নতুন দিল্লী
সোমবাৰে ৰাজ্যসভাই ঔপনিৱেশিক যুগৰ ১৯০৮ চনৰ ভাৰতীয় বন্দৰ আইনখনৰ ঠাইত ভাৰতীয় বন্দৰ বিধেয়ক ২০২৫ গৃহীত কৰে। ইতিমধ্যে লোকসভাই অনুমোদন জনোৱা এই আইনখন আইনত পৰিণত হোৱাৰ পূৰ্বে এতিয়া ৰাষ্ট্ৰপতিৰ সন্মতিৰ বাবে অপেক্ষা কৰি আছে।
কেন্দ্ৰীয় বন্দৰ, জাহাজ আৰু জলপথ মন্ত্ৰী সৰ্বানন্দ সোণোৱালে উত্থাপন কৰা এই বিধেয়কখনে বন্দৰ শাসনক আধুনিকীকৰণ, কেন্দ্ৰ–ৰাজ্যৰ সহযোগিতাক লাভান্বিত কৰা, পৰিৱেশ অনুসৰণ নিশ্চিত কৰা আৰু ভাৰতৰ বন্দৰ নেতৃত্বাধীন উন্নয়ন কৌশলৰ ওপৰত বিনিয়োগকাৰীৰ আস্থা শক্তিশালী কৰাৰ চেষ্টা কৰিছে।
উচ্চ সদনত সোণোৱালে কয় যে, এয়া এক মাইলৰ খুঁটি সংস্কাৰ যিয়ে প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে কল্পনা কৰা ভাৰতৰ সামুদ্ৰিক সম্ভাৱনা মুকলি কৰে। বন্দৰবোৰ কেৱল বাণিজ্যৰ দুৱাৰমুখ নহয়; ইহঁত অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধি, নিয়োগ আৰু বহনক্ষম উন্নয়নৰ ইঞ্জিন। এই বিধেয়কৰ জৰিয়তে ভাৰত কেচ-আপ মোডৰ পৰা গ্লোবেল মেৰিটাইম লিডাৰশ্বিপলৈ পৰিৱৰ্তিত হৈছে।
ভাৰতীয় বন্দৰ বিধেয়ক, ২০২৫ৰ মূল বৈশিষ্ট্যসমূহ
সামুদ্ৰিক ৰাজ্য উন্নয়ন পৰিষদ (MSDC): কেন্দ্ৰ আৰু উপকূলীয় ৰাজ্যসমূহৰ মাজত সমন্বয় স্থাপনৰ বাবে এটা বিধিগত পৰামৰ্শদাতা সংস্থা, সংহত বন্দৰ উন্নয়নৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় দৃষ্টিভংগী পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰাৰ দায়িত্ব দিয়া হৈছে।
উপকূলীয় ৰাজ্যসমূহক ক্ষমতা প্ৰদান কৰা: সমগ্ৰ ভাৰতৰ ১২টা প্ৰধান আৰু ২০০ৰো অধিক অপ্ৰধান বন্দৰত স্বচ্ছ আৰু একেধৰণৰ শাসন ব্যৱস্থা নিশ্চিত কৰিবলৈ ৰাজ্যিক সামুদ্ৰিক ব’ৰ্ডৰ ব্যৱস্থা।
বিবাদ নিষ্পত্তি ব্যৱস্থা: সময়মতে আৰু খণ্ড নিৰ্দিষ্ট প্ৰতিকাৰ নিশ্চিত কৰিবলৈ বিবাদ নিষ্পত্তি সমিতি গঠন কৰা।
গ্ল’বেল গ্ৰীণ নৰ্মছ: পৰিৱেশৰ বহনক্ষমতা সুৰক্ষিত কৰিবলৈ মাৰ্প’ল আৰু বেলাষ্ট ৱাটাৰ মেনেজমেণ্টৰ দৰে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চুক্তিসমূহ বাধ্যতামূলকভাৱে মানি চলা।
দুৰ্যোগৰ বাবে প্ৰস্তুতি: বন্দৰসমূহে জৰুৰীকালীন সঁহাৰি আৰু দুৰ্যোগৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলোৱাৰ ব্যৱস্থা শক্তিশালী কৰিব লাগিব।
ডিজিটেলাইজেচন ড্ৰাইভ: কাৰ্য্যকলাপ সুশৃংখলিত কৰিবলৈ, পলম হ্ৰাস কৰিবলৈ আৰু খৰচ কমাবলৈ সামুদ্ৰিক একক উইণ্ডো আৰু উন্নত জাহাজ পৰিবহণ ব্যৱস্থা ৰূপায়ণ।
সোণোৱালে জোৰ দি কয় যে, সংস্কাৰে ভাৰতৰ বন্দৰ খণ্ডক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় উত্তম পদ্ধতিৰ সৈতে মিলাইছে, ছিংগাপুৰ, দক্ষিণ আফ্ৰিকা, ইউৰোপীয় সংঘ আৰু আমেৰিকাৰ দৰে বিশ্বৰ নেতাৰ সমতুল্য।
আইনখনৰ মূলতে থকা সমবায় ফেডাৰেলিজমৰ আৰ্হিৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি সোণোৱালে কয় যে, সামুদ্ৰিক ৰাজ্য উন্নয়ন পৰিষদ স্থাপন কৰাটো কেন্দ্ৰ আৰু ৰাজ্যসমূহে ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰগতিৰ বাবে কেনেকৈ হাতে হাতে কাম কৰিব পাৰে তাৰ এক উৎকৃষ্ট উদাহৰণ।
এই বিধেয়কখনে ভৱিষ্যতৰ বাবে সাজু কৰা কাঠামো প্ৰদান কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে, যিয়ে ভাৰতৰ বাণিজ্যিক প্ৰতিযোগিতামূলক ক্ষমতাক শক্তিশালী কৰাই নহয়, ইয়াৰ সামুদ্ৰিক অৰ্থনীতিৰ বহনক্ষম বৃদ্ধিৰ পথো মুকলি কৰিব।
