আৱাজ দ্য ভইচ ব্যুৰ'
স্বাধীন ভাৰতত প্ৰশাসনিক বিষয়াসকলে দেশৰ প্ৰগতি আৰু গোলকীয় ভাবমূৰ্তি উন্নত কৰাত মূল্যৱান ভূমিকা পালন কৰিছিল। প্ৰতি বছৰে ইউ পি এছ চিৰ প্ৰতিযোগিতামূলক পৰীক্ষাত প্ৰায় তিনিৰ পৰা পাঁচ শতাংশ পৰীক্ষাৰ্থী নিৰ্বাচিত হয়। ইয়াৰে আমিৰ সুভানী আৰু শ্বাহ ফৈছালৰ দৰে বহু যুৱ বিষয়াই প্ৰত্যাহ্বানমূলক পৰীক্ষাত শীৰ্ষ স্থান দখল কৰি ইতিহাসৰ সৃষ্টি কৰিছে। তেওঁলোকৰ নিষ্ঠাবান কৰ্ম আজিও যুৱ প্ৰজন্মৰ বাবে এক প্ৰেৰণাৰ উৎস হৈ আছে।
চৈয়দ জাফৰ মাহমুদৰ নেতৃত্বত ছাছাৰ কমিটীয়ে মুছলমানসকলৰ অৰ্থনৈতিক অৱস্থাৰ বিস্তৃত জৰীপ কৰাকো এক ঐতিহাসিক অৱদান বুলি গণ্য কৰা হয়। স্বাধীন ভাৰতৰ প্ৰশাসনিক খণ্ডৰ এনে একাংশ বিষয়াই কেৱল তৃণমূল পৰ্যায়ত আঁচনিসমূহ ৰূপায়ণ কৰাই নহয়, দেশৰ লগতে বিদেশতো সবলভাৱে দেশৰ ভাৱমূৰ্তি দাঙি ধৰিছে।
এই চমু পৰিচয়ত আমি আপোনালোকক এনে দহজন বিশিষ্ট প্ৰশাসনিক বিষয়াৰ সৈতে পৰিচয় কৰাই দিছো, যাৰ অৱদান দেশৰ সামগ্ৰিক উন্নয়ন, সামাজিক ন্যায় আৰু জাতীয় ঐক্য সৃষ্টিৰ ক্ষেত্ৰত অত্যন্ত গুৰুত্বপূৰ্ণ। তেওঁলোকৰ অভিজ্ঞতা আৰু সেৱা আগন্তুক প্ৰজন্মৰ বাবে প্ৰেৰণা হিচাপে পৰিগণিত হ’ব, যিয়ে ভাৰতক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যোৱাৰ বাবে অহৰহ কাম কৰি আছে।
প্ৰশাসনিক সেৱাৰ এই বীৰসকলেই হৈছে দেশৰ প্ৰকৃত পৰিচয়, যাৰ অক্লান্ত প্ৰচেষ্টাই ভাৰতক শক্তিশালী আৰু স্বাৱলম্বী দেশ হোৱাৰ দিশত এখোজ আগুৱাই লৈ গৈছে।
১. চৈয়দ আকবৰুদ্দিনঃ চৈয়দ আকবৰুদ্দিন এজন বিশিষ্ট ভাৰতীয় কূটনীতিবিদ আৰু ১৯৮৫ বৰ্ষৰ ভাৰতীয় বৈদেশিক সেৱা বিষয়া। তেওঁ চাৰি দশক ধৰি ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতি গঢ় দিয়াত অৰিহণা যোগাইছিল। ২০১৬ চনৰ জানুৱাৰীৰ পৰা ২০২০ চনৰ এপ্ৰিললৈকে নিউয়ৰ্কত ৰাষ্ট্ৰসংঘত ভাৰতৰ স্থায়ী প্ৰতিনিধি হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰি বিশ্ব কূটনীতিত তেওঁ ভাৰতৰ ভূমিকাক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যায়।
ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ মুখ্য কাৰ্যালয়ত চৈয়দ আকবৰুদ্দিন
সন্ত্ৰাসবাদ বিৰোধী প্ৰচেষ্টাত তেওঁৰ অৱদান উল্লেখযোগ্য আছিল। বিশেষকৈ ৰাষ্ট্ৰসংঘই মাছুদ আজহাৰক বিশ্বব্যাপী সন্ত্ৰাসবাদী ঘোষণা কৰাত তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। তেওঁ জলবায়ু পৰিৱৰ্তনৰ বিষয়ত ভাৰতৰ নেতৃত্বৰ ভূমিকা শক্তিশালী কৰিছিল, যেনে ‘গান্ধী সৌৰ উদ্যান’ প্ৰতিষ্ঠা আদি। ইয়াৰ পূৰ্বে আকবৰুদ্দিন ভাৰতৰ বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ চৰকাৰী মুখপাত্ৰ আছিল (২০১২–২০১৫), য’ত তেওঁৰ স্পষ্ট, সুষম আৰু ফলপ্ৰসূ যোগাযোগ দক্ষতাক বহুলভাৱে প্ৰশংসা কৰা হৈছিল।
ভিয়েনাত আই এ ই এত ভাৰতৰ প্ৰতিনিধি হিচাপেও তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। কাইৰো, ৰিয়াদ আৰু জেদ্দাৰ দৰে দেশত দূতাবাসৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ পদতো চৈয়দ আকবৰুদ্দিনে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰি আহিছে। বৰ্তমান তেওঁ কৌটিল্য স্কুল অৱ পাব্লিক পলিচিৰ ডীন। তেওঁৰ কেৰিয়াৰ উৎকৃষ্টতা, জাতীয় স্বাৰ্থ আৰু বিশ্বব্যাপী ফলপ্ৰসূতাৰ এক প্ৰেৰণাদায়ক উদাহৰণ।
২. ড০ এছ ৱাই কুৰেশ্বিঃ ভাৰতৰ প্ৰাক্তন মুখ্য নিৰ্বাচন আয়ুক্ত তথা প্ৰশাসনিক সেৱাৰ এগৰাকী প্ৰবীণ ব্যক্তি এছ ৱাই কুৰেশ্বিয়ে ভাৰতীয় গণতন্ত্ৰক শক্তিশালী আৰু স্বচ্ছ ৰূপ দিয়াৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। ১৯৭১ চনত হাৰিয়ানা কেডাৰৰ আই এ এছ বিষয়া হিচাপে ২০১০ চনৰ ৩০ জুলাইৰ পৰা ২০১২ চনৰ ১০ জুনলৈকে ভাৰতৰ ১৭ সংখ্যক মুখ্য নিৰ্বাচন আয়ুক্ত হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰি ভাৰতৰ এই পদত উপনীত হোৱা প্ৰথমজন মুছলমান বিষয়া।
ড° কুৰেশ্বীয়ে দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা ইতিহাসত স্নাতক আৰু যোগাযোগ আৰু সামাজিক বিপণনত পি এইচ ডি ডিগ্ৰী লাভ কৰিছে। তেওঁ যুৱ পৰিক্ৰমা আৰু ক্ৰীড়া মন্ত্ৰালয়ৰ সচিব আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় এইডছ নিয়ন্ত্ৰণ সংস্থা (নাকো)ৰ সঞ্চালক প্ৰধান হিচাপেও কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। তেওঁৰ নেতৃত্বত চলি থকা "Universities Talk AIDS" অভিযান আছিল ভাৰতৰ সৰ্ববৃহৎ এইচ আই ভি/এইডছ সজাগতা কাৰ্যসূচী।
এছ ৱাই কুৰেশ্বী
২০১২ চনৰ পৰা ২০২১ চনলৈকে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় আইডিইএ ব’ৰ্ডৰ সদস্য হিচাপে থকা ড০ কুৰেশ্বীয়ে দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ক্লাষ্টাৰ ইনোভেচন চেণ্টাৰত সন্মানীয় অধ্যাপক হিচাপেও অধ্যাপনা আৰু গাইড কৰে। ২০১১ আৰু ২০১২ চনত তেওঁ ১০০ জন প্ৰভাৱশালী ভাৰতীয়ৰ তালিকাত ‘ইণ্ডিয়ান এক্সপ্ৰেছ’ৰ তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত হৈছিল।
৩) নজিব জং: প্ৰশাসন, শক্তি আৰু শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত ব্যতিক্ৰমী অৱদান আগবঢ়োৱা নজিব জং ভাৰতীয় প্ৰশাসনিক সেৱাৰ এগৰাকী বিশিষ্ট বিষয়া, শিক্ষাবিদ আৰু নীতি বিশেষজ্ঞ। ১৯৫১ চনৰ ১৮ জানুৱাৰীত দিল্লীত জন্মগ্ৰহণ কৰা জঙে ছেইণ্ট ষ্টিফেন্স কলেজৰ পৰা ইতিহাস বিষয়ত স্নাতক আৰু স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ লগতে লণ্ডন স্কুল অৱ ইকনমিক্সৰ পৰা ‘ছ’চিয়েল পলিচি এণ্ড প্লেনিং ইন ডেভেলপিং কান্ট্ৰীজ’ত এমএছচি সম্পূৰ্ণ কৰিছে।
১৯৭৩ চনৰ বেটচৰ আই এ এছ বিষয়া হিচাপে মধ্য প্ৰদেশৰ কেডাৰৰ সৈতে জড়িত থকা নজিব জঙে প্ৰশাসনিক সেৱাত থকা সময়ছোৱাত তীখা মন্ত্ৰালয়, পেট্ৰলিয়াম আৰু প্ৰাকৃতিক গেছ মন্ত্ৰালয়, আৰবিআইকে ধৰি বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ পদবীত কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ১৯৯৯ চনত তেওঁ স্বেচ্ছামূলক অৱসৰ গ্ৰহণ কৰি এছিয়ান ডেভেলপমেণ্ট বেংক আৰু অক্সফৰ্ড ইনষ্টিটিউট ফৰ এনাৰ্জি ষ্টাডিজকে ধৰি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মঞ্চত শক্তি বিশেষজ্ঞ হিচাপে কাম কৰে। ২০০৯ চনৰ পৰা ২০১৩ চনলৈ জামিয়া মিলিয়া ইছলামিয়াৰ উপাচাৰ্য হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰাৰ পিছত ২০১৩ চনৰ পৰা ২০১৬ চনলৈকে নজিব জং দিল্লীৰ লেফটেনেণ্ট গৱৰ্ণৰ পদত অধিষ্ঠিত হয়।
নজিব জং
তেওঁ শিক্ষা সংস্কাৰ, সামাজিক ন্যায় আৰু শক্তি নীতিৰ ওপৰত কেইবাটাও প্ৰতিবেদন লিখিছিল আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় বাতৰি কাকতত সক্ৰিয় অৱদান আগবঢ়াইছিল। ইয়াৰ পিছত তেওঁ পুনৰ শিক্ষা খণ্ডত যোগদান কৰে। নজিব জঙক এতিয়াও এজন চিন্তাশীল, সংবেদনশীল আৰু নীতি-নিয়মী জনসেৱক হিচাপে গণ্য কৰা হয়।
৪. জাভেদ উছমানীঃ জাভেদ উছমানীয়ে ভাৰতীয় প্ৰশাসনিক সেৱাৰ ১৯৭৮ চনৰ বেটচৰ উত্তৰ প্ৰদেশৰ কেডাৰৰ এজন অতি সন্মানীয় আৰু দূৰদৰ্শী বিষয়া হিচাপে কাম কৰি আহিছে। চাৰি দশকৰো অধিক সময়ৰ প্ৰশাসনিক জীৱনত তেওঁ কেৱল ৰাজ্যতে নহয়, কেন্দ্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়তো উল্লেখযোগ্য অৱদান আগবঢ়াইছে। তেওঁ এজন সৎ, দক্ষ আৰু নীতিগত আমোলা হিচাপে পৰিচিত, যাৰ দৃষ্টিভংগী নীতি সংস্কাৰ আৰু জনকল্যাণমূলক কামৰ ওপৰত কেন্দ্ৰিত হৈ আহিছে। হাৰ্ভাৰ্ড বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা উচ্চ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰাৰ পিছত উছমানীয়ে বাণিজ্য মন্ত্ৰালয়, পৰিকল্পনা আয়োগ আৰু ভাৰত চৰকাৰৰ বিশ্ব বেংকৰ দৰে প্ৰতিষ্ঠিত প্ৰতিষ্ঠানত সেৱা আগবঢ়াইছিল।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত তেওঁ উন্নয়ন নীতি আৰু প্ৰশাসনৰ ক্ষেত্ৰত গভীৰ বুজাবুজি গঢ়ি তুলিছিল। উত্তৰ প্ৰদেশত মুখ্যমন্ত্ৰীৰ প্ৰধান সচিব, ৰাজ্যিক পৰিকল্পনা আয়োগৰ উপাধ্যক্ষ আৰু শেষত মুখ্য সচিব আদি শীৰ্ষ পদবীত কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ২০১২ চনত অখিলেশ যাদৱ চৰকাৰে তেওঁক ৰাজ্যৰ মুখ্য সচিব হিচাপে নিযুক্তি দিয়ে। তেওঁৰ কাৰ্যকালত ই-গভৰ্নেন্স, স্বচ্ছতা আৰু আঁচনিৰ ফলপ্ৰসূ নিৰীক্ষণে এক নতুন দিশ লাভ কৰিছিল।
জাভেদ উছমানী
অৱসৰৰ পিছতো তেওঁ নীতিগত আলোচনা আৰু লেখাৰ জৰিয়তে জনজীৱনৰ সৈতে জড়িত হৈ আছে। জাভেদ উছমানীক এতিয়াও প্ৰশাসনিক উৎকৃষ্টতা আৰু সততাৰ নিদৰ্শন হিচাপে গণ্য কৰা হয়।
৫. ড০ চৈয়দ জাফৰ মাহমুদঃ ড০ চৈয়দ জাফৰ মাহমুদ (জন্ম: ৮ জুন ১৯৫১, উত্তৰ প্ৰদেশ) এগৰাকী প্ৰাক্তন ভাৰতীয় অসামৰিক সেৱা বিষয়া, সমাজ সংস্কাৰক আৰু দূৰদৰ্শী প্ৰতিষ্ঠাপক। তেওঁ প্ৰশাসনিক সেৱাৰ পৰা আৰম্ভ কৰি সামাজিক ন্যায়লৈকে বহু ক্ষেত্ৰত দৃষ্টান্তমূলক অৱদান আগবঢ়াইছে।
ভাৰত চৰকাৰে গঠন কৰা ঐতিহাসিক ছাচাৰ সমিতিত তেওঁ বিশেষ কৰ্তব্যত বিষয়া হিচাপে কাম কৰিছিল, য’ত দেশৰ মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ সামাজিক, অৰ্থনৈতিক আৰু শৈক্ষিক অৱস্থাৰ ওপৰত এক গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰতিবেদন দাখিল কৰা হৈছিল। আয়কৰ বিভাগ, যুটীয়া ৱাকফ ব’ৰ্ড আৰু ইণ্ডিয়া ইছলামিক কালচাৰেল চেণ্টাৰৰ দৰে প্ৰতিষ্ঠানতো তেওঁ প্ৰভাৱশালী ভূমিকা পালন কৰিছিল। ১৯৯৭ চনত ভাৰতীয় জাকাত ফাউণ্ডেচন (ZFI) প্ৰতিষ্ঠা কৰি তেওঁ অনাথ, বিধৱা আৰু অভাৱগ্ৰস্ত শ্ৰেণীৰ শিক্ষা, স্বাস্থ্য আৰু পুনৰ্বাসনৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰশংসনীয় কাম কৰিছিল।
ড০ চৈয়দ জাফৰ মাহমুদ
ইন্টাৰফেথ ক’লিচন ফৰ পিছ আৰু গড’ছ গ্ৰেচ গ্ৰুপ অৱ এডুকেশ্যনেল ইনষ্টিটিউশ্যনৰ দৰে মঞ্চৰ জৰিয়তে তেওঁ ধৰ্ম আৰু শিক্ষা-সৱলীকৰণৰ মাজত আলোচনাক এক নতুন মাত্ৰা প্ৰদান কৰিছে। ড° মাহমুদে ভাৰতত সৰ্বাংগীনতা আৰু সংখ্যালঘুৰ অধিকাৰৰ বাবে হাৰ্ভাৰ্ড, লণ্ডন আৰু অন্যান্য বিশ্বব্যাপী মঞ্চত এক শক্তিশালী যুক্তি দাঙি ধৰিছে। এতিয়াও তেওঁ সামাজিক পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰেৰণা হৈয়েই আছে।
৬. ছলমান হাইদৰঃ ছলমান হাইদৰ এজন জ্যেষ্ঠ আৰু বিশিষ্ট প্ৰাক্তন ভাৰতীয় কূটনীতিবিদ। তেওঁ নিজৰ দীৰ্ঘ আৰু আকৰ্ষণীয় কেৰিয়াৰত ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতিক বিশ্বব্যাপী মঞ্চত শক্তিশালীভাৱে উপস্থাপন কৰিছিল। ১৯৯৫ চনৰ ১ মাৰ্চৰ পৰা ১৯৯৭ চনৰ ৩০ জুনলৈ ছলমান হাইদৰে ভাৰতৰ বৈদেশিক সচিবৰ পদত অধিষ্ঠিত হৈছিল, যিটো ভাৰতীয় কূটনীতিৰ সৰ্বোচ্চ প্ৰশাসনিক দায়িত্ব। ইয়াৰ পিছত ১৯৯৮ চনৰ জানুৱাৰীৰ পৰা জুলাই মাহলৈকে তেওঁ ব্ৰিটেইনত ভাৰতৰ উচ্চায়ুক্ত হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।
ছলমান হাইদৰ
কূটনৈতিক সেৱাৰ সময়ছোৱাত তেওঁ চীনত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰদূত আৰু নিউয়ৰ্কত ৰাষ্ট্ৰসংঘত ভাৰতৰ উপ স্থায়ী প্ৰতিনিধি (১৯৭৭–১৯৮০) হিচাপেও কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। নতুন দিল্লীৰ বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ত তেওঁ সচিব ইষ্ট, মুখপাত্ৰ, মুখ্য প্ৰট’কল বিষয়া আদি গুৰুত্বপূৰ্ণ পদবীত আছিল। ছলমান হাইদৰ ভাৰতৰ বৈদেশিক সম্পৰ্কত কেৱল এজন সুদক্ষ কৌশলবিদেই নহয়, ভাৰতীয় কূটনীতিলৈ মৰ্যাদা, প্ৰজ্ঞা আৰু বিশ্বব্যাপী দৃষ্টিভংগীও কঢ়িয়াই আনিছিল।
৭. ড০ আউছাফ ছাইদঃ ১৯৮৯ বৰ্ষৰ ভাৰতীয় বৈদেশিক সেৱাৰ (আই এফ এছ) জ্যেষ্ঠ বিষয়া ড০ আউছাফ ছাইদ তিনি দশকজোৰা কূটনৈতিক কেৰিয়াৰত ভাৰতীয় বৈদেশিক নীতি আৰু সাংস্কৃতিক কূটনীতিক শক্তিশালীভাৱে পথ প্ৰদৰ্শন কৰা এগৰাকী ব্যক্তিত্ব।
বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ সচিব (কনছুলাৰ, পাছপ’ৰ্ট, ভিছা আৰু বহিঃৰাজ্য ভাৰতীয় পৰিক্ৰমা) হিচাপে তেওঁ নীতিগত পৰ্যায়ত কেইবাটাও ঐতিহাসিক পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছিল। ছৌদি আৰব, য়েমেন, ছিচেলছৰ দৰে গুৰুত্বপূৰ্ণ দেশত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰদূত হিচাপে তেওঁ দ্বিপাক্ষিক সম্পৰ্কক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যায়।
ড০ আউছাফ ছাইদ
উল্লেখযোগ্য যে, ছৌদি আৰৱত তেওঁৰ কাৰ্যকালত ২০১৯ চনত ‘ষ্ট্ৰেটেজিক পাৰ্টনাৰশ্বিপ কাউন্সিল’ প্ৰতিষ্ঠা কৰা হৈছিল, যিয়ে ভাৰত-ছৌদি কৌশলগত সহযোগিতাৰ এক নতুন দিশ প্ৰদান কৰিছিল। ছৌদি আৰবত যোগক আনুষ্ঠানিকভাৱে স্বীকৃতি দিয়াটো তেওঁৰ সাংস্কৃতিক দৃষ্টিভংগীৰ এক অনন্য কৃতিত্ব আছিল। তেওঁ ভাৰত-ছৌদি বিজনেছ নেটৱৰ্ক, মেডিকেল ফ’ৰাম, ফ্ৰেণ্ডশ্বিপ ছ’চাইটিৰ দৰে মঞ্চ স্থাপন কৰি ভাৰতীয় প্ৰব্ৰজনকাৰীসকলক একত্ৰিত কৰিছিল। ক'ভিড-১৯ সময়ত প্ৰবাসীসকলক সুৰক্ষিতভাৱে ঘূৰি অহাত তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।
৮. তালমিজ আহমেদঃ ১৯৭৪ বেটচৰ ভাৰতীয় বৈদেশিক সেৱাৰ (আই এফ এছ) বিষয়া তালমিজ আহমেদক পশ্চিম এছিয়া বিষয়ৰ বিশেষজ্ঞ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। তেওঁ ছৌদি আৰব (দুবাৰ), ওমান আৰু সংযুক্ত আৰব আমিৰশ্বাহীত ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰদূত হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ উপসাগৰীয় আৰু হাজ বিভাগৰ মুৰব্বী (১৯৯৮–২০০০), পেট্ৰলিয়াম মন্ত্ৰালয়ৰ অতিৰিক্ত সচিব (২০০৪–০৬) আৰু আইচিডব্লিউএৰ সঞ্চালক প্ৰধান (২০০৬–০৭) হিচাপে তেওঁ দেশৰ বাবে যথেষ্ট সেৱা আগবঢ়াইছিল।
তালমিজ আহমেদ
২০১১ চনত ছৌদি চৰকাৰে তেওঁক ‘কিং আব্দুল আজিজ মেডেল ফাৰ্ষ্ট ক্লাছ’ প্ৰদান কৰিছিল। অৱসৰৰ পিছত তেওঁ শিক্ষকতাৰ দিশে ধাৱমান হয় আৰু পুনেৰ চিম্বায়’ছিছ ইণ্টাৰনেশ্যনেল ইউনিভাৰ্চিটিত 'Ram Sathe Chair' লাভ কৰে। তেওঁ চাৰিখন গ্ৰন্থৰ লেখক আৰু তেওঁক পশ্চিম এছিয়াৰ বিষয়ৰ আগশাৰীৰ বিশ্লেষক হিচাপে স্থান দিয়া হৈছে। বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰালয়ৰ উপসাগৰীয় আৰু হজ বিভাগৰ মুৰব্বী (১৯৯৮–২০০০), পেট্ৰলিয়াম মন্ত্ৰালয়ৰ অতিৰিক্ত সচিব (২০০৪–০৬) আৰু আইচিডব্লিউএৰ সঞ্চালক প্ৰধান (২০০৬–০৭) হিচাপে তেওঁ কৌশলগত আলোচনাক নতুন দিশ দিছিল।
৯. আমিৰ সুভানীঃ ১৯৮৭ বেচৰ ভাৰতীয় প্ৰশাসনিক সেৱাৰ (আই এ এছ) অৱসৰপ্ৰাপ্ত বিষয়া আমিৰ সুভানীক বিহাৰৰ প্ৰশাসনিক ব্যৱস্থাৰ এক কিংবদন্তি ব্যক্তি হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ১৯৮৭ চনৰ ইউ পি এছ চি অসামৰিক সেৱা পৰীক্ষাত তেওঁ অল ইণ্ডিয়া ৰেংক ১ লাভ কৰি দেশৰ ভিতৰত শীৰ্ষস্থান দখল কৰাই নহয়, বিহাৰ কেডাৰত যোগদান কৰি ইতিহাসো ৰচনা কৰে।
মহকুমা বিষয়া হিচাপে কৰ্মজীৱন আৰম্ভ কৰাৰ পিছত তেওঁ ভোজপুৰ আৰু পাটনাৰ জিলা দণ্ডাধীশ, গৃহ বিভাগৰ সচিব, বিহাৰ ৰাজ্যিক দুগ্ধ ফেডাৰেচনৰ অধ্যক্ষ আদি কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ পদত অধিষ্ঠিত হয়। ২০২২ চনৰ ১ জানুৱাৰীত তেওঁ বিহাৰৰ মুখ্য সচিব হয়। সংখ্যালঘু সম্প্ৰদায়ৰ পৰা এই পদত উপনীত হোৱা আমিৰ সুভানী প্ৰথমজন বিষয়া।
আমিৰ সুভানী
বৰ্তমান তেওঁ বিহাৰ বিদ্যুৎ নিয়ন্ত্ৰণ আয়োগৰ অধ্যক্ষ। ছিৱানৰ বহুৱাৰা গাঁৱৰ পৰা আহি সুভানীয়ে চৰকাৰী বিদ্যালয়ৰ পৰা শিক্ষা লৈ শৈশৱতে আই এ এছ হোৱাৰ সংকল্প লৈছিল। দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে কেইবছৰমান পূৰ্বে দুৰ্ঘটনাত তেওঁৰ প্ৰথম পত্নী ডাঃ ছাদিকা ইয়াছমিনৰ মৃত্যু হয়। সময়ৰ লগে লগে জীৱনলৈ ভাৰসাম্য আনি শেহতীয়াকৈ তেওঁ দ্বিতীয়বাৰৰ বাবে বিবাহপাশত আবদ্ধ হয়।
১০. ৱাজাহাট হাবিবুল্লাহঃ ৱাজাহাট হাবিবুল্লাহ ভাৰতৰ প্ৰাক্তন মুখ্য তথ্য আয়ুক্ত আৰু ১৯৬৮ বেটচৰ ভাৰতীয় প্ৰশাসনিক সেৱা (আই এ এছ)ৰ এগৰাকী বিষয়া। ভাৰত চৰকাৰৰ পঞ্চায়তীৰাজ মন্ত্ৰালয়, বস্ত্ৰ মন্ত্ৰালয় আৰু গ্ৰাহক পৰিক্ৰমা বিভাগত সচিব হিচাপে তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল। ১৯৯১-৯৩ চনৰ ভিতৰত তেওঁ কাশ্মীৰ সংমণ্ডলৰ সংমণ্ডল আয়ুক্ত আছিল, আৰু তাত তেওঁ সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে সাহসী নেতৃত্ব প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।
ৱাজাহাট হাবিবুল্লাহ
ছেইণ্ট ষ্টিফেনছ কলেজ আৰু দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা ইতিহাস বিষয়ত স্নাতক আৰু স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰা হাবিবুল্লাই বিশ্ব বেংক ইনষ্টিটিউটৰ পৰা আন্তঃগাঁথনি বিত্ত বিষয়তো চাৰ্টিফিকেট পাঠ্যক্ৰম কৰিছিল। তেওঁ জম্মু-কাশ্মীৰৰ ৰাজ্যপালৰ পৰা বিশিষ্ট সেৱাৰ বাবে সোণৰ পদক (১৯৯৬) আৰু ধৰ্মনিৰপেক্ষতাত উৎকৃষ্টতাৰ বাবে ৰাজীৱ গান্ধী বঁটা (১৯৯৪) লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয়।
তেওঁৰ প্ৰশাসনিক দৃষ্টিভংগীয়ে সততা, স্বচ্ছতা আৰু সামাজিক সম্প্ৰীতিৰ প্ৰতিফলন ঘটায়। ২০১০ চনৰ জুলাই মাহত তেওঁক বিশ্ব বেংকৰ তথ্য আপীল ব’ৰ্ডৰ সদস্য হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হয়। ৱাজাহাট হাবিবুল্লাহ সংখ্যালঘুৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় আয়োগৰ অধ্যক্ষও আছিল আৰু সামাজিক ন্যায়, কাশ্মীৰ সংঘাত আৰু শাসন ব্যৱস্থাৰ ওপৰত বিস্তৃতভাৱে লিখিছিল।
_(1).webp "মাদৈকাটা গাঁৱৰ কুঁহিয়াৰৰ খেতি")
.webp)
