চৈয়দ তালিফ হায়দৰ
ভাৰত এখন বহুভাষিক দেশ। এই দেশৰ সৌন্দৰ্য হৈছে যে ইয়াত বহুতো ভাষা কোৱা হয় আৰু বুজি পোৱা যায়৷ সকলো ভাষা ভাৰতীয় হোৱা হেতুকে এয়া আমাৰ নিজস্ব ভাষা। এইকাৰণে যেতিয়াই বাংলা, মাৰাঠী, তামিল, তেলেগু, গুজৰাটী, অসমীয়া বা আন যিকোনো ভাৰতীয় ভাষাৰ কথা উল্লেখ কৰা হয়, আমি সকলোৱে আৱেগিক হৈ যাও৷ কিন্তু হিন্দী এনেকুৱা এটা ভাষা যে যেতিয়াই ইয়াৰ কথা কোৱা হয় তেতিয়াই একতাৰ অনুভূতিৰ সৃষ্টি হয়।
কাৰণ ইয়াত বাংলা ভাষাৰ বুদ্ধিমত্তা আৰু অসমীয়াৰ মধুৰতা, মাৰাঠীৰ সাহস আৰু তামিল ভাষাৰ পোহৰ, গুজৰাটীৰ ৰং আৰু উৰ্দুৰ সাংস্কৃতিক ছাপ আছে। কাশ্মীৰৰ পৰা কন্যাকুমাৰীলৈকে এই ভাষা প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ হৃদয়ত বাস কৰে। হিন্দী ভাষাক দেশৰ সকলো লোকে ভাল পায় আৰু ই দেশক একেলগে বান্ধি ৰাখে।
প্ৰতিটো ভাষাৰ নিজস্ব আনন্দ থাকে। সেই আনন্দই ইয়াৰ পৰিচয়। হিন্দী ভাষাটো বিবেচনা কৰিলে আমি অনুভৱ কৰোঁ যে এই ভাষাৰ আনন্দ ইয়াৰ অভিযোজন ক্ষমতাত নিহিত হৈ আছে। উদাহৰণস্বৰূপে যদি আপুনি হিন্দী কয়, তেন্তে আপুনি লগে লগে এজন ভাৰতীয় হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰিব। হয়তো এই কাৰণেই ভাৰতীয় ভাষাৰ ভিতৰত হিন্দীৰ মৰ্যাদা সৰ্বাধিক।
এই ভাষাটো ভাৰতৰ এখন সৰু গাঁৱৰ জুপুৰীত কোৱাৰ লগতে দিল্লী আৰু মুম্বাইৰ দৰে চহৰৰ বিশাল অট্টালিকাতো কোৱা হয়। উৰ্দু আৰু হিন্দী এই দুটা ভাষাৰ বিষয়ে এটা কথা কোৱা হৈছে যে এই দুটা ভাষাক দুটা বেলেগ ভাষা হিচাপে গণ্য কৰা উচিত, তেতিয়া আমি ইতিহাসৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা এই কথাটো শুধৰাই দিব পাৰো।
হিন্দী আৰু উৰ্দু দুয়োটা ভাষাৰ ঐতিহাসিক নাম হিন্দুস্তানী। ইংৰাজে এনে বহু অভিধান প্ৰস্তুত কৰিছে য’ত হিন্দীৰ বাবে হিন্দুস্তানী আৰু হিন্দুস্তানীৰ বাবে উৰ্দুৰ অৰ্থ গ্ৰহণ কৰিছে।
কাৰণ এই দুয়োটা ভাষা দুটা লিপিত লিখা এটা ভাষা। কিন্তু একে সময়তে বহুতে হিন্দীৰ কঠিন শব্দ ব্যৱহাৰ কৰে। তেওঁলোকে কয় যে এনে শব্দ হিন্দী নহয়, কিন্তু সহজ ভাষা হিন্দী যিটো আমি সকলোৱে বুজো। গতিকে আমি এই কথা বুজি পোৱা উচিত যে পৃথিৱীৰ কোনো ভাষাতে কোনো শব্দই কঠিন নহয়।
যদি আপুনি এটা শব্দক কঠিন বুলি ভাবে তেন্তে তাৰ কাৰণ হৈছে আপুনি সেই শব্দটো কমকৈ ব্যৱহাৰ কৰে। উদাহৰণস্বৰূপে হিন্দী ভাষাৰ সেই সকলোবোৰ শব্দ যিবোৰে হিচাপ-নিকাচৰ চৰ্তসমূহ ব্যাখ্যা কৰে বা পদাৰ্থ বিজ্ঞানৰ নীতিসমূহ ব্যাখ্যা কৰে। কলাৰ ছাত্ৰ এজনৰ বাবে ভাষা কঠিন হ’ব পাৰে, যেনেকৈ কলা শাখাৰ ছাত্ৰৰ ভাষা আন যিকোনো বিষয়ৰ ছাত্ৰৰ বাবে কঠিন।
যদি আপুনি প্ৰেমচান্দ, হাজাৰী প্ৰসাদ দেৱীদি, জয়া শংকৰ প্ৰসাদ, কমলেশ্বৰ, কৃষ্ণ সোবতি আৰু হৰিবংশ ৰায় বচ্চনৰ ভাষা ভাল পায় আৰু আপুনি তেওঁলোকৰ সাহিত্য পঢ়ে, তেন্তে আপুনি তেওঁলোকৰ ভাষা আৰু সাধাৰণ মানুহৰ ভাষাৰ মাজত পাৰ্থক্য নেদেখাটো কেনেকৈ সম্ভৱ হ'ব? বা আপুনি হয়তো বাতৰি কাকতৰ সাংবাদিকৰ ভাষাতকৈ লেখকৰ ভাষাতহে কথা কৈছে।
কিন্তু এই কাকতৰ সাংবাদিকৰ পৃথিৱীখন সাধাৰণ মানুহৰ সমস্যাৰে আগুৰি আছে, কোনো ভাষা বেয়া বা লঘু নহয়, বৰঞ্চ আপুনি ইয়াক বেলেগ স্তৰৰ ভাষা বুলি কয়। হিন্দীৰ বিশেষত্ব হ’ল ইয়াত প্ৰতিটো স্তৰতে আন ভাষাৰ শব্দ ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
ভাৰতৰ প্ৰতিখন প্ৰদেশতে ই জনপ্ৰিয়, কাৰণ ই নতুন শব্দৰ সৈতে সংযুক্ত হয়। উৰ্দুৰ ক্ষেত্ৰতো একেই কথা। এয়া বেলেগ কথা যে এই দুয়োটা ভাষা যিটো প্ৰথমে হিন্দী বুলি জনা উচিত আছিল যদিও বৰ্তমান ভাৰতীয় ভাষা নামেৰে পৰিচিত৷ নাম ক’বলৈ গ’লে দুটা পৃথক শৰীৰে উশাহ লৈ আছে।
হিন্দী ভাষাৰ সৈতে আমাৰ বন্ধন মজবুত কৰিবলৈ আমি ভাৰতীয় সকলে ইয়াৰ সাহিত্য অধ্যয়ন আৰম্ভ কৰিব লাগিব। প্ৰত্যেকেই এই ভাষাৰ বাতৰি কাকত এখন পুৱাৰ টেবুলত ৰখাটো অভ্যাস কৰি লওক। ঘৰৰ সৰু ল'ৰা-ছোৱালীবোৰক ভাষাটো শিকাওক। এই ভাষাৰ গভীৰ জ্ঞান আহৰণ কৰিবলৈ সিঁহতক শিকাব লাগিব। হয়তো এনেদৰে আমি এই ভাষাটোক প্ৰকৃততে প্ৰাপ্য স্থান দিব পাৰিম। প্ৰতিটো ধৰ্ম আৰু প্ৰতিটো শ্ৰেণীৰ ভাৰতীয়ৰ ইয়াৰ প্ৰতি সমান আৱেগ থাকিব লাগে। একেদৰে এই ভাষাটোৱে জাতীয় ভাষাৰ মৰ্যাদা পাব পাৰে।
_(1).webp "প্ৰখ্যাত ইছলামিক ধৰ্মগুৰু তথা গ্ৰেণ্ড মুফতি শ্বেখ আবুবকাৰ আহমেদ")
