ঢাকা
বাংলাদেশৰ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ মুৰব্বী মহম্মদ ইউনুছে প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্বেখ হাচিনাই ভাৰতৰ পৰা ৰাজনৈতিক মন্তব্য কৰাটো “অবন্ধুত্বপূৰ্ণ ইংগিত” বুলি কয়। ঢাকাই প্ৰত্যাৰ্পণৰ বাবে অনুৰোধ নকৰালৈকে দুয়োখন দেশৰ অস্বস্তি ৰোধ কৰিবলৈ তেওঁ মৌন হৈ থাকিব লাগিব বুলি দৃঢ়তাৰে কয়।
"বাংলাদেশে (চৰকাৰে) তেওঁক ঘূৰাই বিচৰা সময়লৈকে যদি ভাৰতে তেওঁক ৰাখিব বিচাৰে তেন্তে চৰ্ত হ’ব যে তেওঁ মনে মনে থাকিব লাগিব।"
ঢাকাৰ নিজৰ চৰকাৰী বাসগৃহত এটা সংবাদ সংস্থাৰ সৈতে হোৱা এক সাক্ষাৎকাৰত হাছিনাক উৎখাত কৰাৰ পিছত দেশৰ মুখ্য উপদেষ্টা হিচাপে নিযুক্তি পোৱা ইউনুছে জোৰ দি কয় যে বাংলাদেশে ভাৰতৰ সৈতে শক্তিশালী সম্পৰ্কক মূল্য দিয়ে যদিও নতুন দিল্লীয়ে “আৱামি লীগৰ বাদে আন প্ৰতিটো ৰাজনৈতিক দলক ইছলামিক হিচাপে চিত্ৰিত কৰা আৰু যে শ্বেখ হাছিনা অবিহনে দেশখন আফগানিস্তানলৈ পৰিণত হ’ব বুলি কৰা আখ্যান বন্ধ কৰিব লাগিব। ভাৰতত তেওঁৰ স্থিতিৰ সৈতে কোনেও আৰামদায়ক নহয় কাৰণ আমি বিচাৰো তেওঁ বিচাৰৰ সন্মুখীন হ'ব লাগে। তেওঁ ভাৰতত থাকে আৰু কেতিয়াবা কেতিয়াবা তেওঁ কিছুমান কথা কৈ থাকে, যিটো সমস্যাজনক। তেওঁ মনে মনে থকা হ'লে আমি হয়তো পাহৰিলোঁহেঁতেন; মানুহেও হয়তো এইটো পাহৰি গ'লহেঁতেন যিহেতু তেওঁ নিজৰ পৃথিৱীত থাকিলহেঁতেন। কিন্তু ভাৰতত বহি তেওঁ কথা কৈ আছে আৰু নিৰ্দেশনা দি আছে। কোনেও ভাল পোৱা নাই," তেওঁ কয়।
ইউনুছে আপাত দৃষ্টিত ১৩ আগষ্টত হাচিনাই দিয়া বক্তব্যৰ কথা উল্লেখ কৰিছিল য’ত তেওঁ “ন্যায়”ৰ দাবী জনাইছিল, শেহতীয়াকৈ “সন্ত্রাসবাদী কার্য”, হত্যাকাণ্ড আৰু ভাংচুৰৰ সৈতে জড়িতসকলক তদন্ত, চিনাক্তকৰণ আৰু শাস্তি দিব লাগিব বুলি কৈছিল৷
"আমাৰ বা ভাৰতৰ বাবে ভাল নহয়। ইয়াৰ সন্দৰ্ভত অস্বস্তি আছে।"- সংবাদ সংস্থাটোক তেওঁ এইদৰে কয়।
৫ আগষ্টত শিখৰত উপনীত হোৱা অভূতপূৰ্ব চৰকাৰ বিৰোধী প্ৰতিবাদৰ পিছত হাছিনাই প্ৰধানমন্ত্ৰী পদৰ পৰা পদত্যাগ কৰি ভাৰতলৈ পলায়ন কৰে। প্ৰায় চাৰি সপ্তাহ ধৰি ভাৰতত তেওঁৰ উপস্থিতিয়ে বাংলাদেশত জল্পনা-কল্পনাৰ ইন্ধন যোগাইছে।
বাংলাদেশে ভাৰতক নিজৰ স্থিতি প্ৰকাশ কৰিছে নেকি বুলি সোধাত ইউনুছে কয় যে মৌখিক আৰু যথেষ্ট দৃঢ়তাৰে এই কথা প্ৰকাশ কৰা হৈছে যে তেওঁ মৌন হৈ থাকিব লাগে।
“সকলোৱে বুজি পায়। আমি যথেষ্ট দৃঢ়তাৰে কৈছো যে তেওঁ মনে মনে থাকিব লাগে। আমাৰ প্ৰতি এয়া এক অবন্ধুত্বপূৰ্ণ ইংগিত; তাত তেওঁক আশ্ৰয় দিয়া হৈছে আৰু তাৰ পৰাই তেওঁ প্ৰচাৰ চলাই আছে। এনে নহয় যে তেওঁ তালৈ স্বাভাৱিক পৰিস্থিতিত গৈছে। জনবিদ্ৰোহ আৰু জনতাৰ ক্ষোভৰ পিছত তেওঁ পলায়ন কৰিছে।"
ইউনুছে উল্লেখ কৰে যে অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰখনে বাংলাদেশৰ জনসাধাৰণৰ বাবে অত্যাচাৰৰ বিৰুদ্ধে ন্যায় নিশ্চিত কৰাৰ বাবে প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ, আৰু ন্যায়ৰ বাবে তেওঁক (হাছিনাক)দেশলৈ ঘূৰাই অনাটো প্ৰয়োজনীয়।
"হয় তেওঁক ঘূৰাই আনিব লাগিব নহ’লে বাংলাদেশৰ জনসাধাৰণ শান্তিৰে নাথাকে। তেওঁ যি ধৰণৰ অত্যাচাৰ কৰিছে, ইয়াত সকলোৰে সন্মুখত তেওঁৰ বিচাৰ হ’ব লাগিব।" - তেওঁ জোৰ দি কয়।
ভাৰত-বাংলাদেশৰ সম্পৰ্কৰ ভৱিষ্যতৰ বিষয়ে আলোচনা কৰি ইউনুছে ভাৰতৰ সৈতে সু-সম্পৰ্কৰ আকাংক্ষা প্ৰকাশ কৰে যদিও নতুন দিল্লীয়ে কেৱল হাছিনাৰ নেতৃত্বইহে দেশৰ স্থিতিশীলতা নিশ্চিত কৰে আখ্যান পৰিত্যাগ কৰিব লাগিব বুলি দৃঢ়তাৰে কয়।
"আগলৈ যোৱাৰ পথ হ’ল ভাৰতে এই আখ্যান পৰিত্যাগ কৰিব লাগিব। আখ্যানটো হ’ল সকলোৱে ইছলামিক, বাংলাদেশ নেচনেলিষ্ট পাৰ্টি (বিএনপি) ইছলামিক, আৰু বাকী সকলোৱে ইছলামিক আৰু এই দেশখনক আফগানিস্তান কৰি তুলিব। আৰু বাংলাদেশ কেৱল শ্বেখ হাছিনাক নেতৃত্বতহে নিৰাপদ। ভাৰত এই আখ্যানত মোহিত। ভাৰত এই আখ্যানৰ পৰা ওলাই আহিব লাগিব। আন যিকোনো দেশৰ দৰে বাংলাদেশো আন এখন চুবুৰীয়া ৰাষ্ট্ৰ।"
দেশত হিন্দু সংখ্যালঘুসকলৰ ওপৰত কথিত আক্ৰমণৰ ঘটনাৰ কথা আৰু ভাৰতে এই সন্দৰ্ভত উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰাৰ কথা উল্লেখ কৰি ইউনুছে কয় যে এইটো কেৱল এটা অজুহাত।
তেওঁ কয়, "সংখ্যালঘুসকলৰ অৱস্থা ইমান ডাঙৰকৈ চিত্ৰিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰা বিষয়টো মাথোঁ অজুহাতহে।"
হাছিনাক উৎখাত কৰাৰ পিছত ছাত্ৰ নেতৃত্বাধীন হিংসাৰ সময়ত সংখ্যালঘু হিন্দু জনসাধাৰণৰ ব্যৱসায় আৰু সম্পত্তি ধ্বংসৰ লগতে হিন্দু মন্দিৰ ধ্বংস কৰাৰ সন্মুখীন হৈছিল।
প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ১৫ আগষ্টত লালকিল্লাৰ প্ৰাচীৰৰ পৰা স্বাধীনতা দিৱসৰ ভাষণত হিংসাত্মক পৰিস্থিতিত আক্ৰান্ত বাংলাদেশৰ পৰিস্থিতি শীঘ্ৰে স্বাভাৱিক অৱস্থালৈ ঘূৰি আহিব বুলি আশা প্ৰকাশ কৰি কয় যে ১.৪ বিলিয়ন ভাৰতীয় চুবুৰীয়া দেশখনৰ সংখ্যালঘু হিন্দুৰ সুৰক্ষাৰ বাবে চিন্তিত।
৮৪ বছৰীয়া নোবেল বঁটা বিজয়ীগৰাকীয়ে ভাৰত আৰু বাংলাদেশৰ বৰ্তমানৰ টান সম্পৰ্কৰ উন্নতিৰ বাবে একেলগে কাম কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
ভাৰত-বাংলা সম্পৰ্ক উন্নত কৰাৰ উপায়ৰ বিষয়ে সোধাত ইউনুছে কয় যে দুয়োখন দেশে একেলগে কাম কৰাটো প্ৰয়োজন আৰু বৰ্তমান ই তললৈ নামিছে।
"এই সম্পৰ্কৰ উন্নতিৰ বাবে আমি একেলগে কাম কৰিব লাগিব, যিটো এতিয়া নিম্ন স্তৰত আছে।" - তেওঁ কয়।