ফাৰহান ইজৰাইলী/ টংক (ৰাজস্থান)
ৰাজস্থানৰ ঐতিহাসিক আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰে সমৃদ্ধ চহৰ টংক গংগা-জামুনি সংস্কৃতি আৰু ধৰ্মনিৰপেক্ষতাৰ বাবে বিখ্যাত। ইয়াৰ মন্দিৰ আৰু মছজিদসমূহ কেৱল ধৰ্মীয় বিশ্বাসৰ কেন্দ্ৰবিন্দু নহয়, এই চহৰখন হিন্দু-মুছলমান ঐক্যৰো জীৱন্ত প্ৰতীক। টংকৰ দুই ঐতিহাসিক স্থান ক্ৰমে শ্বাহী জামা মছজিদ আৰু ৰঘুনাথ জী মন্দিৰে সমাজক এই বাৰ্তা দিয়ে যে ধৰ্ম আৰু বিশ্বাসৰ মাজত কোনো দেৱাল নাই, আৰু প্ৰতিটো ধৰ্মৰ নিজস্ব স্থান আছে।
টংকৰ প্ৰথম নবাব আমিৰ খানে ১৮১৭ চনত শ্বাহী জামা মছজিদৰ ভেটি স্থাপন কৰিছিল। তেওঁৰ দৃষ্টিভংগী কেৱল এটা ধৰ্মত সীমাবদ্ধ নাছিল। একেদিনাই তেওঁ ৰঘুনাথ জী মন্দিৰৰো ভেটি স্থাপন কৰিছিল, যাৰ পৰা স্পষ্ট হৈ পৰিছিল যে ধৰ্মনিৰপেক্ষতা আৰু সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতি তেওঁৰ হৃদয়ৰ গভীৰতালৈ বিয়পি আছে।
শ্বাহী জামা মছজিদ
আজিও এই দুয়োটা ধৰ্মীয় স্থানৰ পৰাই প্ৰেম আৰু ভাতৃত্ববোধৰ বাৰ্তা বিয়পি পৰিছে। দিল্লী আৰু আগ্ৰাৰ মছজিদক অনুসৰণ কৰি নিৰ্মিত শ্বাহী জামা মছজিদ ৰাজস্থানৰ অন্যতম বৃহৎ মছজিদ। ইয়াৰ চাৰিটা মিনাৰ আৰু মোগল শৈলীৰ স্থাপত্যই ইয়াক বিশেষ আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু কৰি তুলিছে। একে সময়তে ৰঘুনাথ জী মন্দিৰ হিন্দুসকলৰ বাবে পবিত্ৰ স্থান, য’ত গোটেই বছৰ পূজা আৰু ধৰ্মীয় অনুষ্ঠানসমূহ অনুষ্ঠিত হৈ থাকে।
মন কৰিবলগীয়া যে টংকত ধৰ্ম, সংস্কৃতি আৰু পৰম্পৰাৰ এক আচৰিত সংমিশ্ৰণ দেখা যায়। ইয়াৰ বহু অঞ্চলত আজান আৰু আৰতিৰ শব্দ একেলগে শুনা যায়। মন্দিৰ আৰু মছজিদৰ মাজত মাত্ৰ এখন দেৱাল আছে, দুয়োটা সম্প্ৰদায়ে ইজনে সিজনক সন্মান কৰে আৰু ভাল পায়। নোগজা বাবাৰ মন্দিৰত প্ৰতি বছৰে এখন মেলাৰ আয়োজন কৰা হয়, য’ত হিন্দু ভক্তসকলে ফুল আৰু চাদৰ আগবঢ়ায়। আনহাতে মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ লোকেও এই মন্দিৰক সন্মান কৰে। এয়া এক অনন্য উদাহৰণ, যিয়ে গংগা-জামুনি সংস্কৃতিৰ স্পন্দন প্ৰতিফলিত কৰে।
ৰঘুনাথজী মন্দিৰ
টংকৰ মছজিদৰ ইতিহাস ৬০০ বছৰ পুৰণি। ইয়াত বহু পুৰণি মছজিদ আছে, ইয়াৰে কিছুমান এতিয়াও নামাজৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। বানাছ নদীৰ পুৰণি দলঙৰ পৰা বাহিৰ অঞ্চললৈ বহু মছজিদ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। টংকৰ নৱাবী শাসনৰ সময়ত ইয়াত বহুতো মছজিদ, দৰগাহ আৰু মাঝাৰ নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, য'ত আজিও ভক্তৰ সমাগম ঘটে।
টংকৰ ঐতিহাসিক মছজিদসমূহ
শ্বাহী জামা মছজিদঃ এই মছজিদটো টংকৰ অন্যতম আগশাৰীৰ মছজিদ। ১৮২০ চনৰ আশে-পাশে নবাব আমিৰ খানে ইয়াৰ নিৰ্মাণ আৰম্ভ কৰে আৰু ১৯৩৫ চনত মছজিদটো সম্পূৰ্ণ হৈ উঠে। এই মছজিদৰ দেৱালত ইনামেল আৰু স্বৰ্ণখচিত ধুনীয়া চিত্ৰ অংকন কৰা হৈছে। মছজিদটোৰ চাৰিখন দুৱাৰ আৰু চাৰিটা টাৱাৰে ইয়াক এক অনন্য স্থাপত্যৰ উদাহৰণ কৰি তুলিছে।
কাফলা জামা মছজিদঃ কাফলা বজাৰত অৱস্থিত এই মছজিদটো ১৮৪৯ চনত নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল, আৰু হাফিজ মৌলৱী ছিৰাজুৰ ৰহমান খান চাহাবে ইয়াক নিৰ্মাণ কৰিছিল। এই মছজিদৰ প্ৰথম ইমাম আছিল মৌলৱী ছিৰাজুৰ ৰহমান খান। আজিও এই মছজিদত নামাজ আগবঢ়োৱা হয়।
বহু বছৰ পুৰণি ঐতিহাসিক মছজিদ
মছজিদ আলতামাছঃ এই মছজিদটো পুৰণি টংক ইমাম বাদাৰ ওচৰৰ এটা পাহাৰত অৱস্থিত, আৰু প্ৰায় ৮০০ বছৰ আগতে সম্ৰাট আলতামাছে ইয়াক নিৰ্মাণ কৰিছিল। ১২২৬ চনৰ আশে-পাশে নিৰ্মাণ কৰা মছজিদটোত আজিও নামাজ পঢ়া হয়।
উল্লেখ্য যে, টংক চহৰৰ ভূমিত বহু উত্থান-পতন দেখা গৈছে। চুলতান মাহমুদ গাজনৱী, মহম্মদ ঘোৰী, আলতামাছ, বলবান, আল্লাউদ্দিন আৰু টোগলকৰ সৈন্যবাহিনী ইয়াৰ মাজেৰে পাৰ হৈ গৈছিল আৰু সময়ৰ লগে লগে চহৰখনে বহু সংঘাত আৰু পৰিৱৰ্তনৰ সন্মুখীন হৈছিল।
মছজিদ আলতামাছ
১৮১৭ চনৰ পৰা ১৯৪৭ চনলৈ টংক নৱাবী শাসনৰ অধীনত আছিল, যাক নৱাবী ৰাজকীয় ৰাজ্য বুলি কোৱা হয়। ৰাজকীয় জামা মছজিদ আৰু অন্যান্য ঐতিহাসিক অট্টালিকাসমূহ সেই সময়ৰ সাংস্কৃতিক আৰু ধৰ্মীয় সমৃদ্ধিৰ প্ৰতীক। আজিও টংক চহৰখন গংগা-জামুনি সংস্কৃতিৰ প্ৰেৰণাৰ উৎস হৈয়েই আছে। ইয়াৰ জনসাধাৰণে বিভিন্ন ধৰ্মক সন্মান জনাই পাৰস্পৰিক ভাতৃত্ববোধ আৰু সম্প্ৰীতিৰ নিদৰ্শন দাঙি ধৰিছে। হিন্দু ভাড়াতীয়াই মছজিদত ব্যৱসায় কৰা প্ৰথাই দেখুৱাইছে যে ধৰ্ম ব্যৱসায়ৰ ক্ষেত্ৰত কেতিয়াও বাধা নহয়।
টংকৰ জনসাধাৰণে মানৱতাক আটাইতকৈ ডাঙৰ ধৰ্ম বুলি বিশ্বাস কৰে, আৰু এই আৱেগ শ্বাহী জামা মছজিদ আৰু ৰঘুনাথ জী মন্দিৰৰ ভেটিত প্ৰতিফলিত হয়। আজিও টংকে সাম্প্ৰদায়িক সম্প্ৰীতি, ঐক্য আৰু প্ৰেমৰ আদৰ্শ দাঙি ধৰিছে, আৰু ই সকলোৰে বাবে প্ৰেৰণাৰ উৎস হৈয়েই আছে।
