জেব আখতাৰ
ঝাৰখণ্ডৰ কোলাহান অঞ্চল প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য্য আৰু সমৃদ্ধ আদিবাসী সংস্কৃতিৰ বাবে বিশেষভাৱে জনাজাত। কিন্তু এই উজ্জ্বলতাৰ আঁৰত এটা কঠিন সত্য লুকাই আছে। এই অঞ্চলৰ অন্তৰ্গত চৰাইকেলা-খাৰছোৱান জিলা আজিও উন্নয়নৰ দৌৰত পিছপৰি আছে। অৰ্থনৈতিক দুৰৱস্থা, শিক্ষাৰ অভাৱ আৰু নিয়োগৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহ ইয়াত সাধাৰণ কথা হৈ পৰিছে। এই জিলাৰ সীমাৰ কাষতে কপালি নামৰ এখন সৰু চহৰ আছে, যিয়ে জামছেদপুৰৰ পৰা মাত্ৰ ২০ কিলোমিটাৰ দূৰত্বত অৱস্থিত।
জামছেদপুৰ সমগ্ৰ দেশৰ শ্ৰমিক শ্ৰেণীৰ বাবে এক বৃহৎ নিয়োগ কেন্দ্ৰ। বহুতো শ্ৰমিক ইয়ালৈ আহি কপালি চহৰত থাকিবলৈ লয়, কাৰণ ইয়াত জীৱনযাত্রা তুলনামূলকভাৱে সস্তা। এইসকলৰ বহুতে জামছেদপুৰত কাম পায়, কিন্তু সেই কাম স্থায়ী নহয়, বা সন্মানীয় উপাৰ্জন নহয়। ইয়াৰ প্ৰভাৱ তেওঁলোকৰ সন্তানৰ শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত পৰে।
ফলস্বৰূপে, কপালি আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা বিদ্যালয়সমূহত বিদ্যালয় এৰি যোৱাৰ হাৰ অতি বেছি। এই সামাজিক সত্যই ছৈয়দ তাৰিক আলমক জোকাৰি গ'ল। সেয়ে, তেওঁ সিদ্ধান্ত ল'লে যে এই পৰিস্থিতি যিকোনো প্ৰকাৰে সলনি কৰিব লাগিব। আৰু এই সংকল্পই আজি হাজাৰ হাজাৰ জীৱনলৈ আশাৰ বতৰা কঢ়িয়াই আনিছে।
বিগত ১৩-১৪ বছৰ ধৰি তাৰিক আলম আৰু তেওঁৰ সহযোগী ছৌদ আলম, ছাব্বিৰ হুছেইন, আদিল মালিক আৰু ছৰফৰাজ আহমে দৰিদ্ৰ আৰু অভাৱগ্ৰস্ত শিশু আৰু পৰিয়ালক সহায় কৰি আহিছে।
ভাষণ আগবঢ়োৱাৰ সময়ত ছৈয়দ তাৰিক আলম
শিক্ষা, নিয়োগ, স্বাস্থ্য আৰু সামাজিক সহযোগিতাৰ দৰে সকলো ক্ষেত্ৰতে তেওঁলোকৰ কাম প্ৰশংসনীয় আৰু প্ৰেৰণাদায়ক। তাৰিক আলমে বিশ্বাস কৰে, "যদি সমাজক পৰিৱৰ্তন কৰিব লাগে, তেন্তে শিশুৰ পৰা আৰম্ভ কৰিব লাগে। এই চিন্তা-ভাৱনাৰেই তেওঁ কপালিৰ Ash Shamsh Anglo Urdu Middle Schoolৰ আধাৰশিলা স্থাপন কৰিছিল।
তিনি বছৰ পূৰ্বে স্থাপন কৰা এই বিদ্যালয়খন আজি সেই পৰিয়ালসমূহৰ বাবে আশাৰ ৰেঙনিস্বৰূপ হৈ পৰিছে যিসকলে তেওঁলোকৰ সন্তানক পঢ়ুৱাব বিচাৰে কিন্তু আৰ্থিক দুৰৱস্থাৰ বাবে সেয়া কৰিব নোৱাৰে। বৰ্তমানে ইয়াত ৫৬ টা শিশুক সম্পূৰ্ণ বিনামূলীয়া শিক্ষা প্ৰদান কৰা হৈছে। কিতাপ, কাপোৰ আৰু অধ্যয়নৰ সম্পূৰ্ণ পৰিৱেশ তাৰিক আৰু তেওঁৰ সহযোগীসকলৰ ফাউণ্ডেশ্যনে যোগান ধৰে।
বিদ্যালয়খনত নামভৰ্তিৰ প্ৰক্ৰিয়া অতি স্বচ্ছ। তাৰিক আৰু তেওঁৰ সহযোগীসকলে নিজে ঘৰে ঘৰে গৈ শিশুসকলৰ আৰ্থিক স্থিতিৰ মূল্যায়ন কৰে আৰু তাৰপিছত সিদ্ধান্ত লয় যে প্ৰকৃততে কাৰ প্ৰয়োজন আছে। কাৰণ ফাউণ্ডেশ্যনৰ আয়ৰ কোনো ডাঙৰ উৎস নাই - যি হয় নিজৰ পকেটৰ পৰা অথবা বন্ধুবৰ্গৰ সহায়ত হয়।
কিছুমান বিশেষ লোকে বাৰ্ষিক বা মাহেকীয়া ভিত্তিত যিমান পাৰে সহায় কৰে। ইয়াৰ দ্বাৰা শিক্ষকসকলৰ দৰমহা, শিশুসকলৰ কিতাপ, ইউনিফৰ্ম আদিৰ খৰচ পূৰণ কৰা হয়। তাৰিকৰ মতে বিদ্যালয়খন দুটা ভাড়া ৰুমৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল, কিন্তু আজি বিদ্যালয়খনৰ চাৰিটা কোঠা আৰু এটা সৰু কাৰ্যালয় আছে।
তাৰিক আলমৰ স্কুলৰ শিক্ষাৰ্থীসকল
আৰম্ভণিৰে পৰা তেওঁ ছোৱালীৰ শিক্ষাৰ ওপৰত বিশেষ গুৰুত্ব প্ৰদান কৰি আহিছে। তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাৰ ফলত যোৱা ৫ বছৰত ১,০০০ তকৈও অধিক যুৱতীক বিনামূলীয়া কম্পিউটাৰ শিক্ষা প্ৰদান কৰা হৈছে। দৰিদ্ৰ কন্যাসকলক আত্মনিৰ্ভৰশীল কৰি তোলাৰ দিশত এয়া আছিল এক বৃহৎ পদক্ষেপ।
তাৰিকৰ বিশ্বাস যদি ছোৱালীবোৰক শিক্ষা আৰু প্ৰযুক্তি দুয়োটাই প্ৰদান কৰা হয়, তেন্তে তেওঁলোকে এটা পৰিয়ালৰ ভাগ্য সলনি কৰিব পাৰে। কেৱল সেয়াই নহয়, বিদ্যালয়ৰ পৰা ওলাই অহা অতি কমেও পাঁচজন দৰিদ্ৰ শিশুক প্লাছ টু স্কুলত নামভৰ্তি কৰোৱা হৈছে, যাতে তেওঁলোকৰ শিক্ষা দশম বা দ্বাদশ শ্ৰেণীৰ পিছতো বন্ধ নহয়।
তাৰিকৰ অভিযান কেৱল শিক্ষাৰ মাজতে সীমাবদ্ধ নহয়। তেওঁ কৰ্মসংস্থাপনক তেওঁৰ অভিযানৰ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ হিচাপে গঢ়ি তুলিছে। বিদেশত ইঞ্জিনিয়াৰ হিচাপে কাম কৰি ঘূৰি অহাৰ পিছত তাৰিকে ঝাৰখণ্ডৰ কপালী চহৰত এটা কাৰিকৰী প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰে য'ত দৰিদ্ৰ যুৱক-যুৱতীসকলক বিনামূলীয়াকৈ কাৰিকৰী প্ৰশিক্ষণ প্ৰদান কৰা হয়।
ইয়াত প্ৰশিক্ষিত হৈ এতিয়ালৈকে ৩০০০তকৈও অধিক যুৱকে উপসাগৰীয় দেশসমূহত চাকৰি লাভ কৰিছে। ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকৰ পৰিয়ালৰ আৰ্থিক অৱস্থা উন্নত হোৱাৰ উপৰিও তেওঁলোকৰ সন্তানৰ পঢ়া-শুনাও সুচাৰুৰূপে চলি আছে। এই উদ্যোগৰ বিশেষত্ব হ'ল উপসাগৰীয় দেশসমূহত থকা তাৰিকৰ অংশীদাৰসকলে নতুন নিযুক্তিৰ ক্ষেত্ৰত কপালীৰ প্ৰশিক্ষিত যুৱকসকলক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়ে। ই কেৱল জালিয়াতিৰ পৰা ৰক্ষা কৰাই নহয়, বৰঞ্চ সুৰক্ষিত আৰু স্থায়ী নিয়োগো নিশ্চিত কৰে।
তাৰিক আলমৰ স্কুলত স্বাধীনতা দিৱস উদযাপন
যিসকল যুৱক-যুৱতীয়ে ভাৰতত থাকিবলৈ বিচাৰে, তেওঁলোকৰ বাবেও ফাউণ্ডেশ্যনে দেশৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত নিয়োগৰ সুযোগ বিচাৰিছে। এই পৰ্যন্ত ৫০০তকৈও অধিক যুৱক-যুৱতীক সমগ্ৰ দেশতে চাকৰি প্ৰদান কৰা হৈছে। তাৰিক আলম আৰু তেওঁৰ সহযোগীসকলে সমাজৰ প্ৰয়োজনীয়তাসমূহ বিস্তৃত দৃষ্টিকোণৰ পৰা চাবলৈ আৰম্ভ কৰে।
উল্লেখ্য যে, প্ৰধানমন্ত্ৰী যক্ষ্মা মুক্ত ভাৰত অভিযানৰ অধীনত তেওঁ ১০ টা ছাবৰ আদিবাসী পৰিয়ালক এবছৰৰ বাবে বিনামূলীয়া ৰেচন যোগান ধৰিছিল। ক'ভিড-১৯ৰ কঠিন সময়ত তেওঁ আইছ'লেশ্যন চেন্টাৰ পৰিচালনা কৰিছিল আৰু টিকাকৰণ অভিযান সফলতাৰে চলাইছিল। বিগত ৭ বছৰ ধৰি ছৈয়দ তাৰিক আলমে নিয়মীয়াকৈ ৰক্তদান শিবিৰ অনুষ্ঠিত কৰি অগণন লোকৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিছে। ৰমজান মাহত তেওঁ প্ৰতি বছৰে ৫০ টা দৰিদ্ৰ পৰিয়ালৰ মাজত ৰমজান কিট বিতৰণ কৰে।
এই সকলোবোৰ কাৰ্যসূচীৰ পৰা এইটো স্পষ্ট হৈ পৰিছে যে তাৰিক আলমৰ চিন্তাধাৰা কেৱল শিক্ষা আৰু নিয়োগৰ ক্ষেত্ৰতে সীমাবদ্ধ নহয়, বৰঞ্চ মানৱতাৰ সকলো মৌলিক প্ৰয়োজন পূৰণ কৰাটো তেওঁলোকৰ উদ্দেশ্য। ২০১৪ চনত তাৰিক আলম আৰু তেওঁৰ সহযোগীসকলে 'আলম ৱেলফেয়াৰ ফাউণ্ডেচন' গঠন কৰে। সমাজ সেৱাৰ কাম তেওঁ আগতেও কৰি আছিল, কিন্তু ফাউণ্ডেশ্যন হোৱাৰ পিছত এই প্ৰয়াস অধিক সংগঠিত আৰু প্ৰভাৱশালী হৈ পৰিল।
আজি এই ফাউণ্ডেশ্যনৰ অধীনত বিদ্যালয়, কাৰিকৰী প্ৰশিক্ষণ আৰু অন্যান্য সামাজিক কাৰ্যসূচীসমূহ চলি আছে। ফাউণ্ডেচনৰ উদ্দেশ্য হ'ল, "যি ঠাইত প্ৰয়োজন, তাত সহায় কৰা। কপালিৰ দৰে ক্ষুদ্ৰ আৰু সীমিত সম্পদ থকা অঞ্চলত আনৰ বাবে কিবা এটা কৰা সহজ নাছিল। তাৰিকৰ মতে, আৰম্ভণিতে পুঁজিৰ কোনো ব্যৱস্থা নাছিল, কিন্তু তেওঁ হাৰ মনা নাছিল। লাহে লাহে বন্ধুবৰ্গ আৰু শুভাকাংক্ষীসকলে তেওঁক সহযোগ কৰে আৰু এই যাত্ৰা আগুৱাই গ'ল।
ৰক্তদান শিবিৰত তাৰিক আলম
আজি তাৰিক আলমৰ নাম কেৱল কপালি বা চৰাইকেলা-খাৰছানৱাতেই নহয়, সমগ্ৰ ঝাৰখণ্ডত এক প্ৰেৰণাৰ উৎস হিচাপে পৰিচিত হৈ পৰিছে। ছৈয়দ তাৰিক আলমৰ কাহিনীটোৱে আমাক এই কথা শিকায় যে সমাজ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে বৃহৎ পৰিমাণৰ সম্পদ নহয়, বৰঞ্চ বৃহৎ উদ্দেশ্যৰহে প্ৰয়োজন আছে।
শিক্ষা হওক বা চাকৰি, স্বাস্থ্য হওক বা সামাজিক সহযোগিতা, তাৰিক আলমে প্ৰমাণ কৰিছে যে যদি মানুহে ইচ্ছা কৰে, তেন্তে তেওঁ হাজাৰ হাজাৰ লোকৰ জীৱনলৈ পোহৰ কঢ়িয়াই আনিব পাৰে। কপালিৰ এই কাহিনী কেৱল ঝাৰখণ্ডৰ বাবেই নহয়, সমগ্ৰ দেশৰ বাবে প্ৰেৰণাৰ উৎস।