আশা খোছা
পহলগাম আক্ৰমণেই ধৰ্মৰ নামত সন্ত্ৰাসবাদীয়ে নিৰীহক হত্যা কৰাৰ প্ৰথমটো ঘটনা নেকি? কাশ্মীৰৰ সকলো জনসাধাৰণ পাকিস্তান সমৰ্থিত সন্ত্ৰাসবাদীৰ সমৰ্থক নে সহযোগী? যোৱা কেইবছৰমানৰ ভিতৰত উপত্যকাটোত বহু পৰিমাণে বৃদ্ধি পোৱা পৰ্যটকৰ প্ৰতি প্ৰতিজন কাশ্মীৰী সমানে দয়ালু নে? যোৱা মাহত পহলগামত ২৫ জন পৰ্যটক আৰু এজন স্থানীয় যুৱকৰ বৰ্বৰ হত্যাকাণ্ডৰ পিছত সমগ্ৰ ভাৰতবৰ্ষৰ মানুহৰ মনত এই প্ৰশ্নবোৰ উত্থাপন হৈছে।
নব্বৈৰ দশকৰ পৰা কাশ্মীৰত সংঘটিত হোৱা পৰিঘটনাসমূহৰ প্ৰত্যক্ষদৰ্শী, ভুক্তভোগী আৰু সাংবাদিক হিচাপে মই এইবোৰৰ উত্তৰ দিবলৈ যোগ্যতা অৰ্জন কৰিছো। পহলগামত পৰ্যটকৰ ওপৰত সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ পিছত উত্থাপিত এই আখ্যানটো যিটো কাশ্মীৰীয়ে কেতিয়াও ধৰ্মৰ বাবে হত্যা নকৰে, সেই আখ্যানটো ত্ৰুটিপূৰ্ণ আৰু গণ স্মৃতিভ্ৰংশৰ পৰাই প্ৰবাহিত। কাশ্মীৰত সশস্ত্ৰ বিদ্ৰোহ বা ‘তেহৰিক’ (আন্দোলন) সদায় ধৰ্মৰ ওপৰত আছিল।
ই আছিল পাকিস্তান আৰু পাকিস্তানী সমৰ্থক উপাদানক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা ইছলামিক সন্ত্ৰাসবাদী বনাম ভাৰতৰ সমৰ্থক, জাতীয়তাবাদী, নিৰপেক্ষ, আৰু ধৰ্মনিৰপেক্ষ, অৰ্ধ ধৰ্মনিৰপেক্ষ, নিয়মীয়া অৰাজনৈতিক কাশ্মীৰীসকল। হিজবুল মুজাহিদিন আৰু জে কে এল এফৰ সন্ত্ৰাসবাদীয়ে লক্ষ্য কৰি হত্যা কৰাৰ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত ৩.৫ লাখ হিন্দু আৰু ফাৰুক আব্দুল্লাৰ দৰে বিশেষ সুবিধাপ্ৰাপ্ত নেতা আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালকে ধৰি বহু মুছলমান পৰিয়ালে কাশ্মীৰ উপত্যকাৰ পৰা পলায়ন কৰে।
আশীৰ দশকৰ শেষৰ ফালে কাশ্মীৰত ইছলামিক তথা পাকিস্তান সমৰ্থক গণ আন্দোলনৰ বিস্ফোৰণ অভূতপূৰ্ব আছিল, কিন্তু, সত্য কথাটো হ’ল যে তাত সদায় পাকিস্তান সমৰ্থক ফ্ৰিঞ্জ উপাদান আছিল।
পহলগাম সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ পিছত সেনা বাহিনীৰ সৈতে গৃহমন্ত্ৰী অমিত শ্বাহ
১৯৪৭ চনৰ অক্টোবৰ মাহত জন্মগ্ৰহণ কৰা পাকিস্তানৰ সশস্ত্ৰ আক্ৰমণৰ পিছত জম্মু-কাশ্মীৰ ভাৰতত সৈতে একত্ৰিত হোৱাৰে পৰা এই গোটটোৱে আধিপত্যশীল ৰাজনৈতিক আখ্যানৰ সন্মুখত নিম্নমানৰ উপস্থিতি বজাই ৰাখিছিল। তেওঁলোকে হিন্দু আৰু মুছলমানে চুবুৰীয়া হিচাপে জীয়াই থকা, মুছলমানে নিজৰ হিন্দু পূৰ্বপুৰুষক স্মৰণ কৰা আৰু দুয়োজনে চুফী গৰগাহত প্ৰণাম কৰা সংস্কৃতিৰ বিৰুদ্ধে কথা ক'বলৈ সাহস নকৰে।
হিন্দু আৰু মুছলমান পৃথক আৰু সহাৱস্থান কৰিব নোৱাৰে বুলি মহম্মদ আলী জিন্নাৰ ধাৰণাটোৰ পৰা জন্মগ্ৰহণ কৰা পাকিস্তানে কেতিয়াও কাশ্মীৰৰ সন্ধান একেবাৰে এৰি দিয়া নাছিল। বহু ব্যৰ্থ গোপন অভিযানৰ পিছত ই আশীৰ দশকৰ শেষৰ ফালে কাশ্মীৰত সন্ত্ৰাসবাদ আৰু ধৰ্মীয় উগ্ৰবাদক সহায় কৰিছিল।
পি অ’ কেৰ ভিতৰৰ অস্ত্ৰ প্ৰশিক্ষণ শিবিৰত কাশ্মীৰী যুৱক-যুৱতীসকলক ইছলামক সৰ্বোচ্চ ধৰ্ম আৰু আনসকলে ইয়াক স্বীকাৰ কৰিব লাগিব নহ’লে শাস্তিৰ সন্মুখীন হ’ব লাগিব বুলি বিশ্বাস কৰিবলৈ প্ৰৰোচিত কৰা হৈছিল। আগন্তুক বছৰবোৰত উপত্যকাটোত ইছলামিক নামৰ সৈতে জড়িত বহুতো সন্ত্ৰাসবাদী গোটৰ অভাৱনীয় হাৰত জন্ম হ'ল, আৰু তেওঁলোকৰ বন্দুকধাৰীয়ে 'কাশ্মীৰ বনেগা পাকিস্তান'ৰ দৰ্শন আৰু ইছলামৰ আধিপত্যত একেবাৰে বিশ্বাস নকৰা সকলোকে লক্ষ্য কৰি লৈছিল।
প্ৰতি শুকুৰবাৰে শ্ৰীনগৰ আৰক্ষীৰ কণ্ট্ৰল ৰুমৰ পৰা সাংবাদিকসকলে নামাজ পঢ়ি মছজিদৰ পৰা ওলাই অহাৰ সময়ত এজন বিশিষ্ট ৰাজনৈতিক নেতাক গুলীয়াই হত্যা কৰাৰ খবৰ লাভ কৰিছিল। পৰিয়ালসমূহে শোক প্ৰকাশ কৰে আৰু অধিক মুছলমানে নিজৰ পৰিয়ালক বচাবলৈ সন্ত্ৰাসবাদীৰ প্ৰৰোচনাত পৰে।
শ্ৰীনগৰৰ ডাল হ্ৰদত পৰ্যটকক ফুল আগবঢ়াইছে এজন নাৱৰীয়াই
১৯৯১ চনৰ মাজভাগলৈকে হিন্দুসকলে কাশ্মীৰ উপত্যকা এৰি যোৱাৰ লগে লগে সন্ত্ৰাসবাদীয়ে নিৰ্দয়ভাৱে মুছলমানক হত্যা কৰিছিল। ইয়াৰ ভিতৰত আছিল ৰাজনীতিবিদ, প্ৰভাৱশালী লোক, চিকিৎসক, অভিনেতা, অধ্যাপক আদি।
পাকিস্তান সেনাৰ মুৰব্বী জেনেৰেল অসীম মুনিৰে ইছলামবাদত যেতিয়া শেহতীয়াকৈ এজন মৌলবীৰ দৰে মন্তব্য কৰি কৈছিল যে মুছলমানসকল হিন্দুৰ পৰা জীৱনৰ প্ৰতিটো দিশতে পৃথক আৰু এইটোৱেই তেওঁলোকৰ দেশ গঠনৰ ভেটি আছিল। তেওঁৰ মন্তব্যত কাশ্মীৰী যুৱক-যুৱতীসকলৰ মনত আই এছ আইয়ে সৃষ্টি কৰা একেটা দৰ্শনৰ প্ৰতিফলন ঘটিছিল।
কাশ্মীৰ ভাৰতৰ একমাত্ৰ ঠাই য’ত মছজিদৰ পৰা ‘ৰালিভ, গালিভ, য়া চালিভ’ (ইছলাম ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰি আমাৰ সৈতে মিলি যোৱা বা অন্যথা মৃত্যুৰ সন্মুখীন হোৱা) দৰ্শনৰ জৰিয়তে তিনি লাখ কাশ্মীৰী পণ্ডিতক ঘৰৰ বাবে খেদি পঠিওৱা হৈছিল। শেহতীয়া মন্তব্যৰ জৰিয়তে অসীম মুনিৰে সেই একেই ধাৰণা বুজাব বিচৰা নাইনে বাৰু?
পাকিস্তানৰ কাশ্মীৰ পৰিকল্পনা ৰূপায়ণ কৰি সন্ত্ৰাসবাদীয়ে ৰেছাই ৱায়েৰ (ঋষিৰ বাসস্থান)ক তেজেৰে ভৰা উপত্যকালৈ ৰূপান্তৰিত কৰে। কাশ্মীৰী পণ্ডিতসকলক হত্যা কৰি উপত্যকাৰ পৰা খেদি খেদি উলিয়াই দিয়াৰ সময়ত মই এই ঘটনাৰো সাক্ষী আছিলো যে বহুতো মুছলমানসকলকো হত্যা কৰা হৈছিল।
এই মুছলমানক এইবাবেই হত্যা কৰা হৈছিল কাৰণ সন্ত্ৰাসবাদী আৰু তেওঁলোকৰ সমানে আছিম মুনিৰৰ দৰে লোকৰ দৃষ্টিত তেওঁলোক প্ৰকৃত মুছলমান নাছিল। তেওঁলোকক প্ৰকৃত মুছলমান বুলি আখ্যা দিয়া নাছিল যিহেতু তেওঁলোক ইছলামিক আধিপত্যৰ ধাৰণাসমূহৰ সৈতে একমত নাছিল।
মক্কি কি ৰুটি আৰু কাশ্মীৰী নুন চাহ (নিমখৰ চাহ) বিক্ৰী কৰি থকা এগৰাকী কাশ্মীৰী মহিলা
কোন জন প্ৰকৃত মুছলমান বুলি সচেতন মুছলমানে সততে উত্থাপন কৰা প্ৰশ্নৰ উত্তৰ তেওঁলোকৰ হাতত নাছিল। ধৰ্মৰ আধিপত্যত বিশ্বাস কৰাজন নে ইছলামক ইয়াৰ প্ৰকৃত মনোভাৱেৰে অনুসৰণ কৰাজন প্ৰকৃত মুছলমান সেয়া তেওঁলোকে নাজানিছিল।
সন্ত্ৰাসবাদীয়ে প্ৰথম অৱস্থাত কাশ্মীৰী আৰু পিছলৈ পাকিস্তানী ভাড়াতীয়াৰ নেতৃত্বত গঠিত গোটবোৰে কেনেকৈ হিন্দুক হত্যা কৰিছিল, আৰু শিখক হত্যা কৰিছিল আৰু খ্ৰীষ্টান ইহুদীক অপহৰণ কৰিছিল, সেয়া পাঠকে গুগলত ৱাণ্ডামা, চিত্তিছিংপুৰা, নন্দিমাৰ্গ আদি নাম বিচাৰিলে জানিব পাৰিব যে তেওঁলোকে ধৰ্মৰ নামত আৰু ধৰ্মৰ বাবে পুৰুষ, মহিলা, শিশুক হত্যা কৰিছিল।
১৯৯৫ চনৰ জুলাই মাহত পহলগামৰ লিদ্দাৰৱাট অঞ্চলত ৪০ জনীয়া সন্ত্ৰাসবাদীৰ এটা দলে ছয় পশ্চিমীয়া পৰ্যটকক অপহৰণ কৰিছিল। তেওঁলোক আছিল মৌলানা আজহাৰ মাছুদ (কাণ্ডাহাৰ বিমান অপহৰণত যাত্ৰীৰ মুক্তিপণৰ বিনিময়ত মুকলি কৰি দিয়া সন্ত্ৰাসবাদী) দ্বাৰা প্ৰতিষ্ঠা কৰা জৈছ-ই-মহম্মদৰ পূৰ্বৰ অৱতাৰ হৰকত-ই-জিহাদী মুছলমীনৰ।
সন্ত্ৰাসবাদীসকলে এমাহৰ পিছত এজন নৰৱেৰ হান্স খ্ৰীষ্টিয়ান অষ্ট্ৰ’ৰ মূৰ কাটি পেলায়; এজন আমেৰিকান জন চাইল্ডছে পলায়ন কৰিবলৈ সক্ষম হয় আৰু বাকীসকলৰ কোনো শুংসূত্ৰ এতিয়াও নাই আৰু তেওঁলোকক মৃত বুলি ধৰা হয়। ইয়াৰ চাৰি বছৰ আগতে একেটা সংগঠনৰ সন্ত্ৰাসবাদীয়ে ডাল হ্ৰদত হাউচবোটৰ পৰা ১০ জন ইজৰাইলীক অপহৰণ কৰিছিল। সৈনিক ইজৰাইলীসকলে তেওঁলোকক বন্দী কৰাসকলক ওলোটাই প্ৰত্যুত্তৰ দিছিল আৰু তেওঁলোকৰ বন্দুক কাঢ়ি লৈ তিনিজনক হত্যা কৰি পলায়ন কৰিবলৈ সক্ষম হৈছিল।
আনহাতে, শ্ৰীনগৰৰ ডাউনটাউনৰ গলিত গুলীয়াগুলীত এজন ইজৰাইলী পৰ্যটক নিহত হৈছিল। সকলো কাশ্মীৰীক সন্ত্ৰাসবাদীৰ প্ৰতি সহানুভূতিশীল বুলি গণ্য কৰিলে সেইসকল মুছলমানৰ বলিদানক অপমান কৰা হ'ব যিসকলে ভাৰতৰ অখণ্ডতা আৰু স্বাধীনতা ৰক্ষাৰ বাবে প্ৰাণ আহুতি দিছে। কাশ্মীৰৰ পৰা প্ৰায় এটা দশক বাতৰি পৰিৱেশন কৰি থাকোঁতে মোৰ মুছলমান ওচৰ-চুবুৰীয়া আৰু চিনাকি মানুহবোৰক সন্ত্ৰাসবাদীয়ে গুলীয়াই হত্যা কৰা বা আজীৱন ঘূণীয়া কৰা দেখিবলৈ পাইছিলো। বহু মুছলমান আৰক্ষী আৰু মহিলাই সন্ত্ৰাসবাদীৰ বিৰুদ্ধে যুঁজি নিজৰ প্ৰাণ ত্যাগ কৰিছে।
সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে দেশৰ মুছলমান সমাজৰ প্ৰতিবাদৰ ছবি
তেওঁলোকে কেতিয়াও ইছলামিক কাশ্মীৰৰ অবাস্তৱ সপোন দেখা নাছিল। সন্ত্ৰাসবাদ বিৰোধী অভিযানত সৰ্বোচ্চ বলিদান দিয়া মুছলমান শ্বহীদৰ তালিকাখন দীঘলীয়া আৰু এইবোৰ আৰ্কাইভত অনুসন্ধান কৰিব পাৰি।
এয়া এক কঠোৰ বাস্তৱ যে কাশ্মীৰৰ বহু স্থানীয় লোক সন্ত্ৰাসবাদীৰ গাইড, কুলি অথবা আতিথ্যদাতা হিচাপে কাম কৰি আছে। কিন্তু সন্ত্ৰাসবাদী সংগঠনৰ অভাৰগ্ৰাউণ্ড কৰ্মী (OGW) হিচাপে কাম কৰি থকাসকল অধিক বিপজ্জনক। ছাত্ৰ-ছাত্ৰী, ধৰ্মীয় পণ্ডিত, ব্যৱসায়ী আদি হিচাপে চৰকাৰ আৰু সমাজত নিহিত হৈ থকা অভাৰগ্ৰাউণ্ড কৰ্মীসকল এতিয়াও সম্পূৰ্ণৰূপে ভংগ কৰিব পৰা নাই আৰু এই নেটৱৰ্কটো ভাঙি পেলোৱাটোৱে সন্ত্ৰাসবাদৰ অন্ত পেলোৱাৰ চাবিকাঠি।
তাতোকৈ বিপজ্জনক হৈছে কিছুমান অজ্ঞান আৰু মূৰ্খ লোক যিয়ে কাশ্মীৰৰ নতুন প্ৰজন্মক এক বিচ্ছিন্নতাবাদ, ভুক্তভোগী আৰু অনিশ্চয়তাৰ বাটেৰে লৈ যাব বিচাৰিছে। কোনোৱে ইণ্টাৰনেটৰ জৰিয়তে গোপনে কাম কৰি আছে, আন কোনোবাই মুকলিকৈ গণতন্ত্ৰ, বাক স্বাধীনতা আৰু মতানৈক্যৰ অধিকাৰৰ অপব্যৱহাৰ কৰি আছে।
তেওঁলোক বেছিভাগেই কাশ্মীৰৰ ৰাজনীতিবিদ যিয়ে অতীতক জীয়াই ৰাখিব বিচাৰে আৰু নতুন প্ৰজন্মক অন্ধকাৰত ৰাখিব বিচাৰে। পহলগাম আক্ৰমণক লৈ তৃতীয় প্ৰশ্নৰ উত্তৰটো হ’ল যে কাশ্মীৰৰ জনসাধাৰণ আন ঠাইৰ দৰেই ভাল অথবা বেয়া পৰ্যটন পৰিচালক। কিছুমান কাশ্মীৰীয়ে গুলিবললৈ অহা পৰ্যটকৰ পৰা বস্তু আৰু সেৱাৰ বিনিময়ত অতিৰিক্ত ধন আদায় কৰে। কিন্তু কাশ্মীৰলৈ পৰ্যটকৰ আগমনৰ ফলত কাশ্মীৰীসকলৰ এক নতুন শ্ৰেণী সৃষ্টি হৈছে।
সন্ত্ৰাসবাদী আৰু অসীম মুনিৰৰ উদ্দেশ্যক পৰাস্ত কৰিবলৈ হ'লে ইয়ালৈ পুনৰ আগমন ঘটিব লাগিব পৰ্যটকৰ। তেওঁলোক এইবাবেই আহিব লাগিব যাতে পহলগামৰ গুজ্জাৰ-বাকেৰৱাল আৰু পাহাদী সম্প্ৰদায়ৰ ঘৰৰ চৌকাবোৰ জ্বলি থাকে। ডাল হ্ৰদৰ শিকাৰৱাল্লা; ধূপথৰীত নামকিন চায় বিক্ৰী কৰা বাকেৰৱাল মহিলাসকলৰ মুখৰ হাঁহি উভতাই আনিবলৈ পৰ্যটকসকল পুনৰ কাশ্মীৰলৈ আহিব লাগিব।
(এই লেখকে নব্বৈৰ দশকত সন্ত্ৰাসবাদ শিখৰত উপনীত হোৱাৰ সময়ত কাশ্মীৰৰ পৰা বাতৰি যুগুত কৰিছিল)
