জয়নাৰায়ণ প্ৰসাদ / কলকাতা
এতিয়ালৈকে আঠটা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হোৱা আৰু বিশ্বব্যাপী চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত উদযাপন কৰা বাংলা ছবি দোষ্টিজী (বন্ধু ছাৰ)য়ে মুৰ্ছিদাবাদৰ ডমকাল অঞ্চলৰ প্ৰায় ৫ হাজাৰ স্কুলীয়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক নাটকৰ সৈতে পৰিচিত হোৱাত সহায় কৰিছে। পৰিচালক প্ৰসুন চেটাৰ্জীয়ে আঠ মাহৰ বাবে কৰ্মশালা অনুষ্ঠিত কৰিছিল আৰু তেওঁৰ ছবিখনৰ বাবে দুজন অভিনেতা তেওঁলোকৰ মাজৰ পৰা বাছি উলিয়াইছিল।
চিনেমাখনত মুছলমান ল’ৰা চফিকুলৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰা আৰিফ শ্বেখ আৰু হিন্দু ল’ৰা পলাছৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰা আছিক শ্বেখক মুছলমান অধ্যুষিত অঞ্চলৰ প্ৰাথমিক বিদ্যালয় আৰু মাদ্ৰাছাৰ স্কুলীয়া ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক আঠ মাহৰ প্ৰশিক্ষণৰ পিছত বাচনি কৰা হৈছিল। এই প্ৰতিভা সন্ধানৰ প্ৰক্ৰিয়াটোৱে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক অভিনয়ৰ শিকাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰিছিল।
ইতিমধ্যে ২৬খন দেশৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত প্ৰদৰ্শিত হৈছে বাংলা ছবি দোষ্টিজী । ছুপাৰষ্টাৰ অমিতাভ বচ্চনে এই ছবিখনৰ বিষয়ে বহুবাৰ টুইটাৰত পোষ্ট কৰিছে। যোৱা ১১ নৱেম্বৰত কলকাতাৰ লগতে আন কিছু চহৰত মুক্তি লাভ কৰিছিল দোষ্টিজী।
দোষ্টিজী চিনেমাৰ এটা দৃশ্য
দোষ্টিজী এখন অনন্য ছবি যিয়ে পুখুৰী, গছ-গছনি, সেউজীয়া, হিন্দু-মুছলমানৰ সম্পৰ্কৰ দৰে সাধাৰণ সাধাৰণ বস্তুৰ জৰিয়তে জীৱন নিৰ্বাহৰ সুন্দৰ উপস্থাপন দাঙি ধৰিছে।
সাম্প্ৰদায়িকতা আৰু ঘৃণাৰ মাজত ডাঙৰ-দীঘল হোৱা দুটা শিশুক কেন্দ্ৰ কৰি কাহিনীটো ফুটাই তোলা হৈছে। প্ৰসুন চেটাৰ্জীৰ চিনেমাৰ কোনো আনুষ্ঠানিক শিক্ষা নাছিল। অৱশ্যে তেওঁৰ সৈতে কথা পতাৰ পিছত এনে লাগে যেন তেওঁ বিশ্বৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ চিনেমাসমূহ চাই। তেওঁ দীৰ্ঘদিন ধৰি এই চিনেমাখনৰ বাবে কাম আছিল আৰু চিনেমাখনৰ সফলতাত তেওঁ আনন্দিত হৈ পৰিছে।
দোষ্টিজী
প্ৰথম পদক্ষেপত ভাল চিনেমা এখন নিৰ্মাণ কৰাটো প্ৰসুণৰ বাবে কোনো সৰু কৃতিত্ব নহয়। চিনেমাখন চোৱাৰ আগতে মই ভাবিছিলো যে ই এখন শিশুৰ চিনেমা। মই নিশ্চিত যে বহু পাঠকেও একেই চিন্তা কৰিছে। ‘দোষ্টিজী’ চিনেমাখন চাই কাহিনীত সুমাই যোৱাৰ লগে লগে এই ধাৰণাটো নিশ্চয় দূৰ হ'ব।
দোষ্টিজী ১১০ মিনিট দৈৰ্ঘ্যৰ এখন চিনেমা। আঠ বছৰীয়া দুটা শিশুৰ কাহিনী - পলাশ নামৰ এজন হিন্দু আৰু এজন মুছলমান ল'ৰা চফিকুলৰ কাহিনী। ১৯৯২ চনত বাবৰি মছজিদ ভাঙি পেলোৱা আৰু ১৯৯৩ চনত বম্বেত সংঘটিত বোমা বিস্ফোৰণৰ পটভূমিত দুটি শিশুৰ মাজৰ বন্ধনৰ কাহিনী।
দোষ্টিজী চিনেমাৰ চিত্ৰগ্ৰহণৰ দৃশ্য
দোষ্টিজীৰ সম্পৰ্ক ভাৰত-বাংলাদেশ সীমান্তৰ সৈতে, য’ত বৃহৎ সংখ্যক মুছলমান লোক বাস কৰে। তাৰ ভিতৰত এজন হিন্দু আছে, যাৰ জীৱন সুৰক্ষিত নহয়। ইফালে বাবৰি মছজিদ ভাঙি তাত থকা মুছলমানসকলে নিজৰ গাঁৱত ‘ছোটি বাবৰি মছজিদ’ নিৰ্মাণৰ সিদ্ধান্ত লয়। ইয়াৰ প্ৰত্যুত্তৰত হিন্দুসকলে গাঁওখনত ৰাম-ৰাৱণ যুদ্ধৰ নাটকখন মঞ্চস্থ কৰিব বিচাৰে।
এই ঘটনাবোৰে পলাশ আৰু ছফিকুলক প্ৰভাৱিত কৰে। তথাপিও তেওঁলোকৰ বন্ধুত্ব অক্ষত আছে। দুয়োজনে আনন্দত হাঁহি হাঁহি খেলে, স্কুললৈ যায়, টিউচন পঢ়ে, ছিলা উৰুৱাই, গাঁৱৰ সৰু পুখুৰীটোত মাছ ধৰে।
এদিন পুখুৰীত খেলা-ধূলা কৰি মাছ মাৰি থাকোঁতে ডুব গৈ পলাশৰ মৃত্যু হয়। এইটোৱেই হৈছে দোষ্টিজীৰ কাহিনীৰ টাৰ্নিং পইণ্ট।
ছফিকুল অকলশৰীয়া হৈ পৰে আৰু ভাবে যে বন্ধুৱে তাক সেই অৱস্থাতে এৰি থৈ গৈছে। কথাবোৰ সি ভালদৰে বুজি নাপায়। অলপ পিছতে সি অনুভৱ কৰে পলাশ যোৱা নাই; সি জীয়াই আছে আৰু ক’ৰবাত প্ৰকৃতিৰ মাজত আছে।
দোষ্টিজী চিনেমাখনত কথাবোৰ অতি সূক্ষ্মভাৱে বিশ্লেষণ কৰে।
এই বাংলা ছবি দোষ্টিজীৰ শ্বুটিং আৰম্ভ হৈছিল ২০১৭ চনৰ পৰা। বংগৰ ভাৰত-বাংলাদেশ সীমান্তত অৱস্থিত মুৰ্ছিদাবাদ জিলাৰ ডমকাল অঞ্চলত চিত্ৰগ্ৰহণ হয়। প্ৰসুনে কয় যে তেওঁ ছবিখনৰ বাবে সকলো প্ৰাথমিক বিদ্যালয় আৰু মাদ্ৰাছাৰ পৰা প্ৰায় ৫ হাজাৰ শিশুক সংগঠিত কৰিছিল। তেওঁ নিজৰ নায়ক দুজনক বিচাৰি উলিওৱাৰ আগতে আঠ মাহ ধৰি তেওঁলোকৰ বাবে কৰ্মশালা অনুষ্ঠিত কৰিছিল।
প্ৰসুনে কয় যে ডোমকালত প্ৰায় ৫০খন মাদ্ৰাছা আৰু প্ৰাথমিক বিদ্যালয় আছে। কলকাতাৰ পৰা ৩০০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত৷
অভিষেককাৰী তুহিন বিশ্বাসৰ দোষ্টিজী ছবিখনৰ চিনেমেট’গ্ৰাফী অতি উত্তম।
বংগৰ নাদিয়া জিলাৰ ৰানাঘাটৰ এখন প্ৰাথমিক বিদ্যালয়ৰ শিক্ষক তুহিন।প্ৰথম অৱস্থাত দোষ্টজীয়ে প্ৰযোজক বিচাৰি নাপালে আৰু ৰাইজৰ সংগ্ৰহীত ধনৰ জৰিয়তে ইয়াৰ শ্বুটিং আৰম্ভ হয়। অৱশ্যে কাম নহ’ল৷ অৱশেষত ২.৫ কোটি টকাৰ সামান্য বাজেটেৰে ছবিখন সম্পূৰ্ণ হ’ল।
প্ৰথম অৱস্থাত লণ্ডনত অনুষ্ঠিত হোৱা বি এ আই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত দোষ্টিজীৰ প্ৰিমিয়াৰ হৈছিল আৰু তাৰ পিছত চিকাগো (আমেৰিকা)ত অনুষ্ঠিত হোৱা ৩৯ সংখ্যক শিশু চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ, শ্বাৰজাহ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শিশু চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ, জাপানৰ নাৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ, চি এফ ই জে (ইউনেস্কো) আৰু পোলেণ্ডৰ কেমেৰা ইমেজ চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ। চেক গণৰাজ্যৰ জেডলিন চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱতো ‘দোষ্টিজী’য়ে বঁটা লাভ কৰে।
.webp)
