আৱাজ দ্য ভইচ / ভুৱনেশ্বৰ
ওড়িশাৰ কটক চহৰৰ আই টি পেছাদাৰী স্বাতী দাস কেৱল কাৰিকৰী জগতখনৰ এগৰাকী দক্ষ বিশেষজ্ঞই নহয়, আনৰ দুখক নিজৰ বুলি গণ্য কৰা তেওঁ এগৰাকী অতি সংবেদনশীল লোক। বিগত তিনি বছৰ ধৰি স্বাতীয়ে চাইবাৰ অপৰাধৰ বলি হোৱা লোকসকলক মানসিক আৰু আৱেগিকভাৱে চম্ভালাৰ কামত নিয়োজিত হৈ আছে।
চাইবাৰ জালিয়াতিৰ বলি হোৱা লোকসকলে যাতে মানসিক সকাহ পাব পাৰে তাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি তেওঁ ভুৱনেশ্বৰ-কটক আৰক্ষী আয়ুক্তৰ সহযোগত নিৰন্তৰভাৱে সজাগতা কাৰ্যসূচী চলাই আছে।
স্বাতীয়ে কয় যে "চাইবাৰ অপৰাধৰ ফলত কেৱল আৰ্থিক লোকচান হোৱাই নহয়, মানুহৰ আত্মসন্মান, আত্মবিশ্বাস আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰতো গভীৰ প্ৰভাৱ পৰে। বহু ভুক্তভোগীয়ে উদ্বেগ, হতাশা আৰু পিটিএছডি (পোষ্ট-ট্ৰমেটিক ষ্ট্ৰেছ ডিছঅৰ্ডাৰ)ৰ দৰে লক্ষণৰ সন্মুখীন হয়। কিছুমানে আনকি আত্মহত্যাৰ কথাও চিন্তা কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।'
দ্য নিউ ইণ্ডিয়ান এক্সপ্ৰেছত প্ৰকাশিত এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি আৰক্ষী আয়ুক্ত কাৰ্যালয়ৰ সহযোগত তেওঁ এই পৰ্যন্ত ৫০খনতকৈও অধিক শিক্ষানুষ্ঠান পৰিদৰ্শন কৰিছে। তেওঁ বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয়, চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠানত চাইবাৰ সজাগতা আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰত কৰ্মশালা অনুষ্ঠিত কৰিছে।
ডিজিটেল জালিয়াতিৰ বিৰুদ্ধে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক সজাগ কৰিছে স্বাতী দাসে
এতিয়ালৈকে তেওঁ ১০০০ৰো অধিক ছাত্ৰ-ছাত্ৰী আৰু অংশগ্ৰহণকাৰীক ডিজিটেল আক্ৰমণ প্ৰতিহত কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় ‘কপিং মেকানিজম’ শিকাইছে। দ্য নিউ ইণ্ডিয়ান এক্সপ্ৰেছত প্ৰকাশিত এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি আৰক্ষীৰ সৈতে উপায়ুক্ত কাৰ্যালয়ে এই পৰ্যন্ত ৫০খনতকৈও অধিক শিক্ষানুষ্ঠান পৰিদৰ্শন কৰিছে।
তেওঁ বিদ্যালয়, মহাবিদ্যালয়, চৰকাৰী আৰু বেচৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠানত চাইবাৰ সজাগতা আৰু মানসিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰত কৰ্মশালা অনুষ্ঠিত কৰিছে। এতিয়ালৈকে তেওঁ ১০০০ৰো অধিক ছাত্ৰ-ছাত্ৰী আৰু অংশগ্ৰহণকাৰীক ডিজিটেল আক্ৰমণ দূৰ কৰিবলৈ প্ৰয়োজনীয় ‘কপিং মেকানিজম’ শিকাইছে।
উপায়ুক্ত আৰক্ষীৰ একমাত্ৰ মহিলা স্বেচ্ছাসেৱী স্বাতীয়ে একেৰাহে তিনি বছৰ ধৰি চাইবাৰ অপৰাধ সজাগতা কাৰ্যসূচীত অংশগ্ৰহণ কৰি আহিছে। তেওঁ কাম কৰা আই টি কোম্পানীটোৱে তেওঁক ‘ছাপৰ্টিং মেন্টেল হেল্থ’ পদক্ষেপৰ অধীনত মানসিক পৰামৰ্শৰ প্ৰশিক্ষণ দিছে। ৰাজধানী ভুৱনেশ্বৰৰ চাইবাৰ ক্ৰাইম এণ্ড ইকনমিক অফেন্স থানাতো ভুক্তভোগীক পৰামৰ্শ দিয়ে।
স্বাতীয়ে কয়, ‘বহু ভুক্তভোগীয়ে এই বৃহৎ আৰ্থিক লোকচানৰ বাবে ইমানেই আঘাত পায় যে তেওঁলোকে সামাজিক যোগাযোগৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হৈ পৰে। বহু সময়ত মানুহৰ গোটেই জীৱনৰ সঞ্চয় ধন প্ৰৱঞ্চকৰ হাতত হেৰাই যায়। এই বেদনা শব্দৰে প্ৰকাশ কৰাটো কঠিন।”
স্বাতীয়ে কয় যে বহু সময়ত ভুক্তভোগীয়ে নিজৰ কাহিনী ক’বলৈ দ্বিধাবোধ কৰে কাৰণ তেওঁলোকে মৌ ফান্দ বা ডিপফেকৰ দৰে গোচৰত আবদ্ধ হৈ পৰে।
স্বাতীয়ে কয়, “আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কথাটো হ’ল তেওঁলোকক আৰামদায়ক অনুভৱ কৰা, তেওঁলোকৰ প্ৰতি সহানুভূতিশীল হোৱা আৰু তেওঁলোকক জনোৱা যে তেওঁলোক অকলশৰীয়া নহয়। এনে ক্ষেত্ৰত সামাজিক সহায়, মানসিক চাপ নিৰাময় কৰা কামত অংশগ্ৰহণ আৰু পেছাদাৰী মানসিক স্বাস্থ্য সেৱাই সকাহ দিব পাৰে।”
সজাগতা শিবিৰৰ এক মুহূৰ্ত
স্বাতীৰ মতে, ক'ভিড-১৯ মহামাৰীৰ পিছত ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ নিচাই মানুহৰ মানসিক আৰু শাৰীৰিক স্বাস্থ্যৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাইছে। তেওঁ কয়, “ছ’চিয়েল মিডিয়াত অত্যধিক সময় কটোৱা ব্যৱহাৰকাৰীসকলে ক্ৰমান্বয়ে মানসিক চাপ, উদ্বেগ আৰু নিৰাপত্তাহীনতাত ভুগিছে। হিংসা বা বিভ্ৰান্তিকৰ বিষয়বস্তুৱে তেওঁলোকৰ সম্পৰ্ক, আত্মবিশ্বাস আৰু জীৱনৰ মানদণ্ডত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাইছে।”
স্বাতীৰ মতে বৰ্তমান সময়ৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰয়োজন হৈছে এক নিৰাপদ ডিজিটেল পৰিৱেশ গঢ়ি তোলা আৰু ছ’চিয়েল মিডিয়াৰ কুপ্ৰভাৱৰ প্ৰতি মানুহক সচেতন কৰা। স্বাতী দাসৰ দৰে কাৰিকৰী আৰু সংবেদনশীল নাৰী কেৱল ডিজিটেল যুগৰ প্ৰত্যাহ্বানৰ প্ৰতি সচেতন হোৱাই নহয়, এই যুগত মানৱতা আৰু মমতাৰ নতুন সংজ্ঞাও সৃষ্টি কৰিছে।
ওড়িশাৰ কটকৰ এই চাইবাৰ যোদ্ধাজন আজি অপৰাধীৰ কৌশলৰ বলি হৈ এসময়ত ভাঙি পৰা হাজাৰ হাজাৰ ভুক্তভোগীৰ বাবে আশাৰ ৰেঙনি হৈ পৰিছে। প্ৰযুক্তি আৰু অপৰাধ দুয়োটা দ্ৰুতগতিত বৃদ্ধি পোৱা এই দ্ৰুতগতিত চলি থকা পৃথিৱীখনত স্বাতীৰ দৰে মানুহৰ কাম সমাজখনক উন্নত, সুৰক্ষিত আৰু সংবেদনশীল কৰি তোলাৰ দিশত এক প্ৰেৰণাদায়ক প্ৰচেষ্টা।
