অৰ্চলা খান
ভাৰতৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰাম অগণন বলিদান আৰু ত্যাগৰ ভেটিত গঢ় লৈ উঠিছিল। বুৰঞ্জীত বহুতো ডাঙৰ ডাঙৰ নাম লিপিবদ্ধ হৈছে যদিও এনে বহু অখ্যাত দেশসেৱকো আছিল, যাৰ অবিহনে এই সংগ্ৰাম আধৰুৱা হ’লহেঁতেন। এই মহান ব্যক্তিসকলৰ ভিতৰত অন্যতম আছিল মেমন আব্দুল হাবিব ইউছুফ মাৰ্ফানী, যিয়ে নিজৰ ত্যাগ, সেৱা আৰু আনুগত্যৰ বাবে "হিন্দৰ প্ৰথম সেৱক" উপাধি লাভ কৰিছিল।
মেমন আব্দুল হাবিব ইউছুফ মাৰ্ফানীৰ জন্ম হৈছিল মেমন বণিক পৰিয়ালত। ব্যৱসায়িক সমৃদ্ধিৰ লগতে সমাজসেৱা আৰু দান-বৰঙণিৰ বাবে পৰিচিত গুজৰাট আৰু সিন্ধ অঞ্চলৰ সৈতে মেমন সম্প্ৰদায়ক জড়িত বুলি গণ্য কৰা হয়। এই পৰিৱেশে আব্দুল হাবিবৰ ভিতৰত দেশপ্ৰেম আৰু সেৱা মনোভাৱৰ গভীৰ ভেটি স্থাপন কৰিছিল।
আব্দুল হাবিব গান্ধীজীৰ চিন্তা-চৰ্চা আৰু আন্দোলনৰ দ্বাৰা গভীৰভাৱে প্ৰভাৱিত হৈছিল। অসহযোগ আন্দোলন, দাণ্ডী মাৰ্চ, বিদেশী কাপোৰ বৰ্জন আদি অভিযানত তেওঁ সক্ৰিয়ভাৱে অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। তেওঁৰ মতে স্বাধীনতা কেৱল ৰাজনৈতিক ক্ষমতাৰ পৰিবৰ্তন নহয়, ভাৰতীয় সমাজৰ নৱজাগৰণৰ পথ আছিল।
তেওঁৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বৈশিষ্ট্য আছিল যে তেওঁ নিজকে সদায় "সেৱক" বুলি কয়। আব্দুল হাবিবৰ বাবে নেতৃত্বৰ অৰ্থ আছিল জনসাধাৰণৰ সেৱা কৰা আৰু জাতীয় স্বাৰ্থক সৰ্বোচ্চ কৰি ৰখা। এই কাৰণেই তেওঁক "হিন্দৰ প্ৰথম সেৱক" বুলি কোৱা হৈছিল।
আব্দুল হাবিবৰ আনুগত্য আৰু ত্যাগৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ উদাহৰণ হ’ল তেওঁৰ পত্নীৰ গহনা সম্পৰ্কীয় কাহিনী। স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ দিনত যেতিয়া আন্দোলনৰ বাবে ধনৰ বিপুল প্ৰয়োজন হৈছিল, তেতিয়া তেওঁ নিজৰ ঘৰৰ সহায় লৈছিল। তেওঁ পত্নীক কৈছিল যে এতিয়া সময় আহি পৰিছে যেতিয়া দেশৰ বাবে সকলো ত্যাগ কৰিব লাগিব। পত্নীয়েও কোনো সংকোচ নকৰাকৈ সকলো গহনা খুলি তেওঁৰ হাতত তুলি দিলে। আব্দুল হাবিবে সেই গহনাবোৰ বিক্ৰী কৰি তাৰ পৰা পোৱা ধন আন্দোলনৰ পুঁজিত বিনিয়োগ কৰিলে।
এয়া কেৱল এক আৰ্থিক সহায় নাছিল, এই ত্যাগ সেই সময়ৰ প্ৰতিজন ভাৰতীয়ৰ বাবে এক প্ৰেৰণা হৈ পৰিছিল যে স্বাধীনতাৰ বাবে ব্যক্তিগত বিলাসিতা ত্যাগ কৰাটোৱেই আটাইতকৈ ডাঙৰ ধৰ্ম।
কিয় তেওঁক ‘হিন্দৰ প্ৰথম সেৱক’ বুলি কোৱা হৈছিল?
নিস্বাৰ্থ সেৱা--তেওঁ কেতিয়াও পদ, ক্ষমতা বা খ্যাতিৰ কামনা কৰা নাছিল।
ব্যক্তিগত ত্যাগ--ব্যৱসায়িক স্বাৰ্থ আৰু পৰিয়ালৰ সম্পত্তিৰ প্ৰতি কোনো গুৰুত্ব নিদিয়াকৈ তেওঁ আন্দোলনৰ বাবে সকলো উৎসৰ্গা কৰিছিল।
গহনা কাণ্ড--আন্দোলনৰ বাবে পত্নীৰ গহনাও দান কৰাটো তেওঁৰ ত্যাগৰ এক অনন্য প্ৰমাণ হৈ পৰিল।
ধৰ্মীয় সম্প্ৰীতি--মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ হোৱাৰ পিছতো তেওঁ কেতিয়াও সাম্প্ৰদায়িক ৰাজনীতি কৰা নাছিল আৰু নিজকে কেৱল "ভাৰতীয়" হিচাপেহে উপস্থাপন কৰিছিল।
এজন সেৱকৰ অনুভৱ--তেওঁৰ জীৱন দৰ্শন আছিল যে তেওঁ "হিন্দ" অৰ্থাৎ ভাৰতৰ সেৱক।
স্বাধীনতাৰ পিছত তেওঁৰ নামটো ডাঙৰ নেতাসকলৰ দৰে জনপ্ৰিয় হোৱা নাছিল যদিও তেওঁৰ সৈতে কাম কৰাসকলৰ হৃদয়ত তেওঁ এতিয়াও "প্ৰকৃত সেৱক" হিচাপে বাস কৰে। তেওঁ নিজৰ জীৱনৰ মাজেৰে দেখুৱাইছিল যে স্বাধীনতা সংগ্ৰাম কেৱল যুদ্ধ বা সংগ্ৰাম নহয়, ই সেৱা, ত্যাগ আৰু বিশ্বাসৰ সংগম।
মেমন আব্দুল হাবিব ইউছুফ মাৰ্ফানীৰ জীৱনে আমাক শিকাইছে যে স্বাধীনতাৰ প্ৰকৃত শক্তি কেৱল মহান নেতাৰ মাজতে নহয়, নিজৰ সুখ-সুবিধা, সম্পত্তি আনকি ঘৰ-পৰিয়ালকো ত্যাগ কৰা অগণন সেৱকৰ মাজতো নিহিত হৈ আছিল। পত্নীৰ গহনা বিক্ৰী কৰি স্বাধীনতা আন্দোলনৰ পুঁজিত ব্যৱহাৰ কৰাৰ সেই ঘটনাটো আজিও বলিদানৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ কাহিনীৰ ভিতৰত গণ্য কৰা হয়। তেওঁক "হিন্দৰ প্ৰথম সেৱক" বুলি কোৱাটো আচলতে তেওঁৰ জীৱনৰ প্ৰতিটো দিশৰ প্ৰতি শ্ৰদ্ধাঞ্জলি, যিয়ে তেওঁক স্বাধীনতাৰ ইতিহাসত এজন অমৰ আৰু প্ৰেৰণাদায়ক নায়ক কৰি তুলিছিল।