নতুন দিল্লী
ভাৰত আৰু ইণ্ডোনেছিয়াত আন্তঃধৰ্মীয় শান্তি আৰু সামাজিক সম্প্ৰীতিৰ সংস্কৃতি গঢ়ি তোলাত উলেমাৰ ভূমিকা, যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত উগ্ৰবাদৰ ক্ৰমবৰ্ধমান ধাৰাক মোকাবিলা কৰা আৰু আন্তঃধৰ্মীয় জীৱন-যাপনৰ প্ৰসাৰত ইছলামিক পণ্ডিতসকলৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আত্মপ্ৰকাশ কৰা দেখা যায়।
ভাৰত আৰু ইণ্ডোনেছিয়াৰ পণ্ডিতসকলে টোকা বিনিময় কৰি ধৰ্মনিৰপেক্ষ আৰু বহুসংস্কৃতিৰ সমাজ আৰু দেশসমূহৰ সন্মুখীন হোৱা সমস্যাসমূহৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ নিজ নিজ অভিজ্ঞতাৰ কথা ব্যক্ত কৰিছে। ভাৰত আৰু ইণ্ডোনেছিয়া দুয়োখনেই সাংস্কৃতিকভাৱে চহকী আৰু বৈচিত্ৰময় দেশ আৰু গৌৰৱেৰে নিজৰ ঐতিহ্য প্ৰদৰ্শন কৰিছে।
কিন্তু ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ জৰিয়তে ধৰ্মসমূহৰ বিষয়ে সহজে বিয়পি পৰা মিছা তথ্য আৰু ধৰ্মসমূহক বিভাজিত কৰাৰ প্ৰৱণতা থকা ঘৃণাৰ দৰে আধুনিক বিষয়সমূহৰ সৈতে দুয়োখন দেশেই মোকাবিলা কৰিবলগীয়া হৈছে। ভাৰত ইছলামিক সাংস্কৃতিক কেন্দ্ৰৰ উদ্যোগত এই সন্মিলন অনুষ্ঠিত কৰা হৈছে। কেইবাটাও পৰ্টফলিঅ’ থকা এজন জ্যেষ্ঠ মন্ত্ৰীৰ নেতৃত্বত ইণ্ডোনেছিয়াৰ প্ৰতিনিধি দলটোক ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা উপদেষ্টা অজিত ডোভালে আমন্ত্ৰণ জনাইছিল।
সন্মিলনত ভাষণ প্ৰদান কৰি লেফটেনেণ্ট জেনেৰেল (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) চৈয়দ আতা হাছনাইনে কয় যে তেওঁ কাশ্মীৰত অপপ্ৰচাৰ আৰু ভুৱা তথ্যৰ প্ৰভাৱত বন্দুক তুলি লোৱা বহু সন্ত্ৰাসবাদীক লগ পাইছে। তেওঁ কয় যে 'এখন দেশক ভালপোৱা আৰু অহিংস হোৱা' কোৰাণৰ এই বাৰ্তাৰ যুৱক-যুৱতীসকলক জনোৱাত উলেমাৰ মূল ভূমিকা আছিল।
ইণ্ডোনেছিয়ান উলেমাৰ সৈতে লেফটেনেণ্ট জেনেৰেল (অৱসৰপ্ৰাপ্ত) চৈয়দ আতা হাছনাই
জ্যেষ্ঠ আমোলা শ্বাহ ফায়েছালে কয় যে যেতিয়া কোৰাণৰ আয়াতসমূহ প্ৰসংগৰ বাহিৰত উদ্ধৃত কৰা হয় তেতিয়া সমস্যাৰ সৃষ্টি হয়। বৈঠকত দুয়োখন দেশৰ ইছলামৰ ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক প্ৰেক্ষাপট আৰু শান্তিপূৰ্ণ সহাৱস্থান আৰু সহনশীলতাৰ ওপৰত ইছলামৰ শিক্ষাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হয়।
ভাৰত আৰু ইণ্ডোনেছিয়াৰ দৰে বহুধৰ্মীয় সমাজত ইছলামৰ অভিজ্ঞতা আৰু আচাৰ-ব্যৱহাৰ সন্দৰ্ভত উলেমাসকলে মতামত ভাগ-বতৰা কৰিছে। দুয়োখন সমাজতে ধৰ্মীয় স্বাধীনতা, বহুত্ববাদ, আইনৰ আগত সমতাৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱৰ শলাগ লৈছিল। তেওঁলোকে ধৰ্মীয় উগ্ৰবাদ আৰু উগ্ৰবাদৰ সমসাময়িক প্ৰত্যাহ্বানৰ বিষয়ে কয় আৰু ভুল তথ্য আৰু অপপ্ৰচাৰ প্ৰতিহত কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰিছে।
উলেমা আৰু অন্যান্য ধৰ্মীয় নেতাসকলৰ মূল ভূমিকাৰ লগতে উগ্ৰবাদ আৰু উগ্ৰবাদ প্ৰতিহত কৰাত শিক্ষাৰ কথা লক্ষ্য কৰি অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে উলেমাসকলে উগ্ৰবাদৰ ওপৰত উমৈহতীয়া আখ্যান গঢ়ি তুলিবলৈ একেলগে কাম কৰিবলৈ সন্মত হয়। দুয়োপক্ষই একমতত উচ্চাৰণ কৰিছিল যে বিভিন্ন ধৰ্মৰ মাজত উন্নত বুজাবুজিয়েই হৈছে এখন সুসম সমাজ গঢ়ি তোলাৰ মূল।
অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে সকলো ঘৃণামূলক ভাষণ, পক্ষপাতিত্ব, অপপ্ৰচাৰ, দানৱীকৰণ, হিংসা, আৰু সংঘাতক নিন্দা কৰি এই উদ্দেশ্যৰ বাবে ধৰ্মৰ অপব্যৱহাৰক গৰিহণা দিছে। আলোচনাত নিৰাপদ, শান্তিপূৰ্ণ আৰু সমৃদ্ধিশালী সমাজ গঢ়ি তোলাৰ বাবে পাৰস্পৰিক বুজাবুজি, বিশ্বাস আৰু সন্মান গঢ়ি তোলাৰ দিশত সম্ভৱপৰ সকলো প্ৰচেষ্টা অৰিহণা যোগোৱাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়।
ইণ্ডোনেছিয়াৰ প্ৰতিনিধি দলটোৱে ভাৰতৰ বিভিন্ন ধৰ্মৰ নেতাৰ সৈতেও বৈঠকত মিলিত হয়। তেওঁলোকে এখন সুসম সমাজ গঢ়াৰ দিশত আন্তঃধৰ্মীয় বুজাবুজিক প্ৰসাৰিত কৰাত ধৰ্মগুৰুসকলৰ ভূমিকাক গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে।
অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে নাগৰিক সমাজৰ সংগঠন, থিংক টেংক, বিশ্ববিদ্যালয়, আৰু অন্যান্য সামাজিক লগতে শিক্ষানুষ্ঠানসমূহৰ মাজত সহযোগিতা অন্বেষণ কৰি নিজৰ আৰু সাধাৰণ জনতা, বিশেষকৈ পণ্ডিত, শিক্ষাবিদ আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মাজত নিয়োজিততা বৃদ্ধি কৰিবলৈ সন্মত হয়।
আমোদজনকভাৱে ইণ্ডোনেছিয়াৰ উলেমাসকলে কৈছিল যে “বৈচিত্ৰ্যৰ ঐক্য তেওঁলোকৰ ব্যৱস্থাত নিহিত হৈ আছিল। তেওঁলোকে ভাল নেতৃত্বৰ চিন বুলি ইমান গুৰুতৰ বিষয় এটাত দুখন দেশৰ উলেমাসকলক একত্ৰিত কৰাৰ বাবে এই পদক্ষেপৰ নেতৃত্ব দিয়াৰ বাবে ডোভালৰ আগ্ৰহৰ শলাগ লৈছিল।
সন্মিলনত অংশগ্ৰহণ কৰিছে এন এছ এ অজিত ডোভাল
ভাৰতৰ মুছলমান বুদ্ধিজীৱী আৰু পণ্ডিতসকলেও এই সন্মিলনত তেওঁলোকৰ দেশৰ সেই দিশসমূহৰ বিষয়ে আলোকপাত কৰে। যাৰ ভিত্তিত ‘চাৰে জাহান চে আচ্ছা হিন্দুস্তান হামৰা’ বুলি কোৱা হৈছে, যদিও বৰ্তমানৰ পৰিস্থিতিত ধৰ্মীয় সহনশীলতাৰ ওপৰত কাম কৰা উচিত বুলি জোৰ দিয়ে।
ইণ্ডোনেছিয়া আৰু ভাৰতৰ পণ্ডিতসকলে ধৰ্মীয় মৌলবাদ আৰু উগ্ৰবাদৰ সমসাময়িক প্ৰত্যাহ্বানসমূহ প্ৰতিহত কৰাৰ সাধাৰণ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত একমত হৈছিল; বিভিন্ন ধৰ্মৰ অনুগামীসকলৰ মাজত শান্তিপূৰ্ণ সহাৱস্থান ৰোধ কৰিব পৰা ভুল তথ্য আৰু অপপ্ৰচাৰ।
এই সহমতৰ সৃষ্টি হ’ল যে মৌলবাদ আৰু উগ্ৰবাদৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়াত শিক্ষাই মূল ভূমিকা ল’ব পাৰে; উগ্ৰবাদক নিৰ্মূল কৰিবলৈ এক উমৈহতীয়া আখ্যান গঢ়ি তোলাৰ প্ৰয়োজন। ভাৰত আৰু ইণ্ডোনেছিয়াত ইছলামৰ অভিজ্ঞতা আৰু আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ বিষয়েও পণ্ডিতসকলে আলোচনা কৰিছে, দুয়োখন ৰাজ্য ধৰ্মনিৰপেক্ষ আৰু বহুধৰ্মীয় ৰাষ্ট্ৰ।
ধৰ্মগুৰুসকলে এই কথাত একমত হৈছিল যে বিভিন্ন ধৰ্মৰ মাজত উন্নত বুজাবুজি সুসম সমাজ গঢ়ি তোলাৰ প্ৰচেষ্টাত গঠনমূলক উপাদান। অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে ঘৃণামূলক ভাষণ, কুসংস্কাৰ, অপপ্ৰচাৰ, দানৱীকৰণ, হিংসা, সংঘাত, এই উদ্দেশ্যৰ বাবে ধৰ্মৰ অপব্যৱহাৰ আদি সকলোকে গৰিহণা দিয়ে। আলোচনাত নিৰাপদ, শান্তিপূৰ্ণ, আৰু সমৃদ্ধিশালী সমাজ গঢ়াৰ বাবে পাৰস্পৰিক বুজাবুজি, বিশ্বাস আৰু সন্মান গঢ়ি তোলাৰ বাবে সকলো প্ৰচেষ্টা চলোৱাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হয়।
ইণ্ডোনেছিয়াৰ প্ৰতিনিধি দলটোৱে বিভিন্ন ধৰ্মৰ নেতাসকলৰ সৈতেও বৈঠকত মিলিত হয়। তেওঁ আন্তঃধৰ্মক প্ৰসাৰিত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ধৰ্মগুৰুসকলৰ ভূমিকাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছে। অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে নাগৰিক সমাজৰ সংগঠন, থিংক টেংক, বিশ্ববিদ্যালয়, আৰু অন্যান্য সামাজিক আৰু শৈক্ষিক প্ৰতিষ্ঠানৰ মাজত সহযোগিতা অন্বেষণ কৰি নিজৰ আৰু দুয়োখন দেশৰ বৃহত্তৰ সম্প্ৰদায়ৰ মাজত অধিক সংযোগক উৎসাহিত কৰিবলৈ সন্মত হয়।
