গোলাম কাদিৰ
বিশ্ব এতিয়া এনে এটা যুগত আছে য'ত ৰীল আৰু ছেলফীৰ প্ৰতি প্ৰায় সকলো মানুহৰে আকৰ্ষণ আছে। শেহতীয়াকৈ সামাজিক মাধ্যমত এটা ভিডিঅ' যথেষ্ট ভাইৰেল হৈ পৰিছিল, য'ত মৃতদেহৰ ওচৰত থিয় হৈ থকা লোকসকলে ছেলফী উঠিছিল। মৃতদেহৰ সৈতে ছেলফী উঠা কাণ্ডই প্ৰমাণ কৰে যে, মানুহে পৰিস্থিতি আৰু সংবেদনশীল পৰিৱেশৰ ওপৰত কোনো গুৰুত্ব নিদিয়ে।
ধৰ্মীয় স্থানসমূহৰ ক্ষেত্ৰতো একেই অৱস্থা। ধৰ্মীয় স্থানবোৰত, য'ত শান্তি, ধ্যান আৰু আধ্যাত্মিকতাৰ পৰিবেশে বিৰাজ কৰিব লাগে, সেই স্থানবোৰত মানুহে মোবাইল কেমেৰা লৈ ৰীল আৰু ফটো তোলাত ব্যস্ত হৈ থাকে। ছৌদি আৰৱে এই পৰিৱৰ্তিত আচৰণ আৰু ক্ৰমবৰ্ধমান অৰাজকতাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ২০২৬ চনৰ হজৰ বাবে মক্কাৰ মছজিদ আল-হাৰাম আৰু মদিনাৰ মছজিদ আন-নবাবীৰ ভিতৰত যিকোনো ধৰণৰ ফটোগ্ৰাফী আৰু ভিডিঅ'গ্ৰাফীৰ ওপৰত সম্পূৰ্ণ নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে।
বলীউডৰ অভিনেত্ৰী ছানা খান তেওঁৰ স্বামীৰ সৈতে
এই নিষেধাজ্ঞা পূৰ্বেও বহুবাৰ প্ৰযোজ্য কৰা হৈছিল যদিও এইবাৰ এই নিষেধাজ্ঞা কঠোৰভাৱে প্ৰয়োগ কৰা হ'ব। কাৰণ বিগত বছৰসমূহত হজযাত্ৰীসকলে নিয়মসমূহ উপেক্ষা কৰি ধৰ্মীয় স্থানসমূহক সামাজিক মাধ্যমৰ বিষয়বস্তুৰ মাধ্যম কৰি তুলিছিল। ছৌদি বিষয়াসকলে কয় যে এই সিদ্ধান্তৰ আঁৰত বহুতো গুৰুতৰ কাৰণ আছে।
ইয়াৰ প্ৰধান কাৰণ হ'ল ছবি আৰু ভিডিঅ'ৰ তোলাৰ ধাৰাবাহিক প্ৰচেষ্টাত মছজিদৰ পবিত্ৰ পৰিৱেশ বিনষ্ট হৈছিল। কাবাত নামাজ পঢ়াৰ পৰিৱৰ্তে, মানুহবোৰে ধাৰাবাহিকভাৱে প'জ দিছে আৰু ভিডিঅ' শ্বুটিং কৰিছে। এনে দৃশ্যই কেৱল পবিত্ৰ স্থানসমূহৰ মৰ্যাদা হ্ৰাস কৰাই নহয়, আন লোকসকলৰো ধ্যানত অসুবিধাৰ সৃষ্টি কৰিছে।
দ্বিতীয়টো কাৰণ হ'ল নিৰাপত্তা। মছজিদ আল-হৰাম আৰু মছজিদ আন-নবাবী বিশ্বৰ সেই ধৰ্মীয় স্থানসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম, য'ত প্ৰতি মুহূৰ্তত লাখ লাখ লোক উপস্থিত থাকে। এই জনসমুদ্ৰত যেতিয়া ফটো তুলিবলৈ কোনোবাই হঠাতে ৰৈ যায়, তেতিয়া অন্যলোকসকলৰ যথেষ্ট অসুবিধা হয় আৰু দুৰ্ঘটনা সংঘটিত হয়। নিৰাপত্তাৰক্ষীসকলে বাৰে বাৰে এনে কাৰ্যকলাপক এক গুৰুতৰ বিপদ বুলি অভিহিত কৰিছে। বিশেষকৈ ব্লেক ষ্ট'ন(জান্নাতৰ শিল), কাবা, ৰাউদা আৰু মছজিদৰ প্ৰৱেশদ্বাৰত বহু অসুবিধাৰ সৃষ্টি হয়।
তৃতীয় ডাঙৰ সমস্যাটো হ'ল গোপনীয়তাৰ উলংঘন। প্ৰতি বছৰে বিভিন্ন দেশৰ পৰা লাখ লাখ লোক হজ আৰু উমৰাহ পালন কৰিবলৈ আহে। এই লোকসকলৰ মাজৰ বহুতেই তেওঁলোকৰ ফটো বা ভিডিঅ' কোনো অচিনাকি ব্যক্তিৰ মোবাইল কেমেৰাৰ পৰা ছ'চিয়েল মিডিয়াত প্ৰচাৰ হোৱাটো নিবিচাৰে।
কিন্তু আজি ডিজিটেল যুগত, অনুমতি অবিহনে ৰেকৰ্ডিং কৰাটো সাধাৰণ হৈ পৰিছে, যাৰ ফলত অভিযোগ বৃদ্ধি পাইছিল। চতুৰ্থটো হৈছে ধৰ্মীয় মৰ্যাদা। ছৌদি চৰকাৰৰ মতে, মছজিদ আল-হাৰাম আৰু মছজিদ আন-নবাবী বিনোদন, শ্বুটিং বা ছ'চিয়েল মিডিয়াৰ প্ৰদৰ্শনীৰ বাবে নহয়, বৰং বিশুদ্ধ উপাসনাৰ বাবেহে এই স্থান। সেইবাবে এই স্থানসমূহক কন্টেন্ট সৃষ্টিৰ মঞ্চ হিচাপে গঢ়ি তোলাটো তেওঁলোকৰ পবিত্ৰতাৰ বিৰুদ্ধে। বিগত বছৰসমূহত, বহুতো ছ'চিয়েল মিডিয়াত বহু প্ৰভাৱশালী ব্যক্তিয়ে ইয়াত ভিডিঅ' শ্বুটিং কৰিছিল যিবোৰৰ সৈতে লোকসকলে অস্বস্তি অনুভৱ কৰিছিল।
হজৰ সময়ত সহযোগী বক্সাৰৰ সৈতে মাইক টাইছন
বিগত কেইবছৰমানৰ অভিজ্ঞতাই এই নিষেধাজ্ঞাক আৰু অধিক প্ৰয়োজনীয় কৰি তুলিছে। ২০১৭ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে এই ক্ষেত্ৰত আনুষ্ঠানিক নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰা হৈছিল। ২০২৪ আৰু ২০২৫ চনত, মন্ত্ৰালয়ে হজযাত্ৰীসকলক ছেলফী আৰু ভিডিঅ'ৰ পৰা বিৰত থাকিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল, কিন্তু অধিকাংশই গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা নাছিল। ২০২৫ চনত এই নিষেধাজ্ঞা মীনা, আৰাফাত আৰু মুজদালিফালৈও সম্প্ৰসাৰিত কৰা হয়। ইয়াৰ পিছত চৰকাৰে ২০২৬ৰ হজৰ সময়ত ইয়াক সম্পূৰ্ণ আৰু বাধ্যতামূলক ৰূপত প্ৰয়োগ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়।
কিন্তু এই নিষেধাজ্ঞাৰ সুবিধাৰ উপৰিও কিছুমান অসুবিধাও আছে। লাভালাভৰ কথা ক'বলৈ গ'লে, প্ৰথমটো হ'ল যে মছজিদবোৰত আধ্যাত্মিকতা আৰু শান্তিৰ পৰিৱেশ ঘূৰি আহিব। ম'বাইলৰ কেমেৰাত নহয়, সকলোৱে প্ৰাৰ্থনাতহে মনোযোগ দিব। জনসমাগম হ্ৰাস হ'ব, কাৰণ হজযাত্ৰীসকলে ফটো তুলিবলৈ হঠাতে ৰ'ব নালাগে। ইয়ে যাতায়াতৰ গতি সুচল কৰি তুলিব আৰু দুৰ্ঘটনাৰ আশংকা হ্ৰাস কৰিব।
গোপনীয়তা সুৰক্ষা সুদৃঢ় হ'ব আৰু কাৰো ফটো অনুমতি অবিহনে ছ'চিয়েল মিডিয়াত প্ৰচাৰিত নহ'ব। ধৰ্মীয় স্থানসমূহৰ মর্যাদাও অক্ষুণ্ণ থাকিব, কাৰণ এই স্থানসমূহ খ্যাতি অৰ্জন বা ছ'চিয়েল মিডিয়া কন্টেন্ট সৃষ্টিৰ বাবে নহয়। তদুপৰি, ছ'চিয়েল মিডিয়াৰ অপব্যৱহাৰো ৰোধ কৰা হ'ব, কিয়নো বহু লোকে নিজৰ জনপ্ৰিয়তা বৃদ্ধিৰ বাবে মছজিদৰ ভিতৰত ভিডিঅ' প্ৰস্তুত কৰা দেখা গৈছিল।
আনহাতে, এই নিষেধাজ্ঞাৰ ফলত কিছুমান প্ৰত্যাহ্বান আহি পৰিব। আটাইতকৈ ডাঙৰ অসুবিধাটো হ'ল যে মানুহে নিজৰ হজ যাত্ৰাৰ স্মৃতিসমূহ ফটোগ্ৰাফৰ ৰূপত সংৰক্ষণ কৰিব নোৱাৰিব। বহুতে জীৱনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে হজলৈ যায় আৰু সেই মুহূৰ্তত কেমেৰাত বন্দী কৰিব বিচাৰে। বহু বৃদ্ধ লোক আছে যিসকলে হয়তো দ্বিতীয়বাৰ হজ কৰিব নোৱাৰিব। তেওঁলোকৰ বাবে এই নিষেধাজ্ঞা কিছু বেদনাদায়ক হ'ব।
হজ আৰু উমৰাহৰ সময়ত পৰিয়ালৰ সৈতে ক্ৰিকেটাৰ ইৰফান পাথান
তদুপৰি, ইমান বৃহৎ পৰিসৰত এই নিয়ম প্ৰয়োগ কৰাটো সহজ নহ'ব। লাখ লাখ লোকৰ মাজত কোনে মোবাইলটো উলিয়াই আছে সেয়া চোৱাটো নিৰাপত্তা দলসমূহৰ বাবে এক বৃহৎ প্ৰত্যাহ্বান হিচাপে পৰিগণিত হ'ব। কিছুমানে এই নিষেধাজ্ঞাক ধৰ্মীয় স্বাধীনতাৰ ওপৰত হস্তক্ষেপ হিচাপেও চাব পাৰে, যদিও বাস্তৱত এই নিৰ্দেশ নিৰাপত্তা আৰু পবিত্ৰতা বজাই ৰখাৰ বাবেহে। তদুপৰি, হজযাত্ৰীসকলে এতিয়া তেওঁলোকৰ ব্যক্তিগত ফটোগ্ৰাফৰ পৰিৱৰ্তে সম্পূৰ্ণ চৰকাৰী ৰেকৰ্ডিংৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব লাগিব, যিয়ে সকলোৰে প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰিব নোৱাৰে।
তথাপিও, এইটো কোৱাটো ভুল নহ'ব যে হজ যাত্ৰাৰ প্ৰকৃত উদ্দেশ্য প্ৰদৰ্শন বা সামাজিক মাধ্যমত ভাইৰেল হোৱাটো নহয়। হজৰ প্ৰকৃত উদ্দেশ্য হৈছে আল্লাহৰ ইবাদত, তওবা, ধৈৰ্য আৰু আত্মিক সংশোধন। কেমেৰাৰ পৰা দূৰৈত থকাটোৱে এই অভিজ্ঞতাক অধিক গভীৰ কৰি তুলিব পাৰে। ইয়াৰ অৰ্থ এইটো নহয় যে স্মৃতি ৰখাটো ভুল, কিন্তু উপাসনাস্থলীত ইয়াৰ পদ্ধতি আৰু সময় গুৰুত্বপূর্ণ। যদি ছৌদি চৰকাৰে ভৱিষ্যতে নিয়ন্ত্ৰিত বা নিৰ্ধাৰিত ফটো-জ'ন প্ৰস্তুত কৰে, তেন্তে ই দুয়োপক্ষৰ বাবে ভাৰসাম্যপূৰ্ণ সমাধান হ'ব পাৰে।
কিন্তু কাবা, ৰাউদা আৰু মছজিদৰ ভিতৰত নিষেধাজ্ঞা সম্পূৰ্ণৰূপে উচিত আৰু প্ৰয়োজনীয় পদক্ষেপ। অৱশেষত লক্ষ লক্ষ লোকৰ সুৰক্ষা, পবিত্ৰতা আৰু আধ্যাত্মিক অভিজ্ঞতাৰ সুৰক্ষাৰ বাবে এই সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰা হৈছে। এই নিয়মক সন্মান সহকাৰে মানি চলা আৰু হজক ইয়াৰ আধ্যাত্মিক অৰ্থৰে পালন কৰা হজযাত্ৰীসকলৰ দায়িত্ব।