ড০ শুজাত আলী কোৱাড্ৰি
বিশ্বৰ সৰ্ববৃহৎ গণতন্ত্ৰ ভাৰতবৰ্ষত সম্প্ৰতি ১৮সংখ্যক লোকসভা নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হৈছে। নিৰ্বাচনী পৰিৱেশত ঘৰুৱা বিষয়সমূহে বহুলাংশে আধিপত্য বিস্তাৰ কৰিলেও যোৱা দুটা নিৰ্বাচনত বৈদেশিক নীতিকো শক্তিশালী কাৰক হিচাপে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। যোৱা দশকত ভাৰতৰ সন্মান কেৱল এছিয়াতে নহয়, বিশ্বতো বৃদ্ধি পাইছে। কাৰণ ভাৰতৰ স্বাৰ্থই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় স্তৰত যথেষ্ট প্ৰভাৱ পেলাইছে।
ভাৰতৰ জি-২০ সভাপতিত্বত এই কথা স্পষ্ট হৈ পৰিছিল য’ত ভাৰতে গ্ল’বেল ছাউথৰ নেতা হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল আৰু জটিল চিন্তাৰ বিষয়সমূহৰ ওপৰত বিশ্বব্যাপী একমতৰ আলোচনাত এক অপৰিহাৰ্য শক্তি হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰিছিল। ফলস্বৰূপে ভাৰতৰ নিৰ্বাচনত মহাশক্তিসমূহে তীক্ষ্ণ দৃষ্টি ৰাখিছে, বিশেষকৈ ৱাশ্বিংটনৰ নীতি নিৰ্ধাৰকসকলেও ভাৰতৰ ঘৰুৱা ৰাজনৈতিক বিষয়সমূহৰ ওপৰত মন্তব্য কৰাৰ পৰা আঁতৰি থকা নাই।
ভাৰতৰ কেইগৰাকীমান মহিলা ভোটাৰ
২০২৪ চনৰ মাৰ্চ মাহত দিল্লীৰ মুখ্যমন্ত্ৰীক দুৰ্নীতিৰ অভিযোগত গ্ৰেপ্তাৰ কৰাৰ পিছতে মাৰ্কিন ষ্টেট ডিপাৰ্টমেণ্টে এক কঠোৰ বিবৃতি প্ৰকাশ কৰিছিল। বিবৃতিটোত ভাৰত চৰকাৰক উপদেশ দিয়া আৰু ভাৰতৰ নিৰ্বাচন কেনেদৰে অনুষ্ঠিত হ’ব সেই বিষয়ে নিৰ্দেশ দিয়া যেন দেখা গৈছিল।
নতুন দিল্লীয়ে আমেৰিকাৰ এজন জ্যেষ্ঠ কূটনীতিবিদক মাতি আনি ভাৰতীয় গণতন্ত্ৰৰ ওপৰত মন্তব্য দিয়াৰ পৰা বিৰত থাকিবলৈ আমেৰিকাৰ প্ৰতিষ্ঠানক নিৰ্দেশ দি প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰিছিল। বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰে এনে বক্তব্যক দুৰ্ভাগ্যজনক বুলি অভিহিত কৰি পশ্চিমীয়া ৰাষ্ট্ৰসমূহক নিজৰ মিত্ৰ দেশসমূহৰ ওপৰত মন্তব্য কৰোতে সংযম কৰিবলৈ আহ্বান জনায়।
আমেৰিকাৰ প্ৰক্তন ৰাষ্ট্ৰপতি বাৰাক ওবামাৰ সৈতে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী
এনে মনোভাৱে ৱাশ্বিংটনৰ নীতি নিৰ্ধাৰণকসকলৰ ভিতৰত গভীৰ পক্ষপাতিত্ব উন্মোচন কৰে আৰু এই পক্ষপাতিত্বসমূহ দশক দশক ধৰি অপৰিৱৰ্তিত হৈ আছে। দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক সুদৃঢ় হৈ থকাৰ সময়তে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীৰ নেতৃত্বত ভাৰতৰ গণতান্ত্ৰিক অভিলেখক লৈ আমেৰিকাই বাৰে বাৰে প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰি আহিছে। ২০১৫ চনত মোদীয়ে নতুনকৈ প্ৰধানমন্ত্ৰী নিৰ্বাচিত হৈ ৰাষ্ট্ৰপতি ওবামাক ভাৰতলৈ আদৰণি জনোৱাৰ সময়তে এই অভিযোগসমূহ উত্থাপন কৰা হৈছিল।
তেওঁলোকৰ যৌথ ভাষণত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কৰ সুদৃঢ় ভেটিৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি ভাৰতীয় প্ৰব্ৰজনকাৰীক আমেৰিকা-ভাৰত সহযোগিতা বৃদ্ধিৰ বাবে প্ৰচেষ্টা তীব্ৰতৰ কৰিবলৈ আহ্বান জনোৱাৰ সময়তে ৰাষ্ট্ৰপতি ওবামাই ভাৰতে গণতান্ত্ৰিক পৰম্পৰা ৰক্ষা কৰাৰ ক্ষমতাক লৈ উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰে। ইয়াৰ পাছৰ বছৰবোৰত আমেৰিকাৰ আন্তৰ্জাতিক ধৰ্মীয় স্বাধীনতা আয়োগে ঘৰুৱা ৰাজনৈতিক ধাৰাক প্ৰভাৱিত কৰাৰ এজেণ্ডা লৈ ভাৰতৰ ধৰ্মীয় স্বাধীনতাৰ অৱস্থাৰ ওপৰত এক সতৰ্কতামূলক বিবৃতি প্ৰকাশ কৰিছিল।
এক অনুষ্ঠানত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী ভাষণ দি থকা এক মূহুৰ্ত
এই উদাহৰণবোৰে এক দ্বৈত ভূমিকা উন্মোচন কৰে, য’ত এফালে আমেৰিকাই ভাৰতক গণতান্ত্ৰিক দেশ হিচাপে সংজ্ঞায়িত কৰে, যেতিয়া ই চীনৰ পৰা অহা ভাবুকিৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ মিত্ৰ দেশ বিচাৰে আৰু আনফালে ভাৰতক অৱজ্ঞাসূচক মন্তব্য কৰে। এনে স্থিতিয়ে দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কত নিৰুৎসাহিত প্ৰভাৱ পেলায়।
তদুপৰি, পশ্চিমৰ নেতৃত্বত গঠিত মিত্ৰজোঁট আৰু কোৱাড (QUAD)ৰ সদস্যসকলে সাৰ্বভৌমত্ব আৰু নিয়ম ভিত্তিক শৃংখলাৰ প্ৰতি প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়াৰ পিছতো ভাৰতীয় নিৰ্বাচনৰ ওপৰত হোৱা আক্ৰমণে পশ্চিমৰ আন্তৰিকতাৰ ওপৰত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আস্থাক ক্ষতি কৰে।
আমেৰিকাৰ বিদেশ মন্ত্ৰালয়ৰ মুখপাত্ৰ মেথিউ মিলাৰ
ষ্টেট ডিপাৰ্টমেণ্টে আমেৰিকাৰ মিত্ৰ দেশসমূহক সমালোচনা কৰাত ব্যস্ত হৈ থকাৰ সময়তে আমেৰিকাৰ বিশ্ববিদ্যালয়সমূহত সংঘটিত হোৱা গুৰুতৰ মানৱ অধিকাৰ উলংঘাক যেন উপেক্ষা কৰিছে। শেহতীয়াকৈ ইজৰাইল-পেলেষ্টাইন সংকটৰ ওপৰত ৱাশ্বিংটনে দিয়া দুটা ভাষণত হতাশ হৈ সমগ্ৰ আমেৰিকাৰ আগশাৰীৰ বিশ্ববিদ্যালয়সমূহৰ অধ্যাপক আৰু ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে গণ প্ৰতিবাদ সাব্যস্ত কৰে।
ইয়াৰ প্ৰতিক্ৰিয়া স্বৰূপে স্থানীয় প্ৰশাসনে মহিলা আৰু যুৱ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক আক্ৰমণ আৰু আটক কৰি অভাৱনীয় নৃশংসতাৰ পৰিচয় দিয়ে। শেহতীয়া খবৰ অনুসৰি আমেৰিকাৰ সমগ্ৰ বিশ্ববিদ্যালয়সমূহত প্ৰায় ৭০০ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক আটক কৰা হৈছে। এনে কাণ্ডই আমেৰিকাৰ ঘৰুৱা ৰাজনীতিত চলি থকা অস্থিৰতাক প্ৰমাণ কৰে। নিৰ্বাচনৰ সময়ত নিজৰ মিত্ৰ দেশসমূহক লজ্জিত কৰাতকৈ আমেৰিকাৰ নীতি নিৰ্ধাৰণে নিজৰ দেশৰ নীতিসমূহৰ আত্মনিৰীক্ষণ কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে।
মাৰ্কিন ৰাষ্ট্ৰপতি জো বাইডেনৰ সৈতে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী
ক্ত আৰু ন্যায্য নিৰ্বাচনে এক সুস্থ গণতন্ত্ৰৰ মূল শিলাস্তম্ভ গঠন কৰে যদিও মিত্ৰ দেশসমূহেও এনে বিতৰ্কিত মন্তব্য এৰাই চলাটো সমানেই গুৰুত্বপূৰ্ণ। কাৰণ এইধৰণৰ মন্তব্যই ভোটাৰক প্ৰভাৱিত কৰাৰ সম্ভাৱনা থাকে আৰু ই দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্ক অস্থিৰ কৰিব পাৰে।
(লেখক হৈছে Muslim Students' Organization Of Indiaৰ অধ্যক্ষ)
