পবিত্ৰ পিপ্ৰহাৱা (Piprahawa)ধ্বংসাৱশেষক ভাৰতৰ ভূমিলৈ পুনৰ আদৰণি জনাইছে বৌদ্ধ ভিক্ষুসকলে
অৰুণ কুমাৰ দাস
বিশ্ব বৌদ্ধ সম্প্ৰদায়ৰ হৃদয় কঁপাই তোলা এক অনুষ্ঠানত ভাৰতে পবিত্ৰ পিপ্ৰহাৱা (Piprahawa)ধ্বংসাৱশেষক পুনৰ আদৰণি জনায়। ই হৈছে এতিয়ালৈকে আৱিষ্কাৰ হোৱা আধ্যাত্মিক আৰু প্ৰত্নতাত্ত্বিকভাৱে আটাইতকৈ উল্লেখযোগ্য সম্পদসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম। ১২৭ বছৰৰ পাছত দেশলৈ ঘূৰাই অনা এই ধ্বংসাৱশেষসমূহে কেৱল অতীতৰ এটা অধ্যায়ক প্ৰতিনিধিত্ব কৰাই নহয়, ভাৰতৰ চিৰস্থায়ী সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য আৰু সুদৃঢ় কূটনৈতিক নীতিকো ই প্ৰতিফলিত কৰিছে।
ঔপনিৱেশিক শাসনৰ সময়ত গ্ৰহণ কৰা এই ধ্বংসাৱশেষসমূহৰ যাত্ৰা ২০২৫ চনৰ জুলাই মাহত সম্পূৰ্ণ হৈছিল, যেতিয়া গোড্ৰেজ ইণ্ডাষ্ট্ৰীজ গ্ৰুপৰ সহযোগত সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয়ে ইয়াৰ প্ৰত্যাৱৰ্তনৰ ব্যৱস্থা কৰিছিল। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিলামত এই ধ্বংসাৱশেষবোৰ ওলাইছিল—যেতিয়ালৈকে কোনো নিৰ্ণায়ক হস্তক্ষেপে ইয়াৰ বিক্ৰী বন্ধ কৰি নিজৰ সঠিক ঘৰলৈ ঘূৰাই নিদিলে।
ভাৰতৰ উত্তৰ প্ৰদেশৰ পিপ্ৰহাৱা স্তুপত ১৮৯৮ চনত আৱিষ্কাৰ হোৱা পবিত্ৰ সামগ্ৰীৰ সংকলন হৈছে পিপ্ৰহাৱা ধ্বংসাৱশেষ। এই স্থান গৌতম বুদ্ধৰ জন্মস্থান প্ৰাচীন কপিলবস্তুৰ সৈতে জড়িত বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। ১৮৯৮ চনত ব্ৰিটিছ ঔপনিৱেশিক অভিযন্তা উইলিয়াম ক্লাক্সটন পেপে আৱিষ্কাৰ কৰা এই ধ্বংসাৱশেষসমূহৰ ভিতৰত বুদ্ধৰ হাড়ৰ টুকুৰাৰ লগতে স্ফটিকৰ বাকচ, সোণৰ অলংকাৰ, ৰত্ন আৰু এটা বেলেগ বেলেগ বেলেগ শিলৰ টুকুৰা আছে।
ইয়াৰে এটা বুকুত ব্ৰাহ্মী লিপিৰে লিখা এটা শিলালিপিয়ে ধ্বংসাৱশেষবোৰক বুদ্ধৰ অন্তৰ্গত শাক্য বংশৰ সৈতে পোনপটীয়াকৈ সংযোগ কৰি ৰাখিছে। ইয়াৰ পৰা বুজা যায় যে এই ধ্বংসাৱশেষবোৰ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব তৃতীয় শতিকাৰ আশে-পাশে তেওঁৰ অনুগামীসকলে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। ১৯৭১ চনৰ পৰা ১৯৭৭ চনৰ ভিতৰত ভাৰতৰ প্ৰত্নতাত্ত্বিক জৰীপে অধিক খননত পবিত্ৰ হাড়ৰ ধ্বংসাৱশেষ থকা অতিৰিক্ত ২২টা ষ্টেটাইট বাকচ পোৱা যায়, যিবোৰ বৰ্তমান নতুন দিল্লীৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সংগ্ৰহালয়ত সংৰক্ষিত হৈ আছে।
প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ১২৭ বছৰৰ মূৰত ভগৱান বুদ্ধৰ পবিত্ৰ পিপ্ৰহাৱা ধ্বংসাৱশেষ ভাৰতলৈ ঘূৰি অহাৰ উদযাপন কৰি দেশৰ সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ বাবে গৌৰৱময় মুহূৰ্ত বুলি অভিহিত কৰে। "বিকাশ ভি, বিৰাসত ভি"ৰ মনোভাৱ প্ৰতিফলিত কৰা এক বিবৃতিত তেওঁ বুদ্ধৰ শিক্ষাৰ প্ৰতি ভাৰতৰ গভীৰ শ্ৰদ্ধা আৰু ভাৰতৰ আধ্যাত্মিক আৰু ঐতিহাসিক ঐতিহ্য সংৰক্ষণৰ প্ৰতি থকা দায়বদ্ধতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
এক্সত এটা পোষ্টত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে জনাইছে যে ১৮৯৮ চনত পিপ্ৰহাৱাত আৱিষ্কাৰ হোৱা আৰু ঔপনিৱেশিক কালত বিদেশলৈ লৈ যোৱা এই ধ্বংসাৱশেষসমূহ চলিত বৰ্ষৰ আৰম্ভণিতে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিলামত প্ৰদৰ্শিত হোৱাৰ পিছত যৌথ প্ৰচেষ্টাৰ ফলত সফলতাৰে ঘূৰাই পঠিওৱা হৈছিল।
তেওঁ সংশ্লিষ্ট সকলোকে কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰাৰ লগতে বুদ্ধৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পৰ্ক আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য ৰক্ষাৰ বাবে ভাৰতৰ সমৰ্পণ প্ৰদৰ্শনৰ ক্ষেত্ৰত এই ধ্বংসাৱশেষসমূহৰ তাৎপৰ্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰে। ২০২৫ চনৰ মে’ মাহত হংকঙৰ ছ’থেবিছৰ দ্বাৰা পিপ্ৰহাৱাৰ ধ্বংসাৱশেষৰ এটা অংশ নিলাম বন্ধ কৰিবলৈ সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয়ে হস্তক্ষেপ কৰে।
ভাৰত চৰকাৰ আৰু গোড্ৰেজ ইণ্ডাষ্ট্ৰীজ গ্ৰুপৰ ৰাজহুৱা-ব্যক্তিগত অংশীদাৰিত্বৰ জৰিয়তে ২০২৫ চনৰ ৩০ জুলাইত এই ধ্বংসাৱশেষসমূহ ভাৰতলৈ সফলতাৰে ঘূৰাই অনা হয়। গোড্ৰেজ ইণ্ডাষ্ট্ৰীজ গ্ৰুপৰ কাৰ্যবাহী উপ-সভাপতি পিৰোজছা গোড্ৰেজে এই সাফল্যত অৰিহণা যোগোৱাত গৌৰৱ প্ৰকাশ কৰি পিপ্ৰহাৱাৰ ধ্বংসাৱশেষক শান্তি, মমতা আৰু মানৱতাৰ উমৈহতীয়া ঐতিহ্যৰ চিৰন্তন প্ৰতীক বুলি অভিহিত কৰে।
ভাৰত চৰকাৰৰ সৈতে ৰাজহুৱা-ব্যক্তিগত অংশীদাৰিত্বৰ জৰিয়তে সহজ কৰি তোলা এই সফল প্ৰত্যাৱৰ্তনে সাংস্কৃতিক কূটনীতি আৰু সহযোগিতাৰ বাবে এক মাপকাঠী নিৰ্ধাৰণ কৰে। এই ধ্বংসাৱশেষসমূহ অতি সোনকালে ৰাজহুৱা অনুষ্ঠানত উন্মোচন কৰা হ’ব, যাৰ ফলত নাগৰিক আৰু বিশ্ব দৰ্শনাৰ্থীসকলে এই পবিত্ৰ শিল্পকৰ্মসমূহৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰিব পাৰিব।
এই পদক্ষেপে ভাৰতৰ প্ৰাচীন ঐতিহ্যক উদযাপন আৰু পুনৰ উদ্ধাৰৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীৰ অভিযানৰ সৈতে সংগতি ৰাখি বৌদ্ধ মূল্যবোধ আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ বিশ্বব্যাপী ৰক্ষক হিচাপে ভাৰতৰ ভূমিকাক শক্তিশালী কৰে। খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ষষ্ঠ শতিকাত সিদ্ধাৰ্থ গৌতমে জ্ঞান লাভ কৰি বুদ্ধ হৈ বুদ্ধ ধৰ্ম নামেৰে জনাজাত তেওঁৰ শিক্ষা প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।
তেওঁৰ মহাপৰিনিৰ্বাণৰ পিছত তেওঁৰ অনুগামীসকলে এই শিক্ষাসমূহ সংৰক্ষণ আৰু প্ৰচাৰ কৰি বৌদ্ধ ধৰ্মৰ তিনিটা প্ৰধান পৰম্পৰাৰ বিকাশ ঘটায়। সেয়া হৈছেঃ থেৰাবাদ, মহাযান আৰু বজ্ৰায়ণ। সম্ৰাট অশোকে (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২৬৮–২৩২) তেওঁৰ শাসনত বৌদ্ধ নীতিসমূহ সন্নিৱিষ্ট কৰি, শান্তি আৰু সম্প্ৰীতিৰ প্ৰসাৰ ঘটাই আৰু তেওঁৰ শিল আৰু স্তম্ভৰ আদেশৰ জৰিয়তে ইয়াৰ শিক্ষা সমগ্ৰ এছিয়াত প্ৰচাৰ কৰি বৌদ্ধ ধৰ্মক যথেষ্ট উন্নত কৰিছিল। বৌদ্ধ ধৰ্মৰ সম্প্ৰসাৰণৰ লগে লগে ই মহায়ান আৰু নিকায়া পন্থালৈ বৈচিত্ৰ্যময় হৈ পৰে, থেৰাভাদা একমাত্ৰ জীৱিত নিকায় পন্থা, আৰু স্থানীয় সংস্কৃতিৰ লগত খাপ খাই মধ্য আৰু পূব এছিয়াত উত্তৰ শাখা আৰু দক্ষিণ-পূব এছিয়াত দক্ষিণ শাখাৰ সৃষ্টি কৰে, যিয়ে ইতিহাসৰ বিভিন্ন আধ্যাত্মিক প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰিছিল।
বুদ্ধ আৰু তেওঁৰ অনুগামীসকলৰ শিক্ষাৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা ভাৰতৰ গভীৰ বৌদ্ধ ঐতিহ্যই ইয়াৰ সাংস্কৃতিক পৰিচয়ক যথেষ্ট গঢ় দিছে আৰু জীৱন, ঈশ্বৰত্ব আৰু সামাজিক সম্প্ৰীতিৰ ভাগ-বতৰা মূল্যবোধক প্ৰসাৰিত কৰি সমগ্ৰ এছিয়াতে ঐক্যৰ পোষকতা কৰিছে। এই ঐতিহ্যই ভাৰতৰ বৈদেশিক নীতি আৰু কূটনৈতিক সম্পৰ্কৰ আধাৰ আৰু জাতিসমূহৰ মাজত পাৰস্পৰিক সন্মান আৰু সহযোগিতাক উৎসাহিত কৰে।
এই ঐতিহ্য সংৰক্ষণ আৰু প্ৰসাৰৰ বাবে ভাৰতে স্বাধীন দৰ্শন যোজনাৰ অধীনত বৌদ্ধ পৰ্যটন চাৰ্কিটৰ দৰে পদক্ষেপ আৰম্ভ কৰিছে, যিয়ে কপিলাবাস্তুৰ দৰে প্ৰধান বৌদ্ধ স্থানসমূহৰ উন্নয়ন, সাংস্কৃতিক পৰ্যটনক প্ৰসাৰিত কৰে আৰু বৌদ্ধ ধৰ্মৰ সৈতে ভাৰতৰ ঐতিহাসিক সংযোগ সুদৃঢ় কৰে।
শেহতীয়াকৈ ভাৰতে থাইলেণ্ড আৰু ভিয়েটনামত জনসাধাৰণৰ বাবে বৌদ্ধ ধৰ্মৰ ধ্বংসাৱশেষ প্ৰদৰ্শন কৰি উল্লেখযোগ্য সাংস্কৃতিক আদান-প্ৰদানৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিছে, যাৰ ফলত এই দেশসমূহৰ মাজত আধ্যাত্মিক সম্পৰ্ক শক্তিশালী হৈছে। থাইলেণ্ডত বেংকক, চিয়াং মাই, উবন ৰাটচাথানি আৰু ক্ৰাবিত ২৬ দিন ধৰি ভগৱান বুদ্ধ আৰু তেওঁৰ শিষ্য অৰহন্ত শৰিপুত্ৰ আৰু অৰহন্ত মৌদগলায়নৰ ধ্বংসাৱশেষ প্ৰদৰ্শন কৰি চাৰি নিযুততকৈ অধিক ভক্তক আকৰ্ষণ কৰা হয়।
ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বৌদ্ধ সন্মিলনৰ উদ্যোগত অনুষ্ঠিত এই প্ৰদৰ্শনীত গভীৰ সাংস্কৃতিক সম্পৰ্কৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হয়। একেদৰে ভিয়েটনামতো ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ ভেছাক দিৱস উদযাপনৰ অংশ হিচাপে হো চি মিন চহৰ, টাই নিন, হানয় আৰু হা নামত বুদ্ধৰ মূৰৰ খুলিৰ হাড়ৰ এটা খণ্ডকে ধৰি বুদ্ধৰ ধ্বংসাৱশেষৰ এক মাহজোৰা প্ৰদৰ্শনী অনুষ্ঠিত কৰা হয়, য’ত ১ কোটি ৭৮ লাখ ভক্তই অংশগ্ৰহণ কৰে।
এই অনুষ্ঠানসমূহে ভাৰত, থাইলেণ্ড আৰু ভিয়েটনামক তেওঁলোকৰ ভাগ বৌদ্ধ ঐতিহ্যৰ জৰিয়তে বান্ধি ৰখা চিৰস্থায়ী আধ্যাত্মিক আৰু সাংস্কৃতিক সম্পৰ্কসমূহক উজ্জ্বল কৰি তোলে। ইয়াৰ উপৰিও ২০২২ চনত ভাৰত আৰু মংগোলিয়াৰ মাজত সাংস্কৃতিক আৰু আধ্যাত্মিক সম্পৰ্ক পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ দিশত এক উল্লেখযোগ্য পদক্ষেপ হিচাপে মংগোলিয়াত ১১ দিনীয়া ৰাজহুৱা প্ৰদৰ্শনীৰ বাবে ভগৱান বুদ্ধৰ চাৰিটা পবিত্ৰ ধ্বংসাৱশেষ প্ৰদৰ্শন কৰা হয়।
১৪ জুনত উদযাপন কৰা মংগোলীয় বুদ্ধ পূৰ্ণিমাক স্মৰণ কৰা এই অনুষ্ঠান। বৌদ্ধ ধৰ্মৰ জন্মস্থান ভাৰতে বুদ্ধ ধৰ্মৰ শান্তি, কৰুণা আৰু সজাগতাৰ শিক্ষাৰ বিশ্বব্যাপী প্ৰসাৰ নিশ্চিত কৰি শীৰ্ষ সন্মিলন আৰু স্মৃতিচাৰণ অনুষ্ঠানৰ দৰে চৰকাৰী অনুষ্ঠানৰ জৰিয়তে বুদ্ধ ধৰ্মৰ সংৰক্ষণ আৰু প্ৰসাৰৰ প্ৰতি নিজৰ অটল দায়বদ্ধতা প্ৰদৰ্শন কৰে। গৌতম বুদ্ধৰ জীৱন আৰু শিক্ষাক উদযাপন কৰি গুৰুত্বপূৰ্ণ অনুষ্ঠান আয়োজন কৰি এই পদক্ষেপসমূহৰ প্ৰসাৰৰ ক্ষেত্ৰত সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয়ে মূল ভূমিকা পালন কৰে।
এই প্ৰচেষ্টাসমূহে বৌদ্ধ ধৰ্মৰ প্ৰাসংগিকতাক লালন-পালন কৰা, ইয়াৰ আধ্যাত্মিক ঐতিহ্যক শক্তিশালী কৰাৰ আৰু সমগ্ৰ বিশ্বৰ ভৱিষ্যত প্ৰজন্মক অনুপ্ৰাণিত কৰাৰ বাবে ভাৰতৰ নিষ্ঠাক উজ্জ্বল কৰি তোলে। উদাহৰণস্বৰূপে, শেহতীয়া বছৰবোৰত ভাৰতে নিজৰ বৌদ্ধ ঐতিহ্যক উজ্জ্বল কৰি তুলিবলৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ অনুষ্ঠান আয়োজন কৰিছে, য’ত গ্ল’বেল বৌদ্ধ সন্মিলন (২০২৩) আৰু এছিয়ান বৌদ্ধ সন্মিলন (২০২৪) আদিও আছে।
২০২৩ চনৰ এপ্ৰিল মাহত প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে বিশ্বজনীন প্ৰত্যাহ্বানৰ বাবে সাৰ্বজনীন মূল্যবোধ, শান্তি আৰু বহনক্ষম আৰ্হিৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা এখন বিশ্ব সন্মিলন উদ্বোধন কৰিছিল। একেদৰে ২০২৪ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বৌদ্ধ সন্মিলনৰ যৌথ প্ৰচেষ্টাত নতুন দিল্লীত প্ৰথম এছিয়ান বৌদ্ধ সন্মিলনৰ আয়োজন কৰা হৈছিল। ‘এছিয়া শক্তিশালী কৰাত বুদ্ধ ধৰ্মৰ ভূমিকা’ শীৰ্ষক এই অনুষ্ঠানত বিশ্বৰ ৩২খন দেশৰ ১৬০ জনৰো অধিক আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অংশগ্ৰহণকাৰীয়ে অংশগ্ৰহণ কৰে।
তদুপৰি ২০১৫ চনৰ পৰা ভাৰতৰ সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয়ে ভগৱান বুদ্ধৰ জীৱনৰ সৈতে জড়িত তিনিটা গুৰুত্বপূৰ্ণ দিন- ভেছাক দিৱস, আছাধ পূৰ্ণিমা আৰু অভিধম্মা দিৱসৰ স্মৃতিত বৃহৎ পৰিসৰৰ অনুষ্ঠানৰ আয়োজন কৰি আহিছে।
বুদ্ধ পূৰ্ণিমা বা বুদ্ধ জয়ন্তী নামেৰেও জনাজাত ভেছাক দিৱস হৈছে বৌদ্ধ ধৰ্মৰ পবিত্ৰ উৎসৱ, বৈশাখ মাহৰ পূৰ্ণিমাৰ দিনা (সাধাৰণতে এপ্ৰিল বা মে’) ইয়াক পালন কৰা হয়। ইয়াত গৌতম বুদ্ধৰ জীৱনৰ তিনিটা গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিঘটনা চিহ্নিত কৰা হৈছে: লুম্বিনিত তেওঁৰ জন্ম (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৬২৩ চনৰ আশে-পাশে), বোধগয়াত বোধি গছৰ তলত জ্ঞান লাভ আৰু ৮০ বছৰ বয়সত কুশীনগৰত তেওঁৰ মহাপৰিনিৰ্বাণ (বিয়োগ)।
প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে ২০১৭ চনৰ মে’ মাহত শ্ৰীলংকাৰ কলম্বো ভ্ৰমণ কৰি আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ভেছাক দিৱস উদযাপনত অংশগ্ৰহণ কৰি এই দিৱসটো ভগৱান বুদ্ধৰ জন্ম, জ্ঞান আৰু পৰিনিৰ্বাণ “তথাগতা”ক সন্মান জনোৱাৰ দিন বুলি আলোকপাত কৰে। একেদৰে ২০২১ চনত বুদ্ধ পূৰ্ণিমাৰ ভেছাক গ্ল’বেল চেলিব্ৰেচন উপলক্ষে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে ভাৰ্চুৱেল মূল ভাষণ প্ৰদান কৰিছিল, য’ত পূজনীয় মহাসংঘৰ সদস্য, নেপাল আৰু শ্ৰীলংকাৰ প্ৰধানমন্ত্ৰী, কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰী প্ৰহ্লাদ সিং আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বৌদ্ধ সংঘৰ মহাসচিব কিৰেন ৰিজিজু, আৰু পূজনীয় চিকিৎসক ধম্মাপিয়া উপস্থিত আছিল। শান্তি, সম্প্ৰীতি আৰু সহাৱস্থানৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গৌতম বুদ্ধৰ জীৱন উদযাপনৰ ওপৰত তেওঁ মতামত প্ৰকাশ কৰে।
অষ্টম চন্দ্ৰ মাহৰ (সাধাৰণতে জুলাই মাহৰ) পূৰ্ণিমা দিৱসত ধৰ্ম দিৱস বুলিও জনা যায় আছাধ পূৰ্ণিমা। ইয়াত বুদ্ধৰ প্ৰথম ধৰ্মধ্বনি “ধৰ্মৰ চকা ঘূৰাই” স্মৰণ কৰা হয়, যিটো তেওঁ জ্ঞান লাভ কৰাৰ পিছত সাৰনাথত তেওঁৰ পাঁচজন তপস্বী শিষ্যক দিছিল। এই ধৰ্মধ্বনিত বৌদ্ধ শিক্ষা আৰু মঠ-মন্দিৰ (সংঘ) প্ৰতিষ্ঠাৰ ভেটি স্থাপন কৰা চাৰিটা উদাৰ সত্য আৰু অষ্টপথৰ পৰিচয় দিয়া হৈছিল।
২০২৫ চনৰ জুলাই মাহত আন্তৰ্জাতিক বৌদ্ধ সন্মিলনে ভাৰত চৰকাৰৰ সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয় আৰু ভাৰতৰ মহাবোধী সমাজৰ সহযোগত সাৰনাথৰ মূলগন্ধা কুটি বিহাৰাত আছাধ পূৰ্ণিমা পালন কৰি ধৰ্মচক্ৰ প্ৰৱৰ্তন দিৱস উপলক্ষে – যেতিয়া ভগৱান বুদ্ধই প্ৰথম ধৰ্মধ্বনি দিছিল। এই অনুষ্ঠানত বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তৰ সন্ন্যাসী, পণ্ডিত আৰু ভক্তসকলে অংশগ্ৰহণ কৰে আৰু ইয়াৰ আৰম্ভণিতে ধামেক স্তুপৰ চাৰিওফালে এক চিন্তাশীল প্ৰদক্ষিণেৰে আৰম্ভ হৈছিল আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা বছৰ বাছৰ আৰম্ভণিৰ সূচনা কৰা হৈছিল, যিটো হৈছে মঠৰ বাৰিষাৰ পশ্চাদপসৰণ আৰু আত্মনিৰীক্ষণ আৰু আধ্যাত্মিক বৃদ্ধিৰ প্ৰতীক আৰু এই স্তুপে বুদ্ধৰ শিক্ষাৰ চিৰন্তন সত্তাক প্ৰেৰণ কৰে।
বৌদ্ধ ধৰ্মৰ জন্মস্থান ভাৰতত ভগৱান বুদ্ধৰ গভীৰ দাৰ্শনিক শিক্ষা, বিশেষকৈ অভিধম্মাক সন্মান জনাই আন্তৰ্জাতিক অভিধম্মা দিৱস পালন কৰা হয়, য'ত মানসিক অনুশাসন আৰু আত্মসচেতনতাক গুৰুত্ব দিয়া হয়। এই বিশ্বব্যাপী উদযাপনে বুদ্ধৰ তৱতীন-দেৱলোকৰ পৰা শংকিছা (বৰ্তমানৰ শংকিছা বসন্তপুৰ, উত্তৰ প্ৰদেশ)লৈ অৱতৰণৰ স্মৃতিত কৰা হয়, যিটো অশোকৰ হাতী স্তম্ভৰ দ্বাৰা চিনাক্ত কৰা হয়, য’ত তেওঁ বাৰিষা (বছ্ছা)ত মাককে ধৰি সকলো দেৱতাক অভিধম্মা শিকাইছিল।
২০২৪ চনত নতুন দিল্লীত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া সাংস্কৃতিক মন্ত্ৰালয়ৰ সহযোগত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অভিধম্মা দিৱসত বিশিষ্ট বিশিষ্ট ব্যক্তিসকলে অংশগ্ৰহণ কৰে, য’ত ১৪খন দেশৰ ৰাষ্ট্ৰদূত, সন্ন্যাসী, পণ্ডিত আৰু যুৱ বিশেষজ্ঞকে ধৰি প্ৰায় ১০০০ লোকে অংশগ্ৰহণ কৰে। বৌদ্ধ ঐতিহ্যৰ প্ৰতি নিজৰ দায়বদ্ধতাক আৰু অধিক শক্তিশালী কৰি ভাৰতে বুদ্ধৰ শিক্ষাৰ মাধ্যম হিচাপে ইয়াৰ ঐতিহাসিক ভূমিকাক স্বীকৃতি দি ২০২৪ চনৰ ৪ অক্টোবৰত পালি ভাষাক ধ্ৰুপদী মৰ্যাদা প্ৰদান কৰে।
২০২৪ চনৰ ১৭ অক্টোবৰত নতুন দিল্লীত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় অভিধম্মা দিৱসত ৰাষ্ট্ৰদূত আৰু পণ্ডিতকে ধৰি প্ৰায় ১০০০ গৰাকী অংশগ্ৰহণকাৰীয়ে অংশগ্ৰহণ কৰি অভিধম্মা শিক্ষাৰ প্ৰাসংগিকতা আৰু বুদ্ধ ধৰ্ম সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্ৰত পালি ভাষাৰ ভূমিকাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। এই পদক্ষেপসমূহে সামূহিকভাৱে ভাৰতৰ বৌদ্ধ সংস্কৃতিক উদযাপন আৰু সংৰক্ষণ, বিশ্বব্যাপী আলোচনাক লালন-পালন কৰা, আৰু ভাগ-বতৰা কৰা ঐতিহ্যৰ জৰিয়তে শান্তি আৰু সম্প্ৰীতিৰ প্ৰসাৰৰ প্ৰতি থকা সমৰ্পণক প্ৰতিফলিত কৰে।
