নতুন দিল্লী
শনিবাৰে যুদ্ধবিৰতি ঘোষণা কৰাৰ মাত্ৰ কেইঘণ্টামান পিছতেই পাকিস্তানে জম্মু-কাশ্মীৰৰ বিভিন্ন অঞ্চলত গোলাবৰ্ষণ কৰি যুদ্ধবিৰতি উলংঘন কৰিছে। যুদ্ধবিৰতিৰ ঘোষণা হোৱাৰ পিছত আশাৰ সঞ্চাৰ হোৱাৰ সময়তে পাকিস্তানৰ এই আক্ৰমণে দুই দেশৰ মাজত উত্তেজনা বৃদ্ধি কৰিছে।
গুজৰাটৰ কুচ, পঞ্জাৱ আৰু ৰাজস্থানতো ড্ৰ’ন দেখা গৈছে। ভাৰতৰ বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাই কেইবাখনো ড্ৰ’নক বাধা দি অৱৰোধ কৰে। কেইবাখনো জিলাত ছাইৰেন বজাই ব্লেকআউট বলবৎ কৰাৰ লগতে জনসাধাৰণক ঘৰৰ ভিতৰতে থাকিবলৈ কোৱা হৈছে।
শনিবাৰে সন্ধিয়াৰ পৰা জম্মু-কাশ্মীৰৰ বিভিন্ন অঞ্চলত পাকিস্তানৰ সেনাবাহিনীয়ে ভাৰতীয় সেনা ঘাঁটিলৈ গোলাবৰ্ষণ আৰম্ভ কৰে। প্ৰথমে অখনুৰ খণ্ডত যুদ্ধবিৰতি উলংঘন হয়, য'ত ভাৰতীয় সেনাবাহিনীয়ে কাৰ্যকৰীভাৱে প্ৰত্যুত্তৰ দিয়ে। ইয়াৰ উপৰিও, পলৱালা খণ্ড, ৰাজৌৰী আৰু আৰ এছ পুৰা খণ্ডতো পাকিস্তানে গোলাবৰ্ষণ কৰে।
পলৱালা খণ্ডত পাকিস্তানৰ ফালৰ পৰা ভাৰী কামান ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সীমান্তৰ কাষত ড্ৰোন দেখা পোৱা হয়, যাক ভাৰতীয় সেনাই পিছুৱাই যাবলৈ বাধ্য কৰালে। প্ৰাগৱাল খণ্ডতো কিছু সময়ৰ বাবে সৰু অস্ত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি যুদ্ধবিৰতি উলংঘন কৰে।
জম্মুত যুদ্ধবিৰতি উলংঘনৰ সময়তে শ্ৰীনগৰ চহৰতো বিস্ফোৰণৰ শব্দ শুনা গৈছিল। প্ৰত্যক্ষদৰ্শীৰ মতে, বিস্ফোৰণৰ শব্দ প্ৰায় আঢ়ৈ মিনিট ধৰি শুনা গৈছিল। দাল লেকৰ চাৰিওফালে নিৰাপত্তা বাহিনী মোতায়েন কৰা হৈছে আৰু হাভালো ডাউনটাউনত গুলীচালনাৰ শব্দ শুনা গৈছিল।
শ্ৰীনগৰৰ বাদামি বাগ অঞ্চলত বায়ু আক্ৰমণ চলোৱা বুলি জনা গৈছে। শ্ৰীনগৰ চহৰৰ বহু অঞ্চলত বিদ্যুৎ বিচ্ছিন্ন হোৱাৰ খবৰ পোৱা গৈছে। ভাৰতীয় বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাই পাকিস্তানৰ ড্ৰোন আক্ৰমণ প্ৰতিহত কৰিছে, যাৰ ফলত আকাশত ৰঙা আলোকৰেখা আৰু বিস্ফোৰণৰ শব্দ শুনা গৈছে।
বাৰামুলাত এখন পাকিস্তানী ড্ৰোন ভাৰতীয় বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাই আটক কৰা বুলি দাবী কৰিছে। উধমপুৰ আৰু অখনুৰত বায়ু সতৰ্কতা বাজি উঠিছিল, কাৰণ এই অঞ্চলত ভাৰতীয় সেনাৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ঘাটি আছে।
জম্মু-কাশ্মীৰৰ মুখ্যমন্ত্ৰী ওমৰ আব্দুল্লাই এক্সত প্ৰতিক্ৰিয়া ব্যক্ত কৰি লিখিছে, "যুদ্ধবিৰতিৰ কি হ'ল? শ্ৰীনগৰ জুৰি বিস্ফোৰণৰ শব্দ শুনা গৈছে!!!"।
যুদ্ধবিৰতি উলংঘনৰ পূৰ্বে, ভাৰত আৰু পাকিস্তানে যুদ্ধবিৰতি ঘোষণা কৰিছিল। মাৰ্কিন ৰাষ্ট্ৰপতি ডোনাল্ড ট্ৰাম্পে এই বিষয়ে কৈছিল, "মাৰ্কিন যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ মধ্যস্থতাত চলোৱা দীঘল ৰাতিৰ আলোচনাৰ পিছত, মই আনন্দৰে ঘোষণা কৰিছোঁ যে ভাৰত আৰু পাকিস্তানে অবিলম্বে যুদ্ধবিৰতিৰ বাবে সন্মত হৈছে।"
ভাৰতৰ বিদেশ সচিব বিক্ৰম মিশ্ৰই নিশ্চিত কৰিছিল যে দুয়োখন দেশেই "স্থল, বায়ু আৰু সমুদ্ৰত সকলো গোলাবৰ্ষণ আৰু সামৰিক অভিযান বন্ধ কৰিব।"
যুদ্ধবিৰতি চুক্তিৰ সময়ত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা উপদেষ্টা অজিত ডোভাল আৰু বিদেশ মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰক স্পষ্টকৈ কৈছিল যে যুদ্ধবিৰতি "আমাৰ চৰ্তত" হ'ব লাগিব।
যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বিদেশ সচিব মাৰ্কো ৰুবিওৱে এক্সত উল্লেখ কৰিছিল যে তেওঁ আৰু উপৰাষ্ট্ৰপতি জে ডি ভেন্সে ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ উচ্চপদস্থ বিষয়াসকলৰ লগত যোগাযোগ কৰিছিল, যাৰ ভিতৰত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী, শ্বেহবাজ শ্বেৰিফ, বিদেশ মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰ, সেনাধ্যক্ষ অসীম মুনিৰ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় সুৰক্ষা উপদেষ্টা অজিত ডোভাল আৰু নাদীম মালিক অন্তৰ্ভুক্ত আছিল।
যুদ্ধবিৰতি চৰ্তসাপেক্ষ বুলি কোৱা হৈছে আৰু সিন্ধু জল সন্ধি স্থগিত ৰখাকে ধৰি চুবুৰীয়া দেশখনৰ বিৰুদ্ধে কূটনৈতিক ব্যৱস্থাৰ ক্ষেত্ৰত ভাৰতৰ স্থিতিৰ কোনো পৰিৱৰ্তন হোৱা নাই বুলি চৰকাৰে প্ৰকাশ কৰিছে।
সূত্ৰসই কয় যে যুদ্ধবিৰতিৰ আলোচনাৰ পদক্ষেপ পাকিস্তানৰ উদ্যোগত আৰু বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰৰ বক্তব্যৰ দিশলৈ আঙুলিয়াই দিয়া হৈছে, যিয়ে সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ আপোচবিহীন স্থিতি আছে, যিটো সলনি নহয়, সেই কথাত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
জয়শংকৰে সামৰিক কাৰ্যকলাপ বন্ধ হোৱা বুলিও কয়, কিন্তু সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে ভাৰতৰ আপোচবিহীন স্থিতিৰ কোনো পৰিৱৰ্তন নহয় বুলি কয়
এক্সত তেওঁ লিখিছে, "ভাৰত আৰু পাকিস্তানে আজি গুলীচালনা বন্ধ আৰু সামৰিক ব্যৱস্থাৰ ক্ষেত্ৰত বুজাবুজি কৰিছে। ভাৰতে ধাৰাবাহিকভাৱে সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে সকলো ধৰণৰ আৰু প্ৰকাশভংগীৰ বিৰুদ্ধে দৃঢ় আৰু আপোচবিহীন স্থিতি অক্ষুণ্ণ ৰাখিছে। এইদৰেই কৰি যাব।"
যুদ্ধবিৰতিৰ পিছত প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰালয়ে এক সংবাদমেলত এই কথাতো গুৰুত্ব আৰোপ কৰে যে ভাৰতে পাকিস্তানৰ ক্ষেপণাস্ত্ৰ আৰু ড্ৰোন আক্ৰমণৰ তিনিটা বৃহৎ ঢৌ প্ৰতিহত কৰাই নহয়, ইয়াৰ বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাৰ ব্যাপক ক্ষতিসাধন কৰি ইয়াৰ আকাশমাৰ্গ ৰক্ষা কৰাটো অস্থায়ী হৈ পৰিছে।
লগতে, ভাৰতে এই সিদ্ধান্ত লৈছে যে ভৱিষ্যতে যিকোনো সন্ত্ৰাসবাদী কাৰ্যক ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে “যুদ্ধৰ কাৰ্য্য” বুলি গণ্য কৰা হ’ব আৰু সেই অনুসৰি ইয়াৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনোৱা হ’ব বুলি চৰকাৰী শীৰ্ষ সূত্ৰই প্ৰকাশ কৰিছে।
ইয়াৰ পূৰ্বে ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ মাজত তীব্ৰ উত্তেজনাৰ মাজতে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে নতুন দিল্লীত থকা নিজৰ বাসগৃহত কেন্দ্ৰীয় প্ৰতিৰক্ষা মন্ত্ৰী ৰাজনাথ সিং, ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা উপদেষ্টা অজিত ডোভাল, প্ৰতিৰক্ষা মুৰব্বী (চিডিএছ) আৰু ভাৰতীয় সশস্ত্ৰ বাহিনীৰ মুৰব্বীসকলৰ সৈতে এক বৈঠকত মিলিত হয়।
পহলগামত ২৬ জন লোক নিহত হোৱা সন্ত্ৰাসবাদী আক্ৰমণৰ পিছৰ দিনকেইটাত ভাৰতে পাকিস্তানৰ বিৰুদ্ধে ধাৰাবাহিক কূটনৈতিক কাৰ্য্যৰ কথা ঘোষণা কৰিছিল, তাৰ ভিতৰত অন্যতম উল্লেখযোগ্য আছিল সিন্ধু জল সন্ধি স্থগিত ৰখা।
ছয় দশকৰো অধিক পুৰণি চুক্তিখনত সিন্ধু ব্যৱস্থাৰ নদীৰ পানী ভাগ-বতৰা কৰাৰ চৰ্ত নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল। বছৰি প্ৰায় ৩.৩ কোটি একৰ ফুট (এম এ এফ) চাটলেজ, বীছ আৰু ৰবি নদীৰ পানী ভাৰতক ব্যৱহাৰৰ বাবে আবণ্টন দিয়া হৈছিল আৰু পশ্চিমৰ নদীসমূহৰ পানী -- সিন্ধু, ঝেলুম, আৰু চেনাব -- বছৰি প্ৰায় ১৩৫ এম এ এফৰ পানী বহুলাংশে পাকিস্তানক নিযুক্ত কৰা হৈছিল।
ভাৰতে ইয়াক বন্ধ কৰি দিছে আৰু লগতে কাশ্মীৰৰ দুটা জলবিদ্যুৎ প্ৰকল্পত জলাশয়ৰ সংৰক্ষণ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে, যাৰ ফলত পাকিস্তানলৈ পানীৰ প্ৰবাহ হ্ৰাস পাইছে। অঞ্চলটোত স্থবিৰ হৈ থকা ছটা প্ৰকল্পৰ নিৰ্মাণ কাৰ্যও ত্বৰান্বিত কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে।
ভাৰতীয় সেনা আৰু সীমান্ত সুৰক্ষা বাহিনীয়ে পাকিস্তানৰ গোলাবৰ্ষণৰ বিৰুদ্ধে কাৰ্যকৰীভাৱে প্ৰত্যুত্তৰ দিছে। উধমপুৰ আৰু অখনুৰ অঞ্চলত সম্পূৰ্ণ বিদ্যুৎ বিচ্ছিন্নতা আছে, কাৰণ বিপদ এতিয়াও আছে আৰু বায়ু প্ৰতিৰক্ষা ব্যৱস্থাই এই বিপদসমূহ নিৰপেক্ষ কৰাৰ চেষ্টা কৰি আছে। পৰিস্থিতি এতিয়াও উদ্বিগ্নজনক হৈ আছে, আৰু নিৰাপত্তা বাহিনীসমূহে সতৰ্কতা অবলম্বন কৰি আছে। যুদ্ধবিৰতি চুক্তিৰ ভৱিষ্যত এতিয়া অনিশ্চিত হৈ পৰিছে।
