অনিকা মহেশ্বৰী / নতুন দিল্লী
ডাঃ বিলাল আহমেদ ৰিজৱী বৃক্ক ৰোগীৰ বাবে এজন ফিৰিস্তা (দেৱদূত)। দীৰ্ঘদিনীয়া কেৰিয়াৰত তেওঁ যথেষ্টসংখ্যক ৰোগীক মৃত্যুৰ মুখৰ পৰা ঘূৰাই আনিছে। বৃক্ক ৰোগীক ইয়াৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ তেওঁ যথেষ্ট কষ্ট কৰি আছে। তেওঁ দীৰ্ঘদিনীয়া বৃক্কৰ ৰোগ আৰু বৃক্কত প্ৰভাৱ পেলোৱা অৱস্থা যেনে বৃক্কৰ পাথৰ বা বৃক্কৰ সংক্ৰমণৰ চিকিৎসা কৰে। দিল্লীৰ ওখলাৰ হলি ফেমিলি হস্পিতালৰ ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজৱীয়ে বিগত ১০ বছৰে নেফ্ৰ’লজী বিভাগত কৰ্মৰত। এই ক্ষেত্ৰখনত তেওঁৰ ১৩ৰ পৰা ১৪ বছৰৰ অভিজ্ঞতা আছে।
ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ গোবিন্দপুৰীৰ চণ্ডীৱালা হাস্পতাল, বাসৈদাৰাপুৰৰ ই এছ আইত প্ৰেকটিছ কৰাৰ লগতে কাশ্মীৰৰ কমিউনিটি হেল্থ চেণ্টাৰতো কেইবছৰমান সেৱা আগবঢ়াইছিল।
ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজভিয়ে 'আৱাজ দ্য ভইচ'ক জনোৱা মতে, তেওঁ কাজাখস্তানৰ পৰা এম বি বি এছ কৰিছিল। কাজাখস্তানত ৭ বছৰীয়া পাঠ্যক্ৰম সম্পূৰ্ণ কৰি তেওঁ এম ডি ফিজিচিয়ান ডিগ্ৰী সম্পূৰ্ণ কৰিছিল আৰু ভাৰতলৈ উভতি অহাৰ পিছত ডাঃ মুবাৰক নাকভিৰ নিৰ্দেশনাত গৱেষণা (চি আৰ এ) কৰিছিল।
এই সময়ছোৱাত তেওঁ আমেৰিকা ভ্ৰমণৰ সুযোগো পাইছিল। সাধাৰণতে নেফ্ৰ’লজিষ্টৰ নিজা কাৰ্যালয় থাকে বা আন নেফ্ৰ’লজিষ্টৰ সৈতে গোটত কাম কৰে। চিকিৎসালয় আৰু ডায়েলাইছিছ চেণ্টাৰতো কাম কৰে।
১৯৭৭ চনত কাশ্মীৰৰ অনন্তনাগত ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজৱীৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁ কয় যে যোৱা ১৫ বছৰে তেওঁ পৰিয়ালৰ সৈতে দিল্লীত বাস কৰি আহিছে। অৱশ্যে ছুটীৰ সময়ত মাক আৰু ভায়েকক লগ কৰিবলৈ কাশ্মীৰলৈ যায়। তেওঁৰ প্ৰাথমিক শিক্ষা কাশ্মীৰৰ ইকবাল মেম’ৰিয়েল ইনষ্টিটিউটত হৈছিল আৰু তেওঁ চৰকাৰী উচ্চতৰ মাধ্যমিক বিদ্যালয়ত দশম স্থানৰ পিছত অধ্যয়ন কৰিছিল।
ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজভি
তেওঁ কয় যে কাশ্মীৰ উপত্যকাত বসবাস কৰাসকলে পঢ়া-শুনাত উচ্চ পদবী লাভ কৰাটো সহজ নহয়। তেওঁলোকৰ জীৱন সংগ্ৰামেৰে ভৰা আৰু প্ৰতিদিনে তেওঁলোকে এনে সংগ্ৰামৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়। ৪৬ বছৰীয়া ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজভিয়ে কয় যে আমাৰ মূল কাম হ’ল যদি আপোনাৰ বৃক্কৰ দীৰ্ঘদিনীয়া ৰোগ বা বৃক্কত কোনো গুৰুতৰ সমস্যা আছে, তেন্তে আপোনাৰ নিয়মীয়া প্ৰদানকাৰীয়ে আপোনাক চিকিৎসাৰ বাবে নেফ্ৰ’লজিষ্টৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিব পাৰে।
"যদি আপোনাৰ ডায়েবেটিছৰ দৰে দীৰ্ঘদিনীয়া ৰোগ আছে যিয়ে সময়ৰ লগে লগে আপোনাৰ বৃক্কক প্ৰভাৱিত কৰিব পাৰে, তেন্তে এজন নেফ্ৰ’লজিষ্ট আপোনাৰ যত্ন লোৱা দলৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ হ’ব পাৰে। সময়মতে নেফ্ৰ’লজিষ্টৰ পৰামৰ্শ ল’লে আপোনাৰ অৱস্থা উন্নত হ’ব পাৰে। আমি ৰোগীক ডায়েলাইছিছ কৰিবলৈ পঠাওঁ যেতিয়া তেওঁলোকৰ বৃক্ক সঠিকভাৱে কাম নকৰে। বেছিভাগ মানুহেই জানে যে বৃক্কৰ মূল কাম হ’ল শৰীৰৰ পৰা পেলনীয়া সামগ্ৰী আৰু অতিৰিক্ত তৰল পদাৰ্থ আঁতৰোৱা। এই পেলনীয়া পদাৰ্থ আৰু অতিৰিক্ত তৰল পদাৰ্থ প্ৰস্ৰাৱৰ জৰিয়তে নিৰ্গত হয়। প্ৰস্ৰাৱৰ উৎপাদনত নিঃসৰণ আৰু পুনৰ শোষণৰ অতি জটিল পদক্ষেপ জড়িত হৈ থাকে। শৰীৰৰ ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ সুস্থিৰ ভাৰসাম্য বজাই ৰাখিবলৈ এই প্ৰক্ৰিয়াটো প্ৰয়োজনীয়।"-ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজভিয়ে কয়।
ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজৱীয়ে কয় যে মই ভাৰতৰ প্ৰাচীন চিকিৎসা পদ্ধতি আয়ুৰ্বেদত বিশ্বাস কৰোঁ কিন্তু কেতিয়াবা শুদ্ধ তথ্যৰ অভাৱত বৃক্ক ৰোগীয়ে নিজেই শৰীৰৰ ক্ষতি কৰে।
তেওঁলোকে কয় যে ডাক্তৰে আমাক ডায়েলাইছিছৰ পৰামৰ্শ দিছিল যদিও আমি আয়ুৰ্বেদেৰে আৰোগ্য লাভ কৰিলোঁ। এনে পৰিস্থিতিত ডাঃ চৈয়দ বিলালে কয় যে সত্যটো হ’ল যাক হ্ৰস্বম্যাদী ডায়েলাইছিছৰ প্ৰয়োজন হ’লে সেই প্ৰক্ৰিয়াটো সম্পূৰ্ণ কৰিব লাগে অন্যথা ইয়াৰ ফলত ক্ষতি হ’ব পাৰে। আৰু বহু ৰোগী ডায়েলাইছিছ বা কেইটামান ডায়েলাইছিছৰ পিছত সম্পূৰ্ণ সুস্থ হৈ উঠে। আৰু তাৰ পিছত তেওঁলোকক ডায়েলাইছিছৰ প্ৰয়োজন নাই। এনে অৱস্থাক তীব্ৰ বৃক্কৰ আঘাত বুলি কোৱা হয়। আৰু আয়ুৰ্বেদ চিকিৎসকে ৰোগীক ক’ব নালাগে যে এবাৰ ডায়েলাইছিছ আৰম্ভ হ’লে বন্ধ নহ’ব। ৰোগীয়ে এনে বিভ্ৰান্তিকৰ তথ্যৰ পৰা আঁতৰি থকা উচিত।
প্ৰতিনিধিত্বমূলক ফটো
তেওঁৰ বিভাগৰ মুৰব্বী হৈছে জ্যেষ্ঠ পৰামৰ্শদাতা ডাঃ অনিল প্ৰসাদ ভাট। একেদৰে জ্যেষ্ঠ পৰামৰ্শদাতা ডাঃ ভীম ৰাজ গুপ্ত আৰু ডাঃ গৌৰৱ সাহাৰ সৈতে কাম কৰাটো ভগৱানৰ পৰা পোৱা আশীৰ্বাদস্বৰূপ।
"বৃক্ক সংৰোপণৰ সমগ্ৰ প্ৰক্ৰিয়াটোত আমি নেফ্ৰ’লজিষ্টসকলে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰো। ৰোগীৰ বৃক্ক সংৰোপণৰ পিছতো আমি তেওঁৰ খাদ্য আৰু অন্যান্য ঔষধৰ যত্ন লওঁ। প্ৰাথমিক বৃক্কৰ সমস্যাৰ বেছিভাগেই ঔষধৰ দ্বাৰা চিকিৎসা কৰিব পাৰি।"-ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজভিয়ে কৈছে যে এজন নেফ্ৰ’লজিষ্টে বৃক্কৰ ৰোগ আৰু ইয়াৰ অগ্ৰগতি কেনেদৰে হৈছে সেইটো জানিবলৈ বহুতো পৰীক্ষা কৰে।
"ইয়াৰ বাবে আমাক প্ৰশিক্ষণ দিয়া হৈছে। কেতিয়াবা লক্ষণ দেখা দিয়াৰ আগতেই বৃক্কৰ ৰোগ গুৰুতৰ হৈ উঠিব পাৰে। এনে বহু ৰোগী আমাৰ ওচৰলৈ আহে যিয়ে নাজানে যে তেওঁলোকৰ বৃক্কৰ সংক্ৰমণ হৈছে বা তেওঁলোকৰ বৃক্কৰ আকাৰ সৰু হৈছে।"-ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজভিয়ে জানিবলৈ দিয়ে।
নেফ্ৰ’লজিষ্টে চিকিৎসা কৰা কিছুমান ৰোগ হ’ল-
বৃক্কৰ ৰোগঃ সময়ৰ লগে লগে আপোনাৰ বৃক্ক ক্ষতিগ্ৰস্ত হ’লে এনে হয়। ৰোগটো অধিক উন্নত নোহোৱালৈকে আপোনাৰ গুৰুতৰ লক্ষণ নাথাকিবও পাৰে। কিন্তু যদি আপোনাৰ চিকিৎসকে ইয়াক আগতীয়াকৈ ধৰে, তেন্তে ঔষধ আৰু জীৱনশৈলীৰ পৰিৱৰ্তনে আপোনাক অধিক ক্ষতিৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ সহায় কৰিব পাৰে।
বৃক্ক বিকল হোৱা: এইটোৱেই বৃক্কৰ ৰোগৰ শেষ পৰ্যায়। যদি আপোনাৰ নেফ্ৰ’লজিষ্টে ডায়েলাইছিছৰ পৰামৰ্শ দিয়ে (যিটোৱে আপোনাৰ তেজ মেচিনেৰে পৰিষ্কাৰ কৰে) তেন্তে তেওঁলোকে আপোনাৰ যত্নৰ দায়িত্ব ল’ব। তেওঁলোকে কিডনি ট্ৰান্সপ্লাণ্টৰ পৰামৰ্শও দিব পাৰে। সাধাৰণতে এইটো এটা পৃথক দল আৰু প্ৰতিস্থাপনৰ বিশেষজ্ঞ নেফ্ৰ’লজিষ্টে চম্ভালে। আপুনি সম্ভৱতঃ এই ব্যক্তিজনক আপোনাৰ প্ৰতিস্থাপন আৰু তাৰ পিছতো দেখা পাই থাকিব।
কেন্সাৰৰ ফলত বৃক্কৰ ক্ষতি। বহু ধৰণৰ কেন্সাৰ বা ইয়াৰ চিকিৎসাই আপোনাৰ বৃক্কৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। ক্ষতিৰ উদাহৰণ হ’ল প্ৰস্ৰাৱৰ প্ৰবাহ বন্ধ হোৱা, বৃক্কত বিষাক্ত পদাৰ্থ জমা হোৱা, হঠাতে বৃক্ক বিকল হোৱা। বৃক্কৰ সমস্যাৰ সৈতে জড়িত কেন্সাৰসমূহৰ ভিতৰত আছেঃ মাল্টিপল মাইলোমা, মূত্ৰাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ, ছাৰ্ভাইকেল কেন্সাৰ, পেটৰ কৰ্কট ৰোগ, প্ৰষ্টেট কেন্সাৰ।
প্ৰতিনিধিত্বমূলক ফটো
ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজৱীয়ে কয় যে বৃক্কৰ সমস্যা পৰিচালনা কৰাৰ উপৰিও বৃক্কৰ চিকিৎসকে মানুহক বৃক্কৰ ৰোগৰ লক্ষণ, যেনে ইলেক্ট্ৰ’লাইটৰ বিকাৰ (বিশেষকৈ পটাছিয়ামৰ মাত্ৰা) আৰু উচ্চ ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে। যদিও তেওঁ সৰুৰে পৰা গণিত আৰু বিজ্ঞানৰ দৰে বিষয়ত আগ্ৰহী আছিল, তথাপিও তেওঁৰ প্ৰয়াত পিতৃ চৈয়দ আব্দুল মজিদ ৰিজৱীয়ে তেওঁক চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰখনত কেৰিয়াৰ গঢ়িবলৈ পৰামৰ্শ দিছিল আৰু আজি ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজৱীয়ে নিজৰ পচন্দৰ বৃত্তিটো অতি সুন্দৰভাৱে কৰি আছে।
তেওঁ কয় যে মই যোৱা বছৰবোৰৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা জানিব পাৰিছো যে এজন চিকিৎসকে ৰোগীয়ে যি কষ্টৰ মাজেৰে পাৰ হৈ আহিছে, সেই বিষ অনুভৱ কৰিব লাগে আৰু এজন চিকিৎসক হিচাপে আমি সেই ৰোগীজনক যন্ত্ৰণাৰ পৰা সকাহ দিবলৈ যৎপৰোনাস্তি চেষ্টা কৰা উচিত।
ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজৱীয়েও সহযোগী দুগৰাকী ডাঃ জয়া লিম্বু আৰু ডাঃ ইমতিয়াজ মিৰৰ সৈতে এই ক্ষেত্ৰত কাম কৰিছিল। ডাঃ চৈয়দ বিলাল আহমেদ ৰিজৱীয়ে কয় যে নেফ্ৰ’লজিষ্টসকলেও বিভিন্ন চিকিৎসালয়ত ফ্ৰীলান্সাৰ হিচাপে কাম কৰে।