰে কূটনৈতিক স্থিতিক লৈ নেহৰুৰ পৰম্পৰাগত নীতিৰ সৈতেও এই সংগ্ৰহালয়টো বিশেষভাৱে সম্পৰ্কিত।  

প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে কেৱল নীতিবোৰ শক্তিশালী কৰিছে, যাৰ বাবে নেহৰুজীয়ে থিয় দিছিল- বিশেষকৈ গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষতানীতিৰ বাবে। ভাৰতে স্বাধীনতা লাভ কৰাৰ পিছৰে পৰা ই সদায় গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষতানীতিৰ পক্ষত থিয় দি আহিছে। যাতে ভাৰতে উন্নয়নশীল, দৰিদ্ৰ, গণতান্ত্ৰিক দেশসমূহৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ আগবাঢ়িব পাৰে;য'ত দৰিদ্ৰতা দূৰীকৰণ আদিবোৰ অগ্ৰাধিকাৰৰ বিষয়হৈ আহিছে।

যদিও ভাৰতে এক গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষতানীতি গ্ৰহণ কৰিছে, ই কেতিয়াও বিশ্বৰ সন্মুখতনীৰৱদৰ্শক হোৱা নাই। ৰাছিয়া-ইউক্ৰেইন যুদ্ধৰ বিষয়টোত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোডীয়ে বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ গণতন্ত্ৰৰ নেতা হিচাপে দুয়োখন দেশক আলোচনা আৰু বুজাবুজিৰ মাধ্যমেৰে সমস্যাৰ অন্ত পেলাবলৈ আহ্বান জনাইছে।

ইউক্ৰেইনলৈ চিকিৎসা সাহায্য ভাৰতৰ

যিকোনো ধৰণৰ হিংসাক বিৰোধিতা কৰা বিশ্বৰ মুষ্টিমেয় দেশৰভিতৰত ভাৰত অন্যতম। ঐতিহাসিকভাৱে ভাৰতীয় নেতাসকলে আলোচনা আৰু কূটনীতিৰ জৰিয়তে এনে সকলো সমস্যাৰ শান্তিপূৰ্ণ সমাধানৰ ওপৰত স্পষ্টভাৱে গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। এনে সংঘৰ্ষই বাণিজ্য আৰু অৰ্থনৈতিক ভাৰসাম্যতা যাতে বিনষ্ট কৰিব নোৱাৰে, সেয়া ভাৰতৰ দৰে দেশৰ বাবে অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ। ভাৰতে অনাহাৰ, দৰিদ্ৰতা, নিৱনুৱা আৰু উন্নয়নৰ দৰে নিজৰ সমস্যাসমূহৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিব লাগিব।

দেশখনৰ জাতি, ধৰ্ম আৰু অৰ্থনীতিৰ নিজা আভ্যন্তৰীণ সমস্যা আছে, যিবোৰ সময়ৰ সৈতে সমাধান কৰিব লাগিব। ভাৰতে এক স্থিতি ল'ব লাগিব যিটো হ্ৰস্বম্যাদী লাভৰ সলনি নীতিৰ ওপৰত আধাৰিত।

ভাৰতে চুবুৰীয়া পাকিস্তান, চীন আৰু আফগানিস্তানৰ পৰা আটাইতকৈ কঠিন নিৰাপত্তা বিভ্ৰান্তিৰ সন্মুখীন হৈছে। অৱশ্যে, শেহতীয়াকৈ ই নিজৰ নিৰাপত্তাৰ প্ৰতি অহাপ্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰাৰ সামৰ্থ্য অৰ্জন কৰিছে। ৰাছিয়া-ইউক্ৰেইনৰ সাম্প্ৰতিকপৰিস্থিতিয়ে ভাৰতক ইয়াৰ নীতিগত গোষ্ঠী-নিৰপেক্ষতাস্থিতিৰ পৰা বিচ্যুত কৰাৰ অজুহাত হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰি।

সংকটৰ মাজত ভাৰতেগ্ৰহণ কৰাপদক্ষেপবোৰ বিশ্লেষণ কৰোঁ আহক। ভাৰতে ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ প্ৰস্তাৱত ৰাছিয়াৰ বিৰুদ্ধে ভোটদানৰ পৰা বিৰত আছিল। কিন্তু একে সময়তে ই যুদ্ধবিধ্বস্ত ইউক্ৰেইনক খাদ্য আৰু ঔষধসহ মানৱীয় সহায় আগবঢ়ায়। ভাৰতৰ প্ৰায় সত্তৰ শতাংশ সামৰিক হাৰ্ডৱেৰ ৰাছিয়ান মূলৰ আৰু দেশখনৰ ৰাছিয়াৰ সৈতে দীৰ্ঘদিনীয়া কূটনৈতিক, সামৰিক আৰু শক্তি সম্পৰ্ক আছে। সেয়েহে, ভাৰতৰ পৰা ইউক্ৰেইনলৈ সহায় আৰু মানৱীয় সহায় গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ হিচাপে চিহ্নিত হৈছে।

আমি পাহৰি যোৱা উচিত নহয় যে ৰাছিয়াই ৰাষ্ট্ৰসংঘত ইয়াৰ ভেটো ক্ষমতা ব্যৱহাৰ কৰি কাশ্মীৰ সমস্যাত ভাৰতক কমেও ৬ বাৰ সমৰ্থন আগবঢ়াইছে। চীনৰ নিৰাপত্তা সম্পৰ্কীয় বিষয়ৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা ৰাছিয়াৰ সমৰ্থনো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। এই সকলোবোৰ তথ্য স্বত্বেও ভাৰতে নিৰপেক্ষ স্থিতি লোৱাৰ ক্ষেত্ৰত সংকোচ কৰা নাই।

এই সংকটৰ সময়ত ভাৰতে সন্মুখীন হোৱা এটা ডাঙৰ সমস্যা হ'ল ৰাছিয়াৰ ওপৰত নাটো দেশসমূহে আৰোপ কৰা অৰ্থনৈতিক নিষেধাজ্ঞা আৰু এই নিষেধাজ্ঞাৰ মোকাবিলা কৰা। তেল আৰু গেছ ক্ৰয়ৰ বাবে নিষেধাজ্ঞা গুৰুত্বপূৰ্ণ আছিল। ঘনিষ্ঠ সহযোগী হিচাপে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু অন্যান্য সদস্য দেশসমূহে আশা কৰিছিল যে ভাৰতে এই নিষেধাজ্ঞাসমূহ অনুসৰণ কৰিব। এই পৰিস্থিতিত ভাৰতে প্ৰশ্ন কৰিবলৈ বাধ্য হৈছে যে বৈধ শক্তি লেনদেনক কিয় ৰাজনীতিকৰণ কৰা উচিত?

বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰে স্পষ্টভাৱে কৈছেযে নাটো সদস্যসকলে কৰা ক্ৰয়ৰ তুলনাতভাৰতে ৰাছিয়াৰ পৰা কম পৰিমাণৰ তেল আৰু গেছ ক্ৰয় কৰে।ভাৰতৰ দৰিদ্ৰসকলে তেলৰ উচ্চ মূল্য আদায় দি মহাশক্তিধৰ দেশসমূহৰ কৌশলগত উচ্চাকাংক্ষাৰ পৰিণাম কিয় ভূগিব।

ভাৰত চৰকাৰে ভাৰতীয় গ্ৰাহকসকলৰ বাবে শক্তি সুৰক্ষাৰ দিশত কাম কৰাৰ বাবে সঠিক ধৰণে কাম কৰিছে। মন কৰিবলগীয়া যে,সাম্প্ৰতিক সময়ত ইয়াৰ সীমিত সম্পদ আৰু বৰ্ধিত জনসংখ্যা থকা স্বত্বেও, ভাৰতে সংকটত থকা বিশ্বক মানৱীয় সহায় আগবঢ়োৱাত সদায় মহানুভৱতাৰ পৰিচয় দি আহিছে। শ্ৰীলংকা, নেপাল আৰু আফগানিস্তানলৈ ভাৰতীয় সাহায্য এনে ধৰণৰ সহায়ৰ প্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ।

যেতিয়া পশ্চিমীয়া শক্তিবোৰে মহামাৰীৰ সময়ত কোভিড-১৯ভেকচিন নিজৰ দেশত মজুত ৰখাত ব্যস্ত আছিল, ভাৰতে সেইসময়ত ভেকচিন যোগান ধৰি বিশ্বক সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ চিকিৎসাসেৱা আগবঢ়াইছিল।

ভাৰতে কিয় এনে এটা পথ অনুসৰণ কৰিব লাগে,যিয়ে ইয়াৰ শক্তি সুৰক্ষা বিপদত পেলাব আৰু খাৰুৱা তেলৰ মূল্য আৰু বৃদ্ধি কৰিব। এনে পৰিস্থিতিয়ে ভাৰতৰ বিকাশত স্থায়ীভাৱে বাধা দিব।

ভাৰতীয় প্ৰধানমন্ত্ৰীসকলে সদায় বুজি পাইছে যে ভূ-ৰাজনৈতিক পৰিৱৰ্তন অনিবাৰ্য। এনে এক গতিশীল পৰিস্থিতিত যদি ভাৰতে ইয়াৰ মূল নীতিৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি স্থিতি গ্ৰহণ নকৰে, তেন্তে এই দেশৰ সাৰ্বভৌম বৈদেশিক নীতিৰ সৈতে আপোচ কৰা হ'ব। এটা আশংকা আছে যে ই কিছুমান মহাশক্তিৰ সৈতে সংৰেখিত হ'ব পাৰে আৰু পাকিস্তানৰ দৰে পৰিণামৰ সন্মুখীন হ'ব পাৰে।

 ৰাষ্ট্ৰপতি ভোলোডিমিৰ জেলেনস্কী আৰু প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী  

পাকিস্তানৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকৰ বৈদেশিক নীতিপ্ৰথমে সাম্যবাদৰ বিৰুদ্ধে যুঁজদিছিল,কাৰণ আমেৰিকাই সাম্যবাদৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দি আছিল। তাৰ পিছত ইছলামী মৌলবাদীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিবলৈআৰম্ভ কৰে,কাৰণ আমেৰিকাই আল কায়দাৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দি আছিল। বিশ্বই এতিয়া দেখিবলৈ পাইছেযে পাকিস্তানৰ স্থান এতিয়া ক'ত আছে।

পূৱ ইউৰোপত বিকশিত হোৱা পৰিস্থিতি আৰু ইয়াৰ দীঘলীয়া ইতিহাসৰ এক নিৰ্মোহবিশ্লেষণ কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ সময়ত আৰু ইয়াৰ পিছত ৰাছিয়া, পোলেণ্ড আৰু জাৰ্মানী শত্ৰুৰ বন্ধু হৈ পৰিছিল আৰু তাৰ পিছত পুনৰ কেইবাবাৰো বন্ধুৰ শত্ৰু হৈ পৰিছিল। সকলোবোৰ কোনো নীতিৰ সলনি তেওঁলোকৰ সুবিধাৰ ওপৰত আধাৰিতআছিল।

এইটোও মনত ৰাখিব লাগিব যে ৰাছিয়াৰ প্ৰভাৱ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ, বিশেষকৈ ইউৰোপত নাটো গঠন কৰা হৈছিল। এতিয়া ১৯৯১চনত ইউএছএছআৰ বিভাজনৰ পিছত, নাটো অপ্ৰাসংগিক হ'ব লাগিছিল। অৱশ্যে, যোৱা ৩০বছৰত ই কেৱল অক্ষত থকাই নহয়,বেছিভাগ ৰাষ্ট্ৰ বা পূৰ্বৰ ছোভিয়েট ব্লকৰ সদস্য হিচাপেও যোগ দিছে।

ৰাছিয়াৰ সীমাত নাটো বাহিনী মোতায়েনে অঞ্চলটোৰ ঐতিহাসিক তাৎপৰ্যৰ প্ৰতি ভাবুকি সৃষ্টি কৰিছে। এনে ধৰণৰ কাৰ্য্য প্ৰৰোচনামূলক প্ৰকৃতিৰ। নাটোত ইউক্ৰেইনৰ দৰে দেশ যোগ দিয়াৰ যিকোনো প্ৰস্তাৱ ৰাছিয়াৰ সৈতে সংঘৰ্ষৰ বাবে এক উদগণি।

ফিনলেণ্ডৰ দৰে এখন দেশত ৰাছিয়াৰ সৈতে এটা ডাঙৰ সীমা আছে। ইয়াৰ আগতে কেইবাটাও যুদ্ধ কৰাৰ পিছতো যোৱা সত্তৰ বছৰত ৰাছিয়াৰ সৈতে কেতিয়াও কোনো সমস্যা হোৱা নাছিল। ফিনলেণ্ডে নাটো সদস্য হৈ নহয় কিন্তু ৰাছিয়াৰ সৈতে এক ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলি তেওঁলোকৰ নিৰাপত্তা নিশ্চিত কৰিছিল।

আফগানিস্তান, চিৰিয়া, ইৰাক, য়েমেন আৰু লিবিয়াত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰ আৰু ইয়াৰ নাটো মিত্ৰশক্তিৰ যুদ্ধকোনে পাহৰিব পাৰে? ইয়াৰে বহুতো যুদ্ধ এখন দেশৰ কাৰ্যসূচীৰ ওপৰত আধাৰিত কৰি সংঘটিত হৈছিল। এই যুদ্ধবোৰক ন্যায়সংগত কৰিবলৈ মিছা বুদ্ধিমত্তা আৰু প্ৰচাৰ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। সেয়েহে, ভাৰতৰ দৰে এখন সাৰ্বভৌম দেশৰ বাবে এনে ধৰণৰ যিকোনো বৃদ্ধি সূক্ষ্মভাৱে নিষ্ক্ৰিয় কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু মিত্ৰজোঁটত যোগদানৰ ফান্দত নপৰে। নহ'লে এটা ঐতিহাসিক ভুল কৰাৰ আশংকা আছে।

শীতল যুদ্ধ কমিউনিফোবিয়াৰ ওপৰত যুঁজ দিয়া হৈছিল আৰু কমিউনিষ্ট বিৰোধী ব্লকত যোগদান কৰাৰ বাবে দেশবোৰলৈ ধাৰাবাহিকভাৱে জোৰ দিয়া হৈছিল। তাৰ পিছত ইছলামোফোবিয়াৰ যুগ আহিল য'ত এইটো দাবী কৰা হৈছিল যে ইছলামিক মৌলবাদ সকলো অশুভ শক্তিৰ কাৰণ আৰু ভাৰতৰ দৰে দেশবোৰে তেওঁলোকৰ নিজৰ সমস্যাসমাধানৰ বাবে ইছলামোফোবিয়াৰ পথ অনুসৰণ কৰা উচিত।

এতিয়া নতুন ফ্ৰেংকেনষ্টাইন হৈছে ৰুচোফোবিয়া য'ত ভাৰতক নিৰন্তৰ প্ৰচাৰ কৰা হৈছে যে তেওঁলোকে এই সময়ত ৰাছিয়া বিৰোধী স্থিতি গ্ৰহণ কৰি ইতিহাসৰ সঠিক দিশটো বাছনি কৰা উচিত। কিছুমান বিদেশী কূটনীতিবিদে আনকি ভাৰতক এই স্থিতি গ্ৰহণ কৰিবলৈ তীক্ষ্ণ ভাৱে ভাবুকি দিয়াওদেখিবলৈ পোৱা গৈছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে ভাৰত-চীন সীমান্ত সংঘৰ্ষৰ ভাবুকি, যি ভৱিষ্যতে বৃদ্ধি পাব পাৰে।

ভাৰতে কোনো নতুন শত্ৰু সৃষ্টি কৰাৰ পক্ষতনাইআৰু আমি পুৰণি বন্ধুসকলক এক গ্ৰহণযোগ্য কাৰণ অবিহনে বাদ দিবনোৱাৰো। উগ্ৰবাদ, শক্তি সুৰক্ষা আৰু উন্নয়নৰ বিৰুদ্ধে যুঁজিবলৈ ভাৰতৰ নিজৰ কঠিন প্ৰত্যাহ্বানআছে যদিও দেশখনে এই স্থিতিশক্তিশালী স্থিতি গ্ৰহণ কৰিছে। প্ৰধানমন্ত্ৰী মোডী আৰু তেওঁৰ কৰ্মদক্ষদলে সকলো ক্ষেত্ৰতে দেশৰ সুৰক্ষাৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় সামৰ্থ্য দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি কৰিছে, আৰু তেওঁলোকে প্ৰতিৰক্ষা উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত আত্মনিৰ্ভৰশীলতা অৰ্জনৰ বাবে এক ৰোডমেপপ্ৰস্তুত কৰি আছে। ভাৰতীয়সকলে সদায় সাহস দেখুৱাইছে যেতিয়া তেওঁলোকক তেওঁলোকৰ ৰাষ্ট্ৰীয় কৰ্তব্যত উপস্থিত থাকিবলৈ আহ্বান জনোৱা হৈছিল।

৯০ৰ দশকত ইছলামিকমৌলবাদৰ ফলতউদ্ভৱ হোৱা নিৰাপত্তা প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ ভাৰত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সহযোগী হৈ পৰিছিল। ভাৰতে কিন্তু এই প্ৰত্যাহ্বানৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ গৈ কেতিয়াওইছলামোফোবিক স্থিতি গ্ৰহণ কৰা নাছিল।

শেহতীয়াকৈ আৰ এছ এছ ৰ মুৰব্বী মোহন ভাগৱতে এটা ভাষণ দিছিল য'ত তেওঁ কৈছিল যে ভাৰতে অহিংসাৰ পথ অনুসৰণ কৰিব কিন্তুআত্মৰক্ষাৰ বাবে নিজৰ সৱল স্থিতি গ্ৰহণত আপোচ নকৰে।

সকলো যুদ্ধক গৰিহণা দিব লাগিব কিন্তু একে সময়তে যুদ্ধৰ বাবে উচতনি যোগোৱাকো আমি গৰিহণা দিব লাগিব। মানুহৰ কল্যাণ আৰু জীৱনৰ মান আমাৰ বাবে প্ৰথম অগ্ৰাধিকাৰৰ বিষয় হোৱা উচিত আৰু এখন দেশ হিচাপে আমি এনে যুদ্ধৰ মানৱীয় পৰিণাম ভালদৰে উপলব্ধি কৰো।

গোলাবাৰুদ প্ৰদান কৰি যুদ্ধ সমাপ্ত কৰিব নোৱাৰি। আলোচনাৰ মাজেৰেসংঘাতৰ অৱসান ঘটোৱাৰদিশত সকলো দেশে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয়কূটনীতি তৈয়াৰ কৰা উচিত। ভাৰতৰ শক্তিশালী বৈদেশিক নীতি এইবাৰ এককঠিন অগ্নি পৰীক্ষাৰ মাজেৰে গৈ আছে। ভাৰতে সফলতা আৰু আত্মবিশ্বাসেৰে এই প্ৰত্যাহ্বানটো অতিক্ৰম কৰাটো নিশ্চিত।