দয়াৰাম বশিষ্ঠ
যদি সাহস আৰু আত্মবিশ্বাস প্ৰবল হয়, তেন্তে কঠিন পৰিস্থিতিয়েও আত্মসমৰ্পণ কৰিবলৈ বাধ্য হয়। গুজৰাটৰ কাটচৰ হস্তশিল্পী আব্দুল হালিল খাত্ৰী ইয়াৰ জীৱন্ত নিদৰ্শন। ২০০১ চনৰ জানুৱাৰী মাহত কাটচ জিলাত হোৱা ভয়াৱহ ভূমিকম্পই তেওঁৰ সকলো সপোন চূৰমাৰ কৰিছিল। এই ভূমিকম্পত হাজাৰ হাজাৰ লোকৰ মৃত্যু হৈছিল।
লাখ লাখ ঘৰৰ ক্ষতিসাধন হৈছিল। ইখনৰ পিছত সিখন গাঁৱ ধ্বংসস্তুপত পৰিণত হৈছিল। প্ৰলয়ংকৰী ভূমিকম্পই হস্তশিল্পী আব্দুল হালিল খাত্ৰীৰ গাঁও ধমদকাওতো বিভীষিকাৰ সৃষ্টি কৰিছিল আৰু গাঁওখন সম্পূৰ্ণৰূপে ধ্বংস হৈছিল।
ভূমিকম্পৰ দুঃসহ স্মৃতি স্মৰণ কৰি হস্তশিল্পী আব্দুল হালিলে আৱাজ দ্য ভইচক জনায় যে তেওঁ সেই সময়ত শুই আছিল। তেতিয়া তেওঁৰ বয়স আছিল মাত্ৰ ২০ বছৰ। যুৱ অৱস্থাৰ পৰা তেওঁৰ সপোন আছিল পিতৃক তেওঁৰ কামত সহায় কৰি এজন নাম থকা শিল্পী হোৱা। কিন্তু, ভূমিকম্পৰ ফলত চকুৰ পচাৰতে পৰিয়ালটোৰ সকলো সা-সম্পত্তি আৰু সপোন ধ্বংস হৈ গৈছিল।
তেওঁলোকৰ গাওঁখন মুহূৰ্তৰ ভিতৰতে ধ্বংসস্তুপত পৰিণত হৈছিল আৰু এই ভয়ংকৰ প্ৰাকৃতিক দূৰ্যোগে বহুতৰ প্ৰাণ কাঢ়ি নিছিল। চৌদিশে মৃত্যুৰ কিৰিলি শুনিবলৈ পোৱা গৈছিল। আব্দুল হালিলৰ পিতৃ উছমানৰো ভূমিকম্পত মৃত্যু হৈছিল।
এনে এক ভয়াবহ পৰিস্থিতিৰ পৰা পৰিত্ৰাণ পাবলৈ তেওঁলোকৰ পৰিয়ালটোক বহু দিন লাগিছিল। তথাপি, বেয়া দিনবোৰ কেনেবাকৈ পাৰ হৈ গ’ল। তেওঁলোকৰ ধ্বংসপ্ৰাপ্ত গাঁওখন আজৰাক নামৰ স্থানলৈ স্থানান্তৰ কৰা হ’ল। তেতিয়ালৈকে সকলো ধ্বংস হৈ গৈছিল। সেই ভূমিকম্পত তেওঁলোকৰ বহুমূলীয়া সামগ্ৰী ধ্বংস হৈছিল।
২২ বছৰ আগৰ সেই কাহিনী বৰ্ণনা কৰি আব্দুল হালিল খাত্ৰীয়ে কয় যে তেওঁৰ পিতৃ আছিল আজৰাক হেণ্ড প্ৰিন্টৰ প্ৰাকৃতিক ৰঙৰ এজন সুপৰিচিত কাৰিকৰ। তেওঁৰ উপাৰ্জনেৰে পৰিয়ালটো চলি আছিল। কিন্তু হঠাতে ভূমিকম্পই সকলো সলনি কৰি দিলে। পৰিয়ালটোৰ ভৰণ-পোষণ কৰিবলৈ আব্দুল হালিল খাত্ৰীয়ে মুম্বাইত এটা চাকৰি যোগাৰ কৰিবলগীয়া হয়।
আব্দুল হালিল খাত্ৰীয়ে কয়, "কিছুমান সামগ্ৰী আছিল যিবোৰ সম্পূৰ্ণৰূপে ক্ষতিগ্ৰস্ত হোৱা নাছিল। বাকী থকা সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰি মই কিছু ধন উপাৰ্জন কৰিছিলো। চৰকাৰৰ পৰাও ১.৫ লাখ টকাৰ আৰ্থিক সাহায্য লাভ কৰো। অন্য লোকেও সহায় কৰিছিল, ইয়াৰ জৰিয়তে মই পুনৰ পিতৃৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিছিলো।"
হ্স্তশিল্পী আব্দুল হালিল খাত্ৰীয়ে পুনৰ কয়, "আমি প্ৰাকৃতিক ৰঙেৰে প্ৰস্তুত কৰা ডুপাট্টা, কপাহী চুট আদিকে ধৰি আন বহুতো সামগ্ৰী হায়দৰাবাদ, মহীশূৰ, দিল্লীত বিক্ৰী কৰিছো। সুৰজকুণ্ড মেলাতো ষ্টল স্থাপন কৰিছো। গ্ৰাহকে আমাৰ শাৰীবোৰ অতিশয় ভাল পাইছে।"
প্ৰাকৃতিক ৰঙৰ শাড়ীৰ এই ব্যৱসায় তেওঁৰ পূৰ্বপুৰুষৰ ব্যৱসায়। এই কামৰ বাবে তেওঁ গুজৰাটৰ পৰা ৰাজ্যিক বঁটা লাভ কৰিছে। চাদৰ বা ড্ৰেছৰ দৰে আজৰাকৰ কাপোৰত ডাকটিকটৰ সৈতে ব্লক প্ৰিন্টিং ব্যৱহাৰ কৰি নিৰ্মিত বিশেষ ডিজাইন আৰু আৰ্হি প্ৰদৰ্শন কৰা হয়। আজৰাক ক্ৰাফ্ট সামগ্ৰী প্ৰাকৃতিক ৰঙৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয়। হস্তশিল্প প্ৰদৰ্শনী গুজৰাটৰ মাৰ্কেটিং মেনেজাৰ ড° স্নেহাল মাকৱানাই কয় যে গুজৰাটৰ পৰা ৫০ জন শিপিনী এই মেলালৈ আহিছে।
তেওঁলোকে মেলাত বিভিন্ন ষ্টল স্থাপন কৰিছে। এইবোৰত আজৰক ব্লক প্ৰিন্টৰ শাৰী বেছিভাগেই বিক্ৰী কৰা হয়।কাঠৰ ওপৰত লোহাৰ ব্লক বনাই প্ৰাকৃতিক ৰং প্ৰস্তুত কৰা হয়।
