পুনে
অপাৰেচন সেন্দুৰৰ সময়ত হোৱা সামৰিক সংঘাত চীন-পাকিস্তানৰ কৌশলগত অংশীদাৰিত্বৰ গভীৰ ইংগিত দিছিল বুলি প্ৰাক্তন বৈদেশিক সচিব হৰ্ষ বৰ্ধন শ্ৰিংলাই প্ৰকাশ কৰিছে।
তেওঁ লগতে উল্লেখ কৰে যে, চীনৰ জড়িততাই প্ৰতিৰক্ষা যোগানৰ বাহিৰেও চোৰাংচোৱা আৰু কূটনৈতিক সমৰ্থনক সামৰি লৈছে, ভাৰতৰ উত্থানক বাধা দিয়াৰ উদ্দেশ্যেৰে ‘সৰ্ববতৰ’ মিত্ৰতা গঠন কৰিছে।
সোমবাৰে পুনে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় কেন্দ্ৰ (পিআইচি)ৰ উদ্যোগত আৰু চীনত ভাৰতৰ প্ৰাক্তন ৰাষ্ট্ৰদূত গৌতম বাম্বাৱালেৰ আঁত ধৰা এক পাৰস্পৰিক ক্ৰিয়া-কলাপত শ্ৰিংলাই ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতি আৰু কৌশলগত বিষয়ৰ ওপৰত ভাষণ দিয়ে।
তেওঁ কয় যে, ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতিয়ে উন্নয়নমূলক আৱশ্যকতা, কৌশলগত স্বায়ত্তশাসন আৰু সৰ্বাংগীন বিশ্ব দৃষ্টিভংগীৰ দ্বাৰা পৰিচালিত বাস্তৱবাদ আৰু আদৰ্শবাদৰ মাজত ভাৰসাম্য প্ৰতিফলিত কৰে।
জি-২০ সভাপতিত্ব পদৰ বাবে ভাৰতৰ মুখ্য সমন্বয়ক হিচাপেও কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰা শ্ৰিংলাই দ্ৰুতগতিত পৰিৱৰ্তিত বিশ্বব্যাপী ব্যৱস্থাত দেশৰ বিকশিত বৈদেশিক নীতি, আঞ্চলিক গতিশীলতা, কৌশলগত অগ্ৰাধিকাৰৰ ওপৰত নিজৰ দৃষ্টিভংগী প্ৰকাশ কৰে।
পিআইচিয়ে প্ৰকাশ কৰা এক বিবৃতিত কোৱা হৈছে যে, চীন আৰু পাকিস্তানৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পৰ্ক, আধুনিক যুদ্ধৰ পৰিৱৰ্তিত প্ৰকৃতি, প্ৰতিৰক্ষা আৰু কূটনীতিৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযুক্তি, ড্ৰ’ন, চাইবাৰ সঁজুলিৰ ক্ৰমাৎ বৃদ্ধি পোৱা ভূমিকাকে ধৰি আলোচনাত জটিল বিষয়বস্তু সামৰি লোৱা হৈছিল।
শ্ৰিংলাই ভাৰতৰ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় স্থিতি শক্তিশালী কৰিবলৈ কৌশলগত প্ৰতিৰোধ, দক্ষ কূটনীতি আৰু ঘৰুৱা বৃদ্ধিৰ ওপৰত স্পষ্ট মনোনিৱেশৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে।
অপাৰেচন সিন্দুৰৰ সময়ত পাকিস্তানে চীনা অস্ত্ৰ ব্যৱহাৰৰ ওপৰত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰি তেওঁ এই সংঘাতক “চীন-পাকিস্তানৰ গভীৰ কৌশলগত অংশীদাৰিত্বৰ ইংগিত” বুলিও অভিহিত কৰিছে।
আমেৰিকাত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰদূত হিচাপে তেওঁৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা আঁত ধৰি তেওঁ পাকিস্তানৰ হ্ৰস্বম্যাদী কৌশলগত দৃষ্টিভংগী আৰু ভাৰতৰ দীৰ্ঘম্যাদী, প্ৰতিষ্ঠানিক কূটনীতিৰ বিপৰীতমুখীতা দেখুৱাইছিল বুলি এক বিবৃতিত প্ৰকাশ পাইছে।
তেওঁ আলোকপাত কৰে যে, ভাৰতৰ শক্তি সমগ্ৰ আমেৰিকা, ইউৰোপ, ভাৰত-প্ৰশান্ত মহাসাগৰীয়, আৰু গ্ল’বেল চাউথত স্থায়ী অংশীদাৰিত্ব গঢ়ি তোলাত নিহিত হৈ আছে, যিটো ভাগ-বতৰা কৰা গণতান্ত্ৰিক মূল্যবোধ, বাণিজ্য, প্ৰযুক্তি, আৰু নিৰাপত্তা সহযোগিতাত লংঘন কৰা হৈছে।
ছিমলা চুক্তি অনুসৰি ভাৰতে দ্বিপাক্ষিক বিষয়ত তৃতীয় পক্ষৰ মধ্যস্থতা গ্ৰহণ নকৰে বুলি জোৰ দি শ্ৰিংলাই লক্ষ্য কৰে যে, ৩৭০ নং অনুচ্ছেদ বাতিলৰ ফলত জম্মু-কাশ্মীৰক ৰাষ্ট্ৰীয় মূলসুঁতিৰ সৈতে একত্ৰিত কৰা হৈছে, যাৰ ফলত সীমা অতিক্ৰম কৰি সন্ত্ৰাসবাদৰ বিচ্ছিন্ন কাণ্ডৰ বাহিৰে স্থিতিশীলতা পুনৰ ঘূৰি আহিছে।
আঞ্চলিক আৰু বিশ্বব্যাপী ভাৰসাম্যৰ ওপৰত ভাষণ দি তেওঁ গ্ল’বেল দক্ষিণ, পশ্চিম এছিয়া আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াৰ সৈতে গভীৰ সংযোগৰ সমান্তৰালভাৱে ‘চুবুৰী প্ৰথম’ নীতিৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে বুলি প্ৰকাশ কৰা হৈছে।
উদীয়মান প্ৰযুক্তিৰ বাবে শাসন কাঠামো গঢ় দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত আগন্তুক গ্ল’বেল এআই শীৰ্ষ সন্মিলনক উল্লেখ কৰি তেওঁ ভাৰতৰ “চিন্তা আৰু প্ৰযুক্তি”ৰ নেতা হিচাপে আত্মপ্ৰকাশৰ উচ্চাকাংক্ষাৰ ওপৰতো আলোকপাত কৰে।
আমেৰিকা-চীনৰ কৌশলগত প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা সম্পৰ্কে আলোচনা কৰি শ্ৰিংলাই মন্তব্য কৰে যে, বিশ্বব্যাপী ব্যৱস্থাই জি-২ৰ কাঠামোৰ দিশে আগবাঢ়িছে যেন লাগে যদিও ভাৰতে নিজৰ কৌশলগত স্থান এৰি দিব নালাগে।
তেওঁ দৃঢ়তাৰে কয় যে, ভাৰতৰ ক্ৰমবৰ্ধমান অৰ্থনৈতিক আৰু প্ৰযুক্তিগত ক্ষমতাই ইয়াক বহুমেৰু বিশ্বত এক অপৰিহাৰ্য তৃতীয় মেৰু হিচাপে স্থান দিছে।
তেওঁ ভাৰতৰ বিশ্বব্যাপী স্থান শক্তিশালী কৰিবলৈ অৰ্ধপৰিবাহী, নবীকৰণযোগ্য শক্তি, কৃত্ৰিম বুদ্ধিমত্তা, ঔষধ, আৰু আপুৰুগীয়া পৃথিৱীৰ ক্ষেত্ৰত ঘৰুৱা পৰিৱেশ তন্ত্ৰক শক্তিশালী কৰাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিবলৈ আহ্বান জনায় বুলি বিবৃতিটোত লগতে কোৱা হৈছে।