নতুন দিল্লী
বিশ্ব শক্তি পৰিৱৰ্তনত পৰিৱৰ্তনশীল ভূমিকা লোৱাৰ বাবে ভাৰত আৰু চীনক প্ৰশংসা কৰি চিঅ’পি৩০(COP30)ৰ অধ্যক্ষ আন্দ্ৰে ক’ৰিয়া ডো লাগোৱে কয় যে, দুয়োখন দেশেই জলবায়ুৰ ব্যৱস্থাক “অতি স্পষ্টভাৱে” আকোঁৱালি লৈছে আৰু বিশ্বজুৰি স্বচ্ছ প্ৰযুক্তিৰ ব্যয় হ্ৰাস কৰিছে।
ব্ৰাজিলৰ বেলেমত COP30ৰ মুকলি অনুষ্ঠানত এখন সংবাদমেলত ভাষণ দি ডো লাগোৱে কয় যে, চীনে স্কেল, প্ৰযুক্তি আৰু ব্যয়সাধ্যতাৰ সংমিশ্ৰণেৰে “এই এজেণ্ডাক অসাধাৰণভাৱে আকোঁৱালি লৈছে”, যিটো তিনিটা গুৰুত্বপূৰ্ণ উপাদান, যিয়ে স্বচ্ছ শক্তি ব্যৱস্থাৰ দিশত বিশ্বৰ অগ্ৰগতি ত্বৰান্বিত কৰিছে। চীন আৰু ভাৰত দুয়োখনেই বিশ্ব শক্তি পৰিৱৰ্তনৰ ভৱিষ্যত গঢ় দিছে।
জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বিৰুদ্ধে যুঁজত চীনৰ অৱদান সন্দৰ্ভত এক প্ৰশ্নৰ উত্তৰত তেওঁ কয়, "চীনত অতি উন্নত প্ৰযুক্তি আছে আৰু ইয়াৰ স্কেল আছে যিটো ভাৰতৰ সৈতেহে তুলনা কৰিব পাৰি। আৰু ভাৰতেও কেনেবাকৈ একে কাম কৰি আছে, কাৰণ তেওঁলোকৰো আছে কোম্পানী আৰু মেধাৱী অভিযন্তা আৰু অবিশ্বাস্য মানুহ। তেওঁলোকো একে দিশতে আগবাঢ়িছে।"
ডো লাগোৱে বিশেষকৈ বৈদ্যুতিক বাহন, সৌৰ পেনেল, বতাহৰ শক্তি আৰু বেটাৰী উৎপাদনৰ ক্ষেত্ৰত স্বচ্ছ প্ৰযুক্তি নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত চীনৰ নেতৃত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
তেওঁ কয়, "বৈদ্যুতিক বাহনৰ বাবে, সৌৰ পেনেলৰ বাবে, বতাহৰ বাবে, বেটাৰীৰ বাবে চীন কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰিছে সেয়া কোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই। ইয়াৰ পৰিসৰৰ বাবেই, পৰিৱৰ্তনৰ সময়ত এই সকলোবোৰ অত্যাৱশ্যকীয় উপাদানৰ মূল্য হ্ৰাস কৰি তেওঁলোকে একে সময়তে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সহযোগিতাৰ এক আচৰিত কাম কৰি আছে।"
তেওঁ কয় যে, "চীনৰ বৃহৎ পৰিসৰে মূল সেউজ প্ৰযুক্তিৰ ব্যয় হ্ৰাস কৰাত সহায় কৰিছে, যাৰ ফলত সমগ্ৰ বিশ্বতে ৰিপল ইফেক্টৰ সৃষ্টি হৈছে। যদিহে এতিয়া সৌৰ পেনেলৰ দাম কেইবছৰমান আগৰ তুলনাত নব্বৈ শতাংশ কম হয়, তেন্তে উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ আৰু বহু লোকে ইয়াৰ সামৰ্থ্য লাভ কৰিব পাৰিব। আৰু কেনেবাকৈ, বিশ্বৰ বহু দেশত এই কামটো কৰিবলৈ কম সম্পদৰ প্ৰয়োজন হয়, মূল্য হ্ৰাসৰ বাবে। আৰু তাৰ পিছত উন্নয়নশীল দেশসমূহত আন কাম কৰিব পাৰিব।"
তেওঁ লগতে কয়, "গতিকে, আমাৰ দুখন ডাঙৰ বজাৰ হ’ব, যিয়ে এই পৰিৱৰ্তনৰ মূল্য হ্ৰাস কৰিব। কাৰণ দুয়োখন দেশেই এই পৰিৱৰ্তনক অতি স্পষ্টভাৱে আকোঁৱালি লৈছে।"
পেৰিছ চুক্তিৰ এক দশক সম্পূৰ্ণ হোৱা COP30 ভূ-ৰাজনৈতিক উত্তেজনা, চলি থকা যুদ্ধ আৰু আমেৰিকাৰ শুল্কৰ ফলত উদ্ভৱ হোৱা অৰ্থনৈতিক অনিশ্চয়তাৰ মাজতে চলি আছে। অৰ্থনৈতিক আৰু শক্তি সুৰক্ষাৰ উদ্বেগৰ মাজত কেইবাখনো উন্নত দেশে জলবায়ুৰ প্ৰতিশ্ৰুতি পুনৰ মূল্যায়ন কৰাৰ লগতে পেৰিছ চুক্তিৰ পৰা আমেৰিকাৰ প্ৰত্যাহাৰে এইবাৰৰ জলবায়ু আলোচনাৰ বাবে এক প্ৰত্যাহ্বানমূলক পটভূমিৰ সৃষ্টি কৰিছে। সেয়েহে বহুপক্ষীয়তাবাদৰ ওপৰত আস্থা পুনৰ দৃঢ় কৰিবলৈ COP30ত এক ন্যায্য আৰু অভিলাষী ফলাফল গুৰুত্বপূৰ্ণ হ’ব।
ইয়াৰ উপৰি ২০৩১-২০৩৫ চনৰ বাবে দেশসমূহে পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ ৰাষ্ট্ৰীয়ভাৱে নিৰ্ধাৰিত অৱদান (এনডিচি) দাখিল কৰিব লাগিব। এনডিচি হৈছে পেৰিছ চুক্তিৰ অধীনত ৰাষ্ট্ৰীয় জলবায়ু পৰিকল্পনা, যিয়ে নিৰ্গমন কমাবলৈ আৰু জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ সৈতে খাপ খুৱাবলৈ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰে, যিয়ে উষ্ণতা ১.৫ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছলৈ সীমিত কৰাৰ বিশ্বব্যাপী প্ৰচেষ্টাক পথ প্ৰদৰ্শন কৰে।
প্ৰাক-ঔদ্যোগিক যুগৰ পৰা (১৮৫০-১৯০০) পৃথিৱীখন ইতিমধ্যে ১.৩ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ গৰম হৈ আহিছে, ইয়াৰ মূল কাৰণ হৈছে জীৱাশ্ম ইন্ধন জ্বলোৱা। যোৱা সপ্তাহত প্ৰকাশিত ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ নিৰ্গমন ব্যৱধানৰ প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে, বৰ্তমানৰ নীতি অনুসৰি ২১০০ চনৰ ভিতৰত বিশ্বই ২.৮ ডিগ্ৰী উষ্ণতাৰ পথত আগবাঢ়ি আছে।
ভাৰতে নিজৰ নৱীকৃত এনডিচি আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় অভিযোজন পৰিকল্পনা, যিয়ে জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰভাৱৰ বাবে কেনেদৰে প্ৰস্তুতি চলাব আৰু ইয়াৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিব, সেই বিষয়ে ৰূপৰেখা দাখিল কৰিব, COP30 ত দাখিল কৰাৰ সম্ভাৱনা আছে। শুকুৰবাৰে COP30ৰ নেতা সন্মিলনত ভাৰতৰ বক্তব্য প্ৰদান কৰি ব্ৰাজিলত থকা ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰদূত দীনেশ ভাটিয়াই বহুপক্ষীয়তাবাদ আৰু পেৰিছ চুক্তিৰ প্ৰতি দেশৰ দায়বদ্ধতাক পুনৰ দৃঢ় কৰে।
ভাৰতে কয় যে, পেৰিছ চুক্তিৰ এটা দশকৰ পাছতো বিশ্ব জলবায়ুৰ উচ্চাকাংক্ষা অপৰ্যাপ্ত হৈ আছে আৰু উন্নত ৰাষ্ট্ৰসমূহে নিৰ্গমন কৰ্তন ত্বৰান্বিত কৰি প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ জলবায়ু বিত্তীয় সাহায্য প্ৰদান কৰিবলৈ আহ্বান জনায়।