আতিৰ খান

মুছলমান বুদ্ধিজীৱীসকলে ভাৰতীয় মুছলমান জনসাধাৰণৰ লগত সংযোগ স্থাপন নকৰে। তেওঁলোকৰ চিন্তা যিমানেই যুক্তিসংগত নহওক কিয় হয়তো তেওঁলোকৰ হাতত এনে এটা দৃষ্টিভংগী নাই যিয়ে তেওঁলোকক দেশৰ বৃহৎ সংখ্যক লোকৰ কাষ চপাত সহায় কৰিব পাৰে।

বিষয়টো হ’ল উলেমাসকলে মূলতঃ মানৱসৃষ্ট আইনতকৈ প্ৰকাশিত আইনতহে নিজকে সীমাবদ্ধ কৰি ৰাখে। সময় আহি পৰিছে যেতিয়া এই ইছলামিক শৈক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানবোৰে শ্বৰীয়তৰ শিক্ষা আৰু দেশৰ আইনসমূহৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিব লাগে। তেওঁলোকে কেৱল ধৰ্মীয় নিৰ্দেশসমূহ স্পষ্ট কৰাতকৈ সাংবিধানিক অধিকাৰৰ প্ৰতি ব্যৱহাৰিক সজাগতা সৃষ্টিৰ দিশত অন্যান্য প্ৰচেষ্টা চলোৱা উচিত।

মোল্লাৰ পৰা আমি কেৱল এই মহান শিক্ষকসকলৰ বিৰুদ্ধে বক্তৃতা শুনাই নহয়, আমাৰ ধৰ্মৰ মুক্ত চিন্তাধাৰা আৰু বিদ্বান লোকসকলৰ বিৰুদ্ধেও আমি এনেধৰণৰ বক্তৃতা শুনিবলৈ পাওঁ। এজন মোল্লাই আন এজনৰ প্ৰতি ঈৰ্ষা কৰে। নিজৰ অতি-প্ৰভুত্ব বজাই ৰাখিবলৈ তেওঁলোকে জনসাধাৰণৰ মাজত নিজৰ প্ৰতি এক অন্ধবিশ্বাসৰ সৃষ্টি কৰে।তেওঁ যিমান পাৰে নিজৰ বাহিৰে আনৰ বিশ্বাস আৰু মতামতক তুচ্ছজ্ঞান কৰে। ইছলামৰ কথা ক’বলৈ গ’লে ই প্ৰায় সমগ্ৰ বিশ্বতে জ্ঞানৰ পোহৰ বিলাইছে। এই ধৰ্মই আচৰিত ধৰণৰ গতিৰে বিশ্বৰ পূব আৰু পশ্চিমৰ দেশবোৰক প্ৰভাৱিত কৰিছিল। কিন্তু, এতিয়া ইছলাম ধৰ্মই নেতিবাচক কথাৰ বাবেহে বাতৰিৰ শিৰোনামত থাকে।  ইয়াৰ বাবে মোল্লাসকল দায়ী নহয় জানো? আহক আমি ইছলামক মোল্লাৰ কবলৰ পৰা মুক্ত কৰোঁ। 

মোল্লাৰ বিৰুদ্ধে সেই মুছলমান বুদ্ধিজীৱীসকলৰ এক চৰম মতামত আছিল। মাদ্ৰাছাবোৰৰ পাঠ্যক্ৰম সময় আৰু স্থান অনুসৰি সলনি হৈ থকাটো এটা বাস্তৱিক কথা৷ ইয়াত তুলনামূলক ধৰ্মীয় অধ্যয়নৰ দৰে বিষয়ৰ প্ৰৱৰ্তন কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে। কিছুসংখ্যক মাদ্ৰাছাই শেহতীয়াকৈ পাঠ্যক্ৰমত এই বিষয়সমূহ প্ৰৱৰ্তন কৰি এক প্ৰশংসনীয় কাম কৰিছে। আৰু ভাৰতীয় উলেমাসকলেও জাতিটোৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ সময়ত গুৰুত্বপূৰ্ণ সেৱা আগবঢ়াইছে।

পৰিৱৰ্তন অনিবাৰ্য। শতিকাবোৰৰ পিছত পৰিস্থিতি সম্পূৰ্ণৰূপে সলনি হৈছে। আমি শ্বৰীয়তৰ দ্বাৰা পৰিচালিত নহয়; আমি ব্ৰিটিছসকলে প্ৰণয়ন কৰা আইনসমূহৰদ্বাৰা পৰিচালিত আৰু এতিয়া আজি আমাৰ সংসদত কৰা আইনসমূহৰ দ্বাৰা পৰিচালিত। কোৰানত উল্লেখ কৰা ইছলামৰ মূল নীতিসমূহৰ সৈতে আপোচ নকৰাকৈ উলেমাসকলে সংঘাত হ্ৰাস কৰিবলৈ সজাগতা সৃষ্টি কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে। সম্প্ৰদায়টোক বৰ্তমানৰ আইনসমূহৰ সৈতে সংযুক্ত কৰাটো উলেমাসকলৰ, বিশেষকৈ ফিকহসকলৰ দায়িত্ব।