আমানা বেগম আনছাৰী
সমতা আৰু ন্যায়ৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰে গঢ় লৈ উঠা ভাৰতবৰ্ষ হৈছে এখন ধৰ্মনিৰপেক্ষ আৰু গণতান্ত্ৰিক দেশ। এই সাংবিধানিক আদৰ্শবোৰক বাস্তৱত পৰিণত কৰিবলৈ দেশখনে দীৰ্ঘদিন ধৰি চেষ্টা কৰি আহিছে। বিশেষকৈ লিংগ সমতা ইয়াৰ আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ আদৰ্শসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। যিয়ে প্ৰতিটো প্ৰান্তীয় গোটক উন্নীত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত এক উল্লেখযোগ্য পদক্ষেপ।
ইয়াৰ বাবে হিন্দু সংহিতা বিধেয়কখনে ৰক্ষণশীলসকলৰ প্ৰতিৰোধৰ সন্মুখীন হোৱাৰ পিছতো কেইবাটাও সংস্কাৰ সাধন কৰিছে। মুছলমান ব্যক্তিগত আইনসমূহ কিন্তু ধৰ্মীয় স্বাধীনতা আৰু সংখ্যালঘুৰ অধিকাৰৰ নামত বহুলাংশে অস্পৃশ্য হৈয়েই আছে। বৈচিত্ৰ্যৰ প্ৰতি সন্মান প্ৰদৰ্শন কৰি এই নিৰ্বাচনশীলতাই বৈষম্যক নিৰৱে অব্যাহত ৰখাৰ অনুমতি প্ৰদান কৰিছে।
বিশেষজ্ঞ সমিতিৰ প্ৰতিবেদন দাখিলৰ দৃশ্য
১৯৫৫ চনৰ হিন্দু বিবাহ আইনখনে বহুবিবাহক অবৈধ আৰু হিন্দুসকলৰ বাবে অপৰাধ হিচাপে গণ্য কৰাৰ, বিপৰীতে ভাৰতৰ মুছলমানসকলক এতিয়াও আইনগতভাৱে বহুবিবাহৰ সম্পন্ন কৰাৰ আইনী অনুমতি আছে। যি সমতাৰ আধাৰত গঢ় লৈ উঠা আধুনিক গণতন্ত্ৰত এনে কাৰ্য কেতিয়াও গ্ৰহণযোগ্য নহয়।
আজি অসমে এই সমস্যা সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে। ৯ নৱেম্বৰত ৰাজ্য চৰকাৰে বহুবিবাহ নিষিদ্ধ কৰাৰ এখন খচৰা বিধেয়ক অনুমোদন জনাইছে। এই বিধেয়কৰ জৰিয়তে আইন ভংগ কৰাসকলৰ বাবে ৭ বছৰ পৰ্যন্ত কাৰাদণ্ডৰ প্ৰস্তাৱ দিয়া হৈছে। চৰকাৰে এই নিষেধাজ্ঞাৰ ফলত আৰ্থিক বা সামাজিক অসুবিধাৰ সন্মুখীন হ'বলগীয়া মহিলাসকলক সহায় কৰিবলৈ এটা ক্ষতিপূৰণ পুঁজি গঠন কৰাৰ কথাও ঘোষণা কৰে। যদিও মই অতিশয় আনন্দিত, এই পদক্ষেপটোৱে মোক এক গভীৰ প্ৰশ্ন সোধাত উদ্বিগ্ন কৰিছে: কিয় এনে এক বৈষম্যৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ আমাক ইমান সময় লাগিছে যিটো আইনী ব্যৱস্থাৰ ভিতৰতে আছে?
যেতিয়া কোনো আইন বা পৰম্পৰাক লৈ প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰা হয়, যিটো মহিলাৰ বাবে ক্ষতিকাৰক, তেতিয়া সমাজৰ ওপৰত আক্ৰমণ বুলি ইয়াক আলোচনাৰ পৰা বিৰত ৰখা হয়। এনে যুক্তিয়ে যিকোনো প্ৰকৃত বিতৰ্কৰ পথ ৰুদ্ধ কৰি দিয়ে। কিন্তু আমি সততাৰে প্ৰশ্ন কৰিব লাগিবঃ যদি নাৰীৰ বাবে মৰ্যাদা আৰু সমতাৰ দাবী কৰাটো 'লক্ষ্য' বুলি গণ্য কৰা হয়, তেন্তে হয়তো সকলো সম্প্ৰদায়ক 'লক্ষ্য' হিচাপে ল’ব লাগিব, যেতিয়ালৈকে সমতা সাৰ্বজনীন নহয়।
এগৰাকী মুছলমান নাৰী হিচাপে মোৰ এই বিষয়টো অধিক ব্যক্তিগত যেন অনুভৱ হয়। আমাৰ সমাজৰ নেতাসকলে আৰু সামগ্ৰিকভাৱে সমাজে পূৰ্বেই পদক্ষেপ লোৱা উচিত আছিল। সমাজৰ বহুতো মহিলাই সন্মুখীন হোৱা বেদনা, অন্যায় আৰু অপমান আমাৰ নিজৰ বিবেকেৰে মোকাবিলা কৰা উচিত আছিল। কিন্তু ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে দুখ-কষ্টক উপেক্ষা কৰি, সংস্কৃতি আৰু পৰিচয়ক অজুহাত হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি লোকসকল নীৰৱ হৈ থাকিল।
এতিয়া যিহেতু ৰাজ্য চৰকাৰে পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে, সেয়ে কিছুমানে ইয়াক ৰাজনীতি বুলিও উল্লেখ কৰিছে। কিন্তু হয়তো প্ৰকৃত ৰাজনীতি আমাৰ নীৰৱতাত নিহিত হৈ আছিল। অন্যায়ক উপেক্ষা কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ সময়ত মহিলাসকলে জীয়াতু ভোগ কৰিবলগীয়া হৈ আছিল।
মই অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাক তেওঁৰ কিছু বক্তব্যৰ বাবে পূৰ্বেও সমালোচনা কৰিছিলো। কিন্তু এগৰাকী পাছমাণ্ডা মুছলমান মহিলা হিচাপে মই এই পদক্ষেপৰ বাবে তেওঁৰ ওচৰত চিৰ কৃতজ্ঞ। মই এই পদক্ষেপৰ প্ৰশংসা কৰিছো, ৰাজনৈতিক সমৰ্থক হিচাপে নহয়, এগৰাকী নাৰী হিচাপে, যাক অৱশেষত আইনে স্বীকৃতি দিছে। মই বিশ্বাস কৰো যে, এই সংস্কাৰ ভাৰতৰ প্ৰতিখন ৰাজ্যই গ্ৰহণ কৰা উচিত।
কিছুমানে কৈছে যে, এয়া বিজেপিৰ ইউনিফৰ্ম চিভিল ক'ড (ইউচিচি)ৰ প্ৰচাৰৰ এক অংশ। কিন্তু সম আইনক সকলো মহিলাৰ বাবে বেয়া বুলি গণ্য কৰাটো উচিত জানো? তেওঁলোকে যি সম্প্ৰদায়ৰেই নহওক, প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ বাবে ন্যায়ৰ দাবী কৰাৰ বাবে বিতৰ্ক হ'ব নালাগে।
আন ৰাজনৈতিক দলসমূহে, বিশেষকৈ নিজকে ধৰ্মনিৰপেক্ষ, প্ৰগতিশীল আৰু নাৰী অধিকাৰৰ প্ৰবক্তা বুলি কোৱা দলসমূহে এই মুহূৰ্তৰ পৰা শিক্ষা ল'ব লাগে। কংগ্রেছৰ দৰে দলসমূহে, যিসকলে নাৰীৰ অধিকাৰ আৰু সমতাৰ কথা কয়, তেওঁলোকে প্রকৃত কার্যসূচী গ্রহণ কৰিব লাগিব। কমিউনিষ্ট চৰকাৰৰ অধীনত কেৰালা উচ্চ ন্যায়ালয়ে অন্ততঃ বিশ্বাস আৰু সংবিধানৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছে।
কাৰণ সত্যটো হ’লঃ ভাষণে জীৱন সলনি নকৰে, কামেহে কৰে। যদি সমতাৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত দলসমূহে মহিলাসকলক সুৰক্ষা প্ৰদান কৰা সংস্কাৰক সমৰ্থন কৰিব নোৱাৰে, তেন্তে জনসাধাৰণে তেওঁলোকক কেনেকৈ বিশ্বাস কৰিব? যদি বিজেপি নেতৃত্বাধীন ৰাজ্যখনে এই প্ৰগতিশীল পদক্ষেপ ল'ব পাৰে, তেন্তে অন্য দলসমূহক বাধা দিব পৰা কি কথা আছে?
এই সমস্যাটো ৰাজনীতিতকৈ ডাঙৰ কাৰন ই ন্যায়, সমতা আৰু আমাৰ সংবিধানৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰ নীতিৰ বিষয়ে উল্লেখ কৰে। নাৰীৰ অধিকাৰক শক্তিশালী কৰা যিকোনো সিদ্ধান্তক সমালোচনা কৰিব নালাগে, বৰঞ্চ আদৰণি জনোৱাহে উচিত। অসমৰ বিধেয়কখন হয়তো এক ক্ষুদ্ৰ পদক্ষেপ। কিন্তু ই এক শক্তিশালী বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰিছে। এগৰাকী মুছলমান নাৰী হিচাপে মই আশা কৰো যে, ই বিভিন্ন জনগোষ্ঠী, ৰাজনৈতিক দল আৰু ৰাজ্যসমূহত ইতিবাচক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰিব।
(আমনা বেগম আনছাৰী এগৰাকী স্তম্ভ লেখক। তেওঁ ইউটিউবত 'ইণ্ডিয়া দিছ উইক বাই আমানা এণ্ড খালিদ' নামৰ এটা সাপ্তাহিক অনুষ্ঠান পৰিচালনা কৰে।)
